Ticari savaş: Trump'tan tarifeleri ikiye katlama kararı! Çin'den misilleme: Karşılık vereceğiz

ABD ile yıllık yaklaşık 2,2 trilyon dolarlık ticareti etkileyebilecek yeni gümrük tarifeleri, bugün yürürlüğe girdi. Saatler önce Trump, Çin, Kanada ve Meksika'nın ABD'ye yönelik ölümcül fentanil opioid akışını durdurmak için yeterince çaba göstermediğini öne sürerek bu adımı attığını açıkladı.

Kararın ardından Çin, ABD'den ithal edilen bazı ürünlere yüzde 10 ila yüzde 15 arasında ek vergi getirdiğini duyurdu. Ayrıca, belirli Amerikan şirketlerine yönelik yeni ihracat kısıtlamaları ve yasaklar uygulayacağını bildirdi.

Fotoğraf: AA

KANADA VE MEKSİKA MİSİLLEMEYE HAZIRLANIYOR

ABD ile 30 yılı aşkın süredir serbest ticaret ilişkisi sürdüren Kanada ve Meksika, Trump'ın yeni tarifelerine hızla karşılık verme hazırlığına girişti.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD'den ithal edilen 30 milyar Kanada doları değerindeki ürüne üyzde 25 vergi uygulanacağını açıkladı. Ayrıca, Trump'ın tarifeleri 21 gün içinde kaldırılmadığı takdirde ek 125 milyar Kanada doları değerinde yeni vergiler getireceklerini belirtti.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau (AFP)

Kanada'nın hedef alacağı Amerikan ürünleri arasında bira, şarap, bourbon viskisi, ev aletleri ve Florida portakallarından üretilen meyve suyu bulunuyor.

Ontario Eyalet Başbakanı Doug Ford ise NBC'ye verdiği röportajda, misilleme olarak ABD'ye nikel ihracatını ve elektrik sevkiyatını durdurabileceklerini söyledi.

Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum'un ise salı sabahı Mexico City'de düzenleyeceği basın toplantısında yanıtını açıklaması bekleniyor.

Kamyonlar, 26 Kasım 2024'te Meksika'nın Nuevo Laredo kentindeki Dünya Ticaret Köprüsü'ndeki sınır gümrük kontrolü yakınında Amerika Birleşik Devletleri'ne geçmek için sırada bekliyor. (REUTERS)

ÇİN'E ÜST ÜSTE VERGİ DARBESİ

Trump, 4 Şubat'ta fentanil krizini gerekçe göstererek Çin'e yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmişti. Yeni eklenen yüzde 10'luk vergiyle birlikte Çin'den ithal edilen bazı ürünler için toplam gümrük vergisi yüzde 20'ye çıktı. Ayrıca, Trump'ın ilk başkanlık döneminde 370 milyar dolarlık Çin ithalatına uyguladığı yüzde 25'e varan tarifeler hâlâ yürürlükte.

Geçtiğimiz yıl, önceki ABD Başkanı Joe Biden yönetimi de Çin'e yönelik bazı tarifeleri keskin şekilde artırmıştı. Bunlar arasında Çin yarı iletkenlerine yönelik vergilerin iki katına çıkarılarak yüzde 50'ye, Çin yapımı elektrikli araçlara uygulanan vergilerin ise dört katına çıkarılarak yüzde 100'ün üzerine yükseltilmesi yer alıyordu.

raçlar, 4 Şubat 2025'te Kaliforniya, Wilmington'daki Los Angeles Limanı'ndaki China Shipping (North America) Holding Company Ltd. tesisinde Çin'den gelen nakliye konteynerlerinin yanından geçiyor. (REUTERS)

ELEKTRONİK ÜRÜNLER HEDEFTE

Yeni getirilen yüzde 20'lik vergi, daha önce gümrük tarifelerinden muaf olan birçok önemli elektronik ürünü de kapsıyor. Akıllı telefonlar, dizüstü bilgisayarlar, oyun konsolları, akıllı saatler, hoparlörler ve Bluetooth cihazları bu yeni vergilere tabi olacak.

MİSİLLEME GECİKMEDİ

Buna karşılık Çin, ABD'den ithal edilen et, tahıl, pamuk, meyve, sebze ve süt ürünleri gibi tarım ürünlerine yönelik ek gümrük tarifeleri açıkladı. Aynı zamanda 15 Amerikan şirketini ihracat kontrol listesine eklerken, 10 Amerikan şirketini de "güvenilmez kuruluşlar" listesine aldı.

Çin Ticaret Bakanlığı, Washington'un fentanil krizinin sorumluluğunu haksız yere Pekin'e yüklediğini savundu. Devlet destekli Global Times gazetesi ise Çin'in misilleme olarak ABD'nin tarım ve gıda sektörünü hedef almasının muhtemel olduğunu yazdı.

