Türkiye'nin Suriye kazanımları dünya basınında: Hiçbir ülke Türkiye kadar kazanmadı
Suriye'de eli kanlı Beşşar Esad rejiminin çökmesinin ardından Türkiye'nin bölgede edindiği nüfuz, dünya gündeminde yankı uyandırmaya devam ediyor. İngiltere merkezli The Economist dergisi, yayınladığı analizde "Hiçbir ülke, Türkiye kadar istikrarlı bir Suriye'den kazanacak çok şeye sahip değildir." dedi ve Türkiye'nin kazanımlarını sıraladı.
Suriye'de 8 Aralık 2023 sabahı muhalifler Suriye Milli Ordusu (SMO) ve Heyet Tahrir Şam (HTŞ), başkent Şam'ın merkezine girdi ve 36 yıllık Baas rejimini devirdi.
Yıllardır Suriye halkına karşı savaş suçu işleyen Beşşar Esad, muhaliflere kaybetmesinin ardından Moskova'ya kaçmış ve en büyük destekçileri Rusya ve İran da adlarını kaybedenler hanesine yazdırmıştı.
Türkiye ise 13 yıldır kararlı duruşuyla tarihin doğru tarafında yer aldı ve Esad rejimine kendi halkıyla barışık bir politika yürütmesini tavsiye etti. Esad rejiminin yıkılmasıyla 3 milyon Suriyeli göçmene ev sahipliği yapan Türkiye'nin kazanımları ise dünya basınında kendine yer bulmaya devam ediyor.
İngiltere merkezli The Economist, "Türkiye yeni Suriye'de nüfuzunu artırmaya kararlı" başlıklı yayınladığı analizinde Ankara'nın kazanımlarını bir bir sıraladı. İngiliz dergi "Hiçbir ülke, Türkiye kadar istikrarlı bir Suriye'den kazanacak çok şeye sahip değildir." dedi.
The Economist ekran görüntüsü
Türkiye'nin ev sahipliği yaptığı göçmenleri güvenli bir şekilde geri göndermek istediğine değinen dergi, hiçbir dış gücün Suriye için bu kadar kapsamlı bir gündeminin olmadığına dikkat çekti ve şöyle dedi:
"Ancak Türkiye'nin yeni Suriye'de oynamayı beklediği büyük rolün işaretlerini gözden kaçırmak zor."
TÜRK ŞİRKETLERİNDEKİ HİSSE ARTIŞI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın, Suriye'nin yeni bir anayasa yapmasına yardım etmeyi teklif ettiğine değinen dergi, "Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hayat Tahrir el-Şam'ın ( HTŞ ) iktidara gelmesinden sonra Şam'ı ziyaret eden ilk üst düzey yabancı güçler oldu. Türk iş adamları peşlerinden koştu. Muhaliflerin Şam'a girmesinden bir gün sonra, Türkiye'nin en büyük inşaat ve çimento şirketlerinin hisseleri arttı. Ülkenin ulusal taşıyıcısı Türk Hava Yolları, 23 Ocak'ta Suriye'ye uçuşlarına yeniden başlayacak." açıklamasına yer verdi.
Türkiye'nin Suriye'de eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlerini sağladığına değinen dergi, Türkiye'nin ayrıca HTŞ ile güçlü bağlarının olduğunu kaydetti.
"İDLİB'İ TÜRKİYE ZANNEDEBİLİRDİNİZ"
Dergi, "13 yıldan fazla süren savaşın yıkımı olmasaydı, kuzeydoğudaki İdlib ilinin bazı kısımlarını neredeyse Türkiye sanabilirdiniz." dedi ve şöyle devam etti:
İdlib şehrinden bir kare (AA)
"Mağazalar Türk ürünleri sunuyor. Birçok işletme sadece Türk lirası kabul ediyor. Türkiye'den gelen elektrik hatları günün her saati elektrik sağlıyor; Şam'da insanlar günde ancak dört saatle yetiniyor. (Türkiye önümüzdeki yıl Halep'e elektrik sağlamayı planlıyor.) İdlib yolunda taksi şoförleri, orada çalışmayan Suriye SIM kartlarından Türk SIM kartlarına geçmek için arabalarını kenara çekiyor."
YPG SORUNU: TÜRKİYE'NİN SABRI SONSUZA KADAR SÜRMEYECEK
Suriye'de Türkiye'nin kırmızı çizgisi olan bir güvenlik anlayışına sahip olduğuna değinen dergi, yeni yönetimin lideri Ahmet El Şara'nın terör örgütü YPG'ye Suriye'nin yeni ordusunda katılma şansı verdiğini belirtti. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın "Ya başka biri harekete geçecek ya da biz" sözlerine yer veren İngiliz dergi, "Şimdilik Türkiye, ateş etmiyor. Ancak sabrı sonsuza kadar sürmeyecek." diyerek terör örgütünün ömrünün kısa olduğuna atıfta bulundu.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Suriye yeni yönetim lideri Ahmet El Şara (AA)
"TÜRKİYE'NİN DESTEĞİ OLMADAN NEREDEYSE İMKANSIZ"
Ayrıca dergi, çoğunluğu Suriye Türklerinden oluşan SMO'nun HTŞ'den 90.000'e yakın daha fazla askere sahip olduğunu dile getirdi.
Uluslararası Kriz Örgütü'nden The Economist'e konuşan Dareen Khalifa, Başkan Erdoğan liderliğindeki Türkiye hükümetinin Suriye'ye yardım sözü verdiğini söyledi. Bunun SMO'nun Şam'ın kontrolüne girmesi için baskı yapmak anlamına geldiğini belirten Khalifa, Türkiye'nin doğrudan Suriye'nin merkezi bütçesine ve dolayısıyla yeni ordusuna katkıda bulunabileceğini belirtti.
Bozkurt işareti yapan Suriye Milli Ordusu askerleri (Arşiv)
Khalifa, dergiye verdiği demeçte Suriye'nin silahlı gruplarını tek bir şemsiye altında bir araya getirmenin Türkiye'nin desteği olmadan neredeyse imkansız olacağını söylüyor.
"ARAP HÜKÜMETLER HUZURSUZ"
The Economist'e göre ancak Türkiye'nin Suriye'deki nüfuzunun büyüklüğü bazı Arap hükümetlerini huzursuz ediyor. Dergi, Suudiler Türkiye'yi Sünni dünyasında liderlik için bir rakip olarak gördüğünü ve Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır,'ın Başkan Erdoğan'ın muhalif gruplara verdiği desteğe kızdığını öne sürdü.
NATO ÜYESİ TÜRKİYE İSRAİL İLE SAVAŞACAK MI?
İngiliz dergi, yayınladığı analizinde son olarak İsrail hükümeti tarafından oluşturulan Negal Komitesi'nin Türkiye raporuna değindi.
"Yakın zamanda yayınlanan bir İsrail hükümet raporu, Türkiye'nin Suriye'deki artan etkisinin iki ülkeyi bir çarpışma rotasına sokabileceği konusunda uyardı." denilen analizde, "NATO'nun en büyük güçlerinden biriyle İsrail arasında bir savaş çıkması pek olası değil." değerlendirmesi yer aldı.
The Economist'e göre 'yeni Suriye gelişirse, Türkiye'nin ödülleri herkesten daha büyük olacak. Kaos geri dönerse, geri tepme yaşayacak.'
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN

