Girdiği her yeri patır patır patlatıyorlardı! Osmanlı'nın gözü kara neferleri!

Osmanlı İmparatorluğu'nun yüzyıllar boyunca süren hakimiyeti ve topraklarını genişletmesinin temelinde askeri dehası yatıyordu. Kendi içerisinde kolayca örgütlenerek birlik içerisinde çalışan asker ocaklarının her biri birbirinden önemliydi. Ancak içlerinden bir tanesi vardı ki gittikleri her yeri patır patır patlatıyordu. İşte Osmanlı'nın göz kara yer altı savaşçıları... Lağımcı Ocağı'nın tarihi Lağım kelimesi, pis suların akıp gitmesi için yer altında açılan kanal anlamına gelir. Lağımcı Ocağı'nın ilk olarak ne zaman kurulduğu bilinmemekle beraber ilk dönem kuşatmalarından bu yana var oldukları bilinmektedir. Lağımcı Ocağı İstanbul'un fethinde Osmanlı askeri birliği içerisinde mühim yer tutan bu ocağın fetret devrini sonlandıran Çelebi Mehmet döneminde var olduğu da bilinir. Sadece savaşta değil onarım ve inşaat alanında da varlar Bu ocağa bağlı askerlerin hendese ve mimari alanında bilgi sahibi olması gerekmekteydi. Lağımcıların gerçekleştirdikleri iş içerisinde askeri mühendisliğin ön plana çıkması nedeniyle matematik, geometri ve mimari alanında bilgi sahibi olabilmeleri için eğitim gördüler. Zirve dönemleri Zira lağımcıların yer altına ulaşması, dinamiti yerleştirmesi, kale kapısını ve surları yıkması için ciddi bir hesaplamaya ihtiyaçları olduğu görülür. Ocak zirve dönemini, Osmanlı'nın en kudretli dönemi olan on altıncı yüzyılda yaşar. Lağımcılar inşa faaliyetlerinde de kullanıldılar Devlet-i Aliyye'nin Kanuni Sultan Süleyman döneminde, İstanbul su kemerlerinin onarım ve inşaatında lağımcılar kullanılır. Askeri vazifelerine ek olarak Lağımcılar, inşaat ve çevreyi güzelleştirme faaliyetlerinde de bulunurlardı. Köprü, yol ve su kanalları gibi işlerde de bulunurlardı. Lağımcıların matematik ve mimari bilgilerinin, inşaat alanında da kullanıldığı görülür. Lağımcılar kaleyi nasıl fethediyorlardı? Lağımcılar, barış olduğu zamanlarda deneme ve tatbikat yolu ile olası bir harbe hazırlıklı bulunurlardı. Pratik ve teorik derslerini daimi olarak sürdüren lağımcılar, askeri mühendislik alanında olduklarından dolayı kendilerini sürekli geliştirmek zorundaydılar. Askeri sistemde lağımcılar Her lağımcının tek işi askerlik değildi. Dirlik toprağına sahip olanlar topraklarıyla ilgilenirlerdi. Osmanlı'da var olan dirlik sistemi nedeniyle pek çok askeri sınıf, savaş haricinde kendilerine verilen toprakları işlemek zorundaydı. Onlar olmadan kale kuşatılamazdı 1596 yılında III. Mehmed'in komutasında gerçekleşen Eğri Seferi'nde, orduda 500 lağımcı bulunuyordu. Eğri Kalesi'nin teslim alınmasında lağımcıların büyük rol oynadığı kayıtlarla sabittir. Dünya tarihinin en uzun ikinci kuşatması olan 'Kandiye Kuşatması' sırasında, 700 lağımcının Osmanlı ordusunda yer aldığı bilinir. Zaferle sonuçlanan bu kuşatma, lağımcıların zirve savaşı olarak anılır. İşlerini nasıl yapıyorlardı? Düşman surları ve düşmanın konuşlandığı alanlara tünel kazan lağımcılar, kazdıkları tünellere ise mayınlar yerleştirirlerdi. Bu mayınları belirledikleri vakitte patlatan ordu, bu patlama sonucu oluşan gedikler sayesinde kaleye doğru hücum ederlerdi. Lağımcılar fedakar askerlerdir. Kendi kazdıkları tünellerin kendilerine mezar olabileceğinin bilincinde, tüm riskleri alarak savaşan öncü bir askeri gruptur. Humbaracı Ocağı'na bağlanıyorlar Padişah III. Selim, 1793 yılında devletin içinde bulunduğu olumsuz durumları aşmak için birtakım ıslahat çalışmalarını hayata geçirdi. Nizam-ı Cedid ordusunu kuran Sultan, Lağımcı Ocağı'nı bir başka askeri sınıf olan Humbaracı Ocağı'na bağladı. Dünya tarihinin ilk havan topu sınıfı Humbaracı Ocağı, dünyanın ilk havan topu sınıfıydı. Topçular ile lağımcıların uyuşması Osmanlı askeriyesi için büyük bir gelişme oldu. III. Selim döneminde Lağımcılar için İstanbul'un Sütlüce semtinde iki adet kışla yapıldı. Bu hem modern bir gelişmeyi hem de ocağın büyüklüğünü ifade ediyordu. III. Selim'in yeni düzeni içerisinde Lağımcılar Osmanlı Devleti'nde on altıncı yüzyılın sonu itibariyle padişahların otoritesinin sarsılması, sarayda kadınların gücünün artırması sebebiyle dahili sorunlar yaşanır. III. Selim'in kurduğu yeni düzen ile birlikte, lağımcılar salı ve cuma günleri dışında matematik ve hendese başta olmak üzere dersler görmeye başlarlar. Fakat kurulan bu yeni düzen, ocak üzerinde beklenen etkiyi sağlayamaz. Lağımcılar iktidar belirliyor III. Selim'in tahttan indirildiği Kabakçı Mustafa isyanı sırasında lağımcıların büyük rol oynadığı bilinir. II. Mahmut zamanında Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasında önemli bir görev üstlenen lağımcılar, zamanla yerlerini modern istihkam sınıflarına bıraktılar. On beşinci yüzyıldan yirminci yüzyıla kadar, I. Dünya Savaşı dahil olmak üzere önemli faaliyetlerde bulunan bu askeri sınıf, Osmanlı'nın unutulmaz askeri karakterleri arasındadır. Lağımcıların önemi Osmanlı Devleti'nin kale kuşatmalarındaki başarısına bakıldığında Lağımcı Ocağı'nın bu başarının altındaki en önemli etken olduğu görülür. Cihan devleti haline gelen Osmanlı'nın başarısının tesadüf olmadığının en büyük göstergelerinden birisi de lağımcılar olmuştur.