İran'ın nükleer programının en kritik noktalarından biri olan Fordo Nükleer Tesisi, başkent Tahran'ın yaklaşık 96 kilometre güneyinde, Kum kentine yakın, dağlık bir bölgede yer alıyor. Dağın içine inşa edilmiş yer altı kompleksinde bulunan bu tesis, İran'ın uranyum zenginleştirme çalışmalarının kalbini oluşturuyor. Uluslararası arenada büyük endişe kaynağı olan Fordo, bölgesel ve küresel güvenlik açısından da stratejik bir öneme sahip.
Dağın Derinliklerinde Saklı Fordo
Fordo Tesisi, yalnızca coğrafi konumuyla değil aynı zamanda yapısal özellikleriyle de dikkat çekiyor. Yerin yaklaşık bir kilometre altında, doğal kaya tabakalarının içinde inşa edilen bu tesis, olası hava saldırılarına karşı son derece korunaklı.
Bu durum İsrail'in Fordo'ya doğrudan ulaşmasının zorluyor. Fordo, İran'ın nükleer altyapısına yönelik olası saldırılara karşı güçlü bir kalkan olarak görülüyor.
Fordo Neden Stratejik Öneme Sahip?
2009 yılında Batılı istihbarat servislerinin keşfiyle dünya kamuoyunun dikkatini çeken Fordo, İran'ın nükleer silah üretme kapasiteleri konusunda şüphelerin artmasına neden oldu. İran, 2015'te ABD ile imzalanan nükleer anlaşma kapsamında Fordo'daki uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya alacağını açıklasa da, 2018'de ABD'nin anlaşmadan çekilmesiyle birlikte İran bu tesisteki çalışmalarını hızlandırdı.
2021 ve 2022 yıllarında uranyum zenginleştirme oranları sırasıyla yüzde 20'den yüzde 60'a çıkarıldı. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın 2025 raporu, İran'ın bu orandaki zenginleştirilmiş uranyumu kullanarak en az altı nükleer bomba üretme potansiyeline sahip olduğunu ortaya koydu.
