Tarifeler peş peşe piyasalar gergin! Trump'ın ticaret savaşındaki amacı ne? 90 günlük plan ifşa oldu

ABD Başkanı Donald Trump ile Çin arasındaki ticaret savaşı, son günlerde adeta zirveye tırmandı. Karşılıklı gümrük tarifeleriyle kızışan bu küresel ekonomik gerilim, hem finans piyasalarını sarstı hem de yatırımcıları büyük belirsizlik içinde bıraktı. Trump’ın ani çıkışları ve gümrük vergisi kozunu masada tutması, dünya genelinde ticaret dengesini sarsarken, Washington yönetiminin arka plandaki “90 günlük ticaret anlaşması planı” da ifşa oldu.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin başta olmak üzere birçok ülkeye karşı başlattığı ticaret savaşı, finans piyasalarında büyük bir belirsizlik ve tedirginlik yarattı. Trump yönetiminin bu krizi çözmek için hazırladığı 90 günlük ticaret planının detayları kamuoyuna yansıdı.
Trump, geçtiğimiz hafta açıkladığı karar ile birçok ülkeye uygulamayı planladığı yeni tarifeleri 90 gün süreyle askıya aldı. Bu süre içinde ABD yönetimi, ticaret ortaklarıyla birebir anlaşmalar yapmayı hedefliyor. Ancak Trump'ın ekibi için belirlenen bu hedef, uzmanlara göre oldukça iddialı ve gerçekçi görünmüyor.
90 GÜNDE 90 ANLAŞMA
Trump yönetimi, finans piyasalarındaki panik havasını dağıtmak ve ticaret savaşını "kazanmak" için son derece agresif bir plan devreye soktu.Reuters'ın haberine göre 90 gün içinde ABD'nin ticaret partnerleriyle 90 ayrı ikili anlaşma imzalaması amaçlanıyor.
Reuters ekran görüntüsü
PLANIN DETAYLARI: YA ANLAŞ, YA TARİFE!
Trump'ın 90 günlük planı aslında oldukça sade ama sert:
Ülkelerle ikili görüşmeler hızlandırılacak.
Eğer bu süreçte ABD lehine tatmin edici bir anlaşma sağlanırsa, yeni tarifeler uygulanmayacak. Anlaşma sağlanamayan ülkelere Trump yönetimi tarafından yeni tarifelerin uygulanacak.
Anlaşma yapılamazsa, tarifeler otomatik olarak devreye girecek.
Reuters'ın aktardığına göre Beyaz Saray, bu planın temelinde "ticaret dengesizliğini" çözmeyi hedefliyor. Trump, her ülke için farklı bir teklif hazırlatıyor ve anlaşmaların tamamını bizzat inceleyeceğini söylüyor. Görüşmelerin nasıl ilerleyeceği ise henüz tam bir muamma.
Foto: AFP
İMKANSIZ BİR PLAN
Eski ABD Ticaret Temsilciliği Baş Müzakerecisi Wendy Cutler, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, bu kadar kısa sürede kapsamlı bir ticaret anlaşmasının sonuçlandırılmasının neredeyse imkânsız olduğunu belirtti. Cutler, "En küçük ticaret anlaşması bile aylar alır. Bu süreçte kapsamlı bir çözüm beklemek gerçek dışı bir beklenti olur." dedi.
KADRO YETERSİZ, MASALAR DOSYA DOLU
Ancak uzmanlar ve diplomatlar, planın uygulanmasında ciddi zorluklar yaşanacağı görüşünde. ABD Hazine Bakanlığı ve Ticaret Temsilciliği'nde birçok kilit görev hâlâ boş durumda. Hazine Bakanlığı'nda sadece iki üst düzey yetkilinin Senato onayından geçmiş olması, planın hayata geçirilmesini daha da zorlaştırıyor. Ticaret Temsilciliği (USTR) ise büyük oranda geçici ve kariyer bürokratlarının desteğiyle süreci yürütüyor.
HER ANLAŞMAYI İNCELEYECEK! KARARI TRUMP VERECEK
ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, Fox News'e yaptığı açıklamada, 200 kişilik personelin "gece gündüz çalıştığını" ve tekliflerin karşılıklı olarak hızla el değiştirdiğini ifade etti. Greer ayrıca, Başkan Trump'ın her anlaşmayı birebir inceleyeceğini ve son kararı bizzat vereceğini belirtti.
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
AB KAPIDA, ABD'NİN BAŞ MÜZAKERECİSİ ARJANTİN'DE
Trump'ın ilan ettiği yeni tarifeler sonrası Avrupa Birliği'nin ticaret şefi Maros Sefcovic, pazarlık masasına oturmak için Washington'a geliyor. Fakat ABD'nin baş tarifeler müzakerecisi Hazine Bakanı Scott Bessent, aynı gün Arjantin'de olacak.
ABD'nin ticari hacmi Avrupa'yla yıllık yaklaşık 1 trilyon dolar iken, Arjantin'le bu rakam yalnızca 16.3 milyar dolar. Bu da "öncelikler sıralaması" konusundaki kafa karışıklığını gözler önüne seriyor.
PİYASALAR GERGİN: KRİTİK BİR DÖNÜM NOKTASI OLACAK
Ticaret savaşlarının yol açtığı belirsizlik, ABD finans piyasalarında da etkisini gösterdi. Yatırımcıların güvenli liman arayışıyla altın fiyatları rekor seviyelere çıkarken, ABD Hazine tahvillerinde satışlar hızlandı ve dolar değer kaybetti. Uzmanlar, Trump yönetiminin bu 90 günlük süreçte hızlı sonuçlar alarak piyasalara güven vermek zorunda olduğunu belirtiyor.
Foto: AFP
Trump yönetiminin 90 günlük ticaret planının nasıl sonuçlanacağı, hem küresel ticaret dengeleri hem de ABD ekonomisinin seyri açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
