İstanbul'daki market ve pazar tezgahlarından toplanan sebze ve meyveler, masum görünümlerinin ardında ciddi bir kimyasal tehdidi barındırıyor. Greenpeace'in yaptığı son analizde, 155 üründen %61'inde birden fazla pestisit kalıntısına rastlandı. 50 üründe ise ruhsatsız kimyasallar tespit edildi. Ürünlerin %31,6'sının Türk Gıda Kodeksi'ne uygun olmadığı ortaya çıktı. Peki pestisit nedir? İşte sağlığımız üzerindeki etkileri ve oluşturabileceği zararlar…
Pestisit Nedir?
Pestisitler, tarım alanlarında zararlı canlıları kontrol altına almak veya ortadan kaldırmak amacıyla kullanılan kimyasal bileşenlerdir. Bu maddeler, etkiledikleri hedeflere göre, böcekleri yok eden insektisitler, istenmeyen yabani otları bertaraf eden herbisitler ve bitki hastalıklarına neden olan mantarları engelleyen fungusitler gibi farklı kategorilere ayrılır. Tarımsal verimliliği artırmak için yaygın şekilde kullanılan pestisitler, bilinçli kullanılmadığında çevre ve insan sağlığı açısından risk oluşturabilir.
Pestisitlerin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Pestisit kalıntılarına maruz kalmak, kısa ve uzun vadede ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Kısa vadede cilt tahrişi, burun yanması, mide bulantısı, baş dönmesi ve soğuk algınlığı benzeri semptomlar görülebilir.
Uzun vadede ise doğurganlık problemleri, hormonal bozulmalar, beyin gelişiminde gerilik, böbrek ve akciğer hasarları gibi sağlık riskleri taşır. Çocuklar, gelişim dönemlerinde pestisitlere karşı daha hassas oldukları için daha büyük risk altındadır.
Pestisitten Korunmanın Yolları Nelerdir?
Pestisit riskini en aza indirmek için günlük yaşamda basit ama etkili önlemler alınabilir.
📍 Sebze ve meyveleri sadece ıslatmak yerine, suyun altında ovuşturarak iyice yıkayın. Yıkama suyuna sirke eklemek kalıntıların temizlenmesine yardımcı olur.
📍 Kabuğu soyulabilir ürünleri soyarak tüketin.
📍 Yapraklı sebzelerin dış yapraklarını atın, kök sebzeleri fırçalayarak temizleyin.
📍 Kurulama işlemi için temiz havlu veya peçete kullanın.
📍 Sebze ve meyveleri temizlerken, maske ve eldiven kullanarak doğrudan temastan kaçının.