Foto: Arşiv

Reuters'ın aktardığına göre ABD'li çiftçiler, Trump'ın ilk başkanlık dönemindeki ticaret savaşları nedeniyle büyük zarar görmüştü. O dönemde ihracat satışlarında 27 milyar dolarlık kayıp yaşanmış ve Çin pazarındaki paylarını Brezilya'ya kaptırmışlardı.

Fotoğraf: AA

ÇİN'DEN UYARI: WASHINGTON İŞ BİRLİĞİNE DÖNMELİ

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, ABD'nin fentanil sorununu gerekçe göstererek Çin'den ithalata yüzde 10 ek gümrük vergisi uygulama kararını değerlendirdi. ABD'nin attığı bu adımın Çin'e yönelik haksız bir baskı olduğunu vurgulayan Lin, buna karşı gerekli önlemleri alacaklarını kaydetti.

Fentanil sorununun ABD'den kaynaklandığını belirten Çinli sözcü, "İnsani kaygılar ve Amerikan halkına duyulan dostane niyet doğrultusunda, ABD'ye bu sorunun çözümünde yardımcı olmak için etkili önlemler aldık. Ancak ABD, bunu takdir etmek yerine Çin'i karalayıp, sorumluluktan kaçmaya çalıştı, Bu tür eylemler ABD'nin kendi sorunlarını çözemeyeceği gibi, iki ülke arasındaki uyuşturucuyla mücadele iş birliğine de zarar verecek" ifadelerini kullandı.

Lin Jian, herhangi bir baskının kabul edilemeyeceğini söyleyerek, ABD'nin fentanil sorununu gerçekten çözmek istiyorsa Çin ile eşitlik ve saygı temelinde istişarelerde bulunması gerektiğini bildirdi.

Washington'a diyalog sürecine dönme çağrısında bulunan sözcü, "ABD ticaret savaşı veya daha başka çatışmacı önlemleri sürdürmekte ısrar ederse, kararlı bir şekilde karşılık vereceğiz" diye konuştu.

KRİZ DERİNLEŞİYOR: RESESYON KAPIDA

ABD'nin Kanada ve Meksika'dan ithal edilen ürünlere getirdiği yeni tarifeler, Kuzey Amerika'daki entegre ekonomiyi derinden sarsabilir. Otomobil ve makine üretimi, enerji rafinerileri ve tarım sektörü, sınır ötesi ticarete bağımlı oldukları için bu gelişmelerden ciddi şekilde etkilenebilir.

Kanada Ticaret Odası CEO'su Candace Laing, "ABD yönetiminin bu sorumsuz kararı, hem Kanada'yı hem de ABD'yi resesyona ve iş kayıplarına sürüklüyor." dedi. Laing, bu tarifelerin Trump'ın vaat ettiği "altın çağ"ı getirmek bir yana, tedarik zincirlerini bozacağını ve üretim maliyetlerini artırarak tüketicilere zarar vereceğini söyledi. Laing, "Gümrük tarifeleri, Amerikan halkına kesilen bir vergidir." diye ekledi.

Kanada sahil güvenlik gemisi, Kanada'nın Windsor, Ontario ve Detroit, Michigan, ABD'yi birbirine bağlayan Detroit Nehri'nde seyrediyor, ABD tarifeleri ve Kanada'nın misilleme önlemleri nedeniyle ticaret gerginlikleri tırmanırken, 4 Şubat 2025'te Kanada'nın Windsor, Ontario bölgesinde. (REUTERS)

Amerikan Otomotiv Politikası Konseyi Başkanı Matt Blunt ise ABD-Meksika-Kanada Anlaşması'na (USMCA) uygun olarak üretilen araçların tarifelerden muaf tutulmasını talep etti.

PİYASALAR SARSILDI

Trump'ın yeni tarifeleri açıklamasından önce bile ABD'de fabrika çıkış fiyatlarının son üç yılın en yüksek seviyesine ulaştığı görülmüştü. Bu da ek vergilerin üretim maliyetlerini daha da artıracağına dair endişeleri güçlendirdi.

Trump'ın tarifeleri onaylaması, küresel piyasalarda büyük dalgalanmalara yol açtı. Küresel borsalar sert düşüşler yaşarken, yatırımcılar güvenli liman olarak tahvillere yöneldi. Aynı zamanda, Kanada doları ve Meksika pesosu ABD doları karşısında değer kaybetti.

Foto: Arşiv

TRUMP'IN TARİFE DALGASI DEVAM EDİYOR

Ocak ayında yeniden göreve başlayan Trump, tarifeler konusunda agresif bir politika izlemeye devam ediyor. 12 Mart'ta yürürlüğe girecek yeni düzenlemeyle çelik ve alüminyum ithalatına yönelik yüzde 25 vergi yeniden tam kapasiteyle uygulanacak. Önceden bu ürünler için bazı istisnalar vardı, ancak Trump bu muafiyetleri kaldırdı.

