Deniz tabanında gerçekleşen ani sismik hareketlerle ortaya çıkan tsunami felaketi, Rusya'nın Kamçatka Yarımadası'nda meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki depremin ardından yeniden gündeme oturdu. Pasifik bölgesinde tsunami alarmına yol açan bu büyük deprem, Türkiye'deki tsunami riskini de tekrar tartışmaya açtı. Peki Türkiye'de tsunami yaşanma ihtimali nedir? En riskli bölgeler neresi? İşte A Haber ekranlarında konuşan Prof. Dr. Doğan Perinçek'in açıklamaları...
Türkiye Tarihinde Yaşanan Tsunami İzleri
A Haber canlı yayınında değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Doğan Perinçek, Türkiye'nin tsunami geçmişine ilişkin önemli örnekler verdi. İstanbul Yenikapı metro kazılarında 6. yüzyıla ait tsunami izlerinin net bir şekilde bulunduğunu belirten Prof. Dr. Perinçek, Osmanlı döneminde 1506 yılında gerçekleşen deprem sonrası oluşan tsunaminin, Haliç Köprüsü'nü bile aşan dalgalara neden olduğunu ifade etti.
Tsunami Riski Olan Kıyı Şehirler Hangileri?
Prof. Dr. Perinçek'e göre Türkiye kıyılarında gerçekleşebilecek tsunami dalgalarının maksimum yüksekliği genellikle 5-6 metreyi bulabileceğini belirtti. Tsunami riski bulunan kıyı şehirleri ile ilgili açıklamasında şu iadelere yer verdi:
"Hiçbir şekilde Endonezya'da gördüğümüz gibi 30 metre, 10 metre, 15 metre tsunami dalgası Marmara'da göreceğimizi düşünmüyorum ben şahsen. Şimdi tabii tsunami dalgası 5 metre olabilir, ama eğer topoğrafya müsaitse o 5 metrelik tsunami dalgası 15 metreye kadar tırmanabilir. Neden tırmanıyor? Tsunami dalgası kıyıya geliyor, arkasında çok güçlü bir itici güç var, su kütlesi var. O su kütlesi önüne bir engel geldiğinde onu tırmanmaya başlıyor. Bakın çok güzel bir örnek vereyim: Troya'da yaptığımız çalışmada Troya antik kentinde 12 metrede tsunami tespitlerimiz var.
Tsunami Modellemeleri Yapıldı
Prof. Dr. Perinçek, Ahmet Cehdet Yalçıner ile beraber Gökçeada'da tsunami modelleme çalışmaları yürüttüklerini belirtti.
"Gökçeada civarında bir yapay deprem oluşturuldu. O deprem sonrası oluşan tsunami dalgaları geldi. Çanakkale Boğazı'nın içine girdi. Çanakkale'ye kadar ilerledi. Gitti Edremit Körfezi'ni girdi, ilerledi. -Edremit Körfezi ile Gökçeada'nın hiçbir görüntü bağlantısı yok- Yani kıyılarda kırılıp dalgalar ilerliyor.
Troya'da ise geliyor tsunami dalgası. O varsaydığımız 5 metre yükseklikteki tsunami dalgası geliyor ve 12 metreye kadar yükseliyor. 12 metrede denizden taşıdığı kum ve çakılları kum ve midye kabuklarını oraya bırakıyor. Dolayısıyla, yani, bizim 5 metrelik bir tsunami dalgası olsa bile bu tsunami dalgası arkadaki itici su kütlesi nedeniyle Troya örneğinde olduğu gibi 12 metreye kadar çıkabilir.
Şimdi tabii Ege kıyılarında başka tespitlerimizde var. Mesela Santorini milattan önce patladığı zaman onun külleri Ege bölgesindeki göllerde var. Onun külleri Gökçeada'da var, onun külleri Çeşme Bağlararası antik kazıda var. O kazıda da midye kabukları aldık küllerin arasından ve yaptığımız yaş tahlillerine göre Santorini Adası'nın külleri olduğunu ispatladık. Bu çalışmayı Yenikapı çalışmasıyla beraber sürdürdük."
