Emekliye zamda 2'li formül! Hem kök maaş hem taban aylık değişecek
Ocak ayına doğru geri sayım devam ederken, emeklilerin kök aylıklarının yanı sıra taban aylık ödemesine de zam bekleniyor. Peki ama emeklinin kök ve taban aylıkları nasıl değişecek? Zam hesaplamaları nasıl yapılacak? İşte detaylar...
Yaklaşık 17 milyon emeklinin gözü 2024'ün ilk ayında yapılacak artışa çevrildi. 2024'ün Ocak ayında aylıklara enflasyona endeksli artışlar yapılırken, bu yıl Ocak ve Temmuz aylarında olduğu gibi bir refah payı da eklenmesi gündemde. Ayrıca taban aylık ödemesinin de artırılması bekleniyor. Emeklilere kök maaş uygulaması ve yapılacak zamlarla ilgili merak edilen detaylar şöyle:
KÖK MAAŞ NEDİR?
Tutarı nasıl görülür? Emeklilerin çalışma hayatındaki kazançlarına ve primlerine göre hesaplanan tutarı gösteriyor. Bu maaşa her ay yüzde 4 oranında ek ödeme eklenip bankaya yatırılıyor. O yüzden bankaya yatan para değil, sizin için hesaplanan miktar emekli aylığınızı gösteriyor.
Bunu e-Devlet'ten görmek mümkün. E-Devlet'te net maaş yazan bölüm sizin kök maaşınızı gösteriyor. Buna yüzde 4 ek ödeme ekleniyor, ayrıca ödeme taban maaşa da tamamlanıyor.
ZAM ORANLARI HANGİ MAAŞA YANSITILIYOR?
Emeklinin aylığını taban aylık ödemesine tamamlamak için verilen sosyal destekler, maaşın içinde değil. Bu nedenle zamlar emeklinin gerçek yani kök aylığına yapılıyor.
Yani kök aylığı 6 bin lira olup hesabına 7 bin 500 lira yatırılan emeklinin zammı 6 bin liraya yansıtılıyor. Örneğin; yüzde 50 artış yapılırsa bu emeklinin aylığı 9 bin liraya çıkıyor.
REFAH PAYI NEDİR?
Ocak zammı ne kadar bekleniyor? Emeklilere her yıl Ocak ve Temmuz'da enflasyona bağlı zam yapılıyor. SSK ve Bağ-Kur emeklileri 6 aylık enflasyon oranında zam alırken, memur emeklilerine toplu sözleşme artışı ve enflasyon farkı veriliyor.
Hükümet çıkan oranı yükselterek zamları artırıyor. Yasal düzenlemeyle eklenen bu ilave artış refah payını oluşturuyor. Zam oranı SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde yüzde 40, memur emeklilerinde yüzde 50 civarında bekleniyor. Refah payı ilavesiyle SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarının yüzde 50'ye yakın artması bekleniyor.
TABAN MAAŞ NASIL UYGULANIYOR?
Özellikle pandemi döneminde başlayan uygulama, en düşük emekli maaşı ödemesini belirleme olarak gerçekleşiyor. Hükümet emeklilere ödenecek en düşük tutarı belirliyor. Şu anda bu rakam 7 bin 500 lira. Kök maaş yani asıl emekli maaşı bu tutarın altındaysa Hazine tarafından yapılan bir sosyal ödeme ile aylık ödemesi taban maaşa tamamlanıyor.
Örneğin çalışma hayatındaki primlerine göre kök maaşı 6 bin lira olarak hesaplanan bir emekliye bin 500 lira destek yapılarak 7 bin 500 lira ödeniyor. Bu bin 500 lira bir aylık olarak değil bir sosyal destek olarak veriliyor.
TABAN AYLIK NASIL DEĞİŞECEK?
Nasıl yansıyacak? Ocak ayında taban maaşın yani en düşük emekli aylığı ödemesinin yeniden artırılması gündemde. Tutarın 10 bin liranın üzerine çıkacağı konuşuluyor. Yeni belirlenecek taban maaşın altında kök aylığı olan emeklilere ödenen para taban aylığa tamamlanacak.