A HABER GALERİ
İBB Araştırma Komisyonu Ekrem İmamoğlu'nun işçi kıyımını belgeledi
CHP ve Ekrem İmamoğlu'nun sözlerini tutmayarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi şirketlerinde çalışan işçilerin ekmekleriyle oynaması sonrası, İBB Meclisi işçi çıkarmalarıyla ilgili araştırma komisyonu raporu hazırlandı. Raporda işçilerin işe alınım ve mülakat tarihlerine kadar tüm detaylar yer aldı.
CHP ve Ekrem İmamoğlu'nun sözlerini tutmayarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi şirketlerinde çalışan işçilerin ekmekleriyle oynaması sonrası, İBB Meclisi işçi çıkarmalarıyla ilgili araştırma komisyonu raporu hazırlandı. Raporda işçilerin işe alınım ve mülakat tarihlerine kadar tüm detaylar yer aldı.
İŞE SÖZLