Osmanlı döneminde basılan ilk para ortaya çıktı! İşte 90 ayar madeni para
Osmanlı İmparatorluğu döneminde altın, gümüş, bakır ve kağıttan yapılmış geniş bir yelpazede paralar üretti. Bu paralar imparatorluğun farklı bölgelerinde basılan çeşitli tasarımlara sahipti ve tarihsel süreç içinde büyük bir değer kazandı. İşte Osmanlı'da kullanılan para çeşitleri...
AKÇE
Osmanlı Devleti'nin ilk kurulduğu zamanda basılan ve uzun süre kullanılan bir paradır. İlk akçe Bursa'da Orhan Gazi tarafından 1327 yılında bastırılmıştır. Akçe, Osmanlı Devleti'nin temel para birimiydi. Akçe ilk baslığında üzerinde bir tarih ibaresi bulunmuyordu ancak I. Bayezid'ın talimatıyla akçelerin üzerine tarih basılması şartı getirildi. Zamanla düşük ayarda ve değişik ağırlıklarda akçeler basılsa da il akçe basıldığında doksan ayar gümüşten olup, altı kırat 1,154 gram ağırlığındaydı. "Çürük akçe" deyimi ile kullanılan para ise bakır sikkeyi ifade etmektedir
MANGIR
Küçük alışverişler için kullanılan bakırdan bir sikke olan mangır, I. Murad (1362-89) zamanında basılmaya başlanmıştı.
II. Mehmet zamanına gelindiğinde ise iki farklı mangır tipi kullanılmaya başlandı.
Büyük olanlar 1 dirhem , küçük olanlar 1/3 dirhem ağrılığındaydı. Sekiz büyük mangır, veya 24 küçük mangır, bir akçe bedelindeydi. 16. yüzyılda ikinci çeyreğinde sadece büyük mangırlar kullanıldı, 16. yüzyılın ikinci yarısında yarım ve çeyrek mangırlar da tedavüle girdi. Sikke ile mangır arasındaki en büyük fark mangırın yapıldığı bakırdan daha fazla değerde olmasıydı.
Devletin özel şahıslara para basma yetkisi vermesiyle birlikte zamanla sahte mangırlar baş gösterince esnaf duruma isyan etmiştir. Bu sorunların sonucu olarak 1691'de II. Ahmet mangır kullanımını durdurmuştur.
MEMDUHİYE
II. Mahmud ölmeden kısa bir süre önce bastırılan yirmi kuruş değerinde altın para olan Memduhiye, ziynet makamında kullanılırdı. 1839 yılında tahta çıkan Sultan Abdülmecit de kendi adına Memduhiyeler bastırdı. 22 ayar, 0,5 dirhem (1,6 gr) ağırlığında ve 20 mm çapında olan bu para 20 kuruş değerindeydi.
KAİME
1840 yılında basılan ilk Kaime ile birlikte Osmanlı'da yeni bir dönem açılmıştır. 'Yerine geçen' anlamındaki 'kaim', halk diline 'kayın' olarak geçmiştir. Tanzimat Dönemi'nde devletin artan masraflarını karşılamak için kağıt para ihracına izin verilmişti. Bu nedenle Kaime-i Mutebere-i Naktiye veya kısaca Kaime adı verilen kağıt para çıkartıldı. Kaime aynı zamanda hazine bonosu olarak da kullanılabiliyordu.
KURUŞ
Pek çok farklı ülkede de para birimi olarak kullanılan kuruş aynı şekilde Osmanlı'da da yerini almıştı. İçerdiği gümüş ayarı değişmek ile birlikte Türkiye'de saltanat döneminin sonuna kadar kullanıldı.
