MELİH ALTINOK

Başbakan Ahmet Davutoğlu yeni anayasaya uzlaşı zemini aramak için tüm muhalefet partileriyle görüştü. Diğer partilerle başkanlık sistemi dışındaki konularda uzlaşıldığı belirtiliyor.
Peki, başkanlık hem muhalefet hem de Ak Parti için kırmızıçizgi olduğuna göre bu yeni anayasa nasıl olacak? Dün pek çok gazete Ak Parti kurmaylarının bu durumu aşmak için bir formül üzerinde çalıştıkları iddiasını yazdı. Çifte sandık!
Kulise göre AK Parti kurmayları muhalefetin itirazı durumunda, çifte sandık önerisini götürmeyi gündemlerine aldı.
İddialarda bu kararın toplantıda şu gerekçeyle alındığı söyleniyor:
"Böyle bir durumla karşılaşırsak, o zaman başkanlık sistemini ve parlamenter sistemi öngören iki ayrı metin hazırlayalım. Halkın karşısına iki metinle çıkalım. Hangisine oy verilirse onunla yola devam edelim, önerisi götürelim. Üzerinde uzlaşma olan maddeleri TBMM'de kabul edip, tartışmalı olanları iki seçenek olarak halk oyuna sunabiliriz. Uzlaşma masası dağılmadan bunu önerelim." (Hürriyet/ 7 Ocak)
Evet, özetle halkın önüne iki sandık koyalım diyorlar. Biri içinde başkanlık sistemi olmayan anayasa taslağı için. İkincisi ise başkanlık sistemini içeren için.
Benim gazetelerde Ak Parti'nin karara bağladığı yazan bu formülle ilgili kafamda soru işaretleri var! Şöyle ki, bu öneriye göre Ak Parti ile diğer tüm muhalefetin içinde yer aldığı anayasa komisyonu iki anayasa taslağı çıkartacak.
Ardından bu iki anayasa taslağı onaylanıp halkın oyuna sunulacak. Peki, Ak Parti referandum çalışmalarında hangi anayasanın lehine "daha çok" propaganda yapacak?
Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun çok açık dile getirdiği üzere başkanlık sistemi olan anayasa için tabii ki. Ama yine AK Partililerin rakiplerinin elindeki yeni anayasa taslağını doğru düzgün eleştiremeyecekleri ortada. Öyle ya rakiplerinin elindeki alternatifinin altında imzaları var.
Referandum döneminde seçmenin kafasında belirsizlik ve kararsızlık yaratacağı aşikâr bu formül uygulanırsa, içinde başkanlık olmayan anayasa için çalışan muhalefetin her halükârda yarışa önce başlayacağı kesin.
Bir defa muhalefetin etkilemeye çalışacağı Ak Parti tabanına giderken elinde son derece meşru bir argümanı olacak. Diyecek ki, "Bak benim sana önerdiğim anayasa taslağını Ak Parti de onaylıyor. Ülkede terör, bölgede kaos varken gel başkanlık macerasına girme."
Zaten başkanlık sistemi henüz kendisine doğru düzgün anlatılmayan muhafazakâr seçmen için fena alternatif olmasa gerek. Yani içinde başkanlık istemine dair henüz aydınlatılmamış seçmenin de olduğu Ak Parti tabanı karşıtlık üzerinden konsolide edilmeyecek.
"O da olur, öbürü de olur" hali, bugüne değin "partisinin lehinden ziyade rakibinin aleyhine" oy verme eğiliminde olan Ak Parti seçmeninin reflekslerini bozacak. Oylar kayacak. Böyle bir durumda da CHP'ye asla oy alamayacağı Ak Parti seçmeninin desteğini alma şansı doğacağı ortada.
İyi de Türkiye'yi içinde bulunduğu sistem krizinden kurtaracak başkanlık sistemini içeren bir anayasaya kavuşmamızı derelerden dolanıp sonucu riski etmeden sağlayacak formüller yok mu?
Örneğin Cumhurbaşkanı'nın "bir anayasa komisyonundan" çıkacak taslağı halkoyuna götürme yetkisinden bahsediliyor. Hem uzlaşı için evdeki bulgurdan olma ihtimali de yok.
Olur mu demeyin, baksanıza partilerimiz ne fütüristik alternatifler üzerinde çalışıyorlar.