Trump'ın "Önce Amerika" politikası kapsamında ABD'nin ticaret ilişkilerini kendi lehine yeniden şekillendirmeyi hedeflediği belirtiliyor. Salı gecesi Kongre'de yapacağı ulusa sesleniş konuşmasında bu politikanın ana gündem maddelerinden biri olması bekleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Ayrıca Trump, geçtiğimiz hafta ABD'ye ithal edilen ahşap ve kereste ürünleri için bir ulusal güvenlik soruşturması başlattı. Bu adımın ağır gümrük vergileriyle sonuçlanabileceği belirtiliyor. Kanada, ABD'den ithal ettiği yumuşak ağaç kerestesi için zaten yüzde 14,5'lik bir gümrük vergisi ödüyor ve yeni tarifelerden en çok etkilenecek ülkelerden biri olacak.

AVRUPA BİRLİĞİ DE SERT ŞEKİLDE ETKİLENECEK

Bunun yanı sıra Trump, dijital hizmet vergisi uygulayan ülkeleri hedef alan bir soruşturmayı yeniden başlattı, Çin yapımı gemilere 1,5 milyon dolara kadar ek ücret getirdi ve bakır ithalatına yönelik bir tarife incelemesi başlattı.

Ayrıca, diğer ülkelerin ABD'ye uyguladığı tarifelere karşılık olarak "karşılıklı tarifeler" getirme planı da masada. Bu adımın özellikle Avrupa Birliği'ni sert şekilde etkileyebileceği belirtiliyor.

Çin Ulusal Halk Kongresi (ÇUHK) Sözcüsü Lou Çincien, yarın başlayacak yıllık Genel Kurul Toplantısı öncesinde Pekin'de düzenlediği bir basın toplantısında konuştu. Lou, ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük tarifelerine ilişkin yaptığı peş peşe açıklamaların gölgesinde, "çok taraflı ticaret sistemini korumak" için dünya ülkeleriyle iş birliğine hazır oldukları mesajını verdi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık koltuğuna oturmasından bu yana küresel alanda çalkantılar yaşandığı bu dönemde, Çin'den dikkat çeken bir hamle geldi. Konuya ilişkin bilgi veren Lou, "çok taraflı ticaret sistemini korumak" için dünya ülkeleriyle iş birliğine hazır olduklarını duyurdu.

ABD Başkanı Trump, Çin ile yapılan ithalatlara gümrük vergisi sonrası Çin'den çağrı / AA

ÇİN EKONOMİK BELİRSİZLİKLERLE KARŞI KARŞIYA

Çin'in ve dünya ekonomisinin artan küresel siyasi ve ekonomik belirsizliklerle karşı karşıya olduğunu ifade eden Sözcü Lou, "Çin, zor kazanılmış çok taraflı ticaret sistemini birlikte korumak, tek taraflılığa ve korumacılığa karşı çıkarak eşit ve kapsayıcı bir ekonomik küreselleşmeyi teşvik etmek için dünya ülkeleriyle birlikte çalışmaya hazır." ifadelerini kullandı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni iktidar döneminin başında Çin'den ithal ürünlere getirdiği yüzde 10 gümrük vergisini yüzde 20'ye çıkarmasına dair soruya yanıt veren Lou, "ABD'nin sorunları diyalog ve istişareyle çözme yoluna döneceğini umuyoruz." dedi.

BASKI VE TEHDİT KABUL EDİLEMEZ

Lou, Çin'in ABD ile karşılıklı endişelerini eşit temelde diyalog ve istişare yoluyla çözmeye hazır olduğunu fakat hiçbir baskı ve tehdit eylemini kabul etmeyeceğini, ulusal egemenliğini, güvenliğini ve kalkınma çıkarlarını koruyacağını vurguladı.

ÇİN İLE İTHALATA YÜZDE 10 GÜMRÜK VERGİSİ

ABD Başkanı Trump, 1 Şubat'ta imzaladığı kararname ile Çin'den yapılan ithalata yüzde 10 gümrük vergisi getirmişti. Söz konusu tarife, 4 Şubat'ta yürürlüğe girmişti. Çin ile anlaşamazlarsa tarifelerin artabileceği uyarısında bulunan Trump, 27 Şubat'ta Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Çin'e 4 Mart'ta yüzde 10'luk ek tarife uygulanacağını bildirmişti.

Trump, bugün, önceki kararnamede yaptığı değişiklikle, Çin'e yönelik gümrük vergilerini yüzde 10'dan yüzde 20'ye yükseltmişti. Çin de Trump'ın tarife artışına yeni gümrük vergileri ve yaptırımlarla karşılık vermişti.

A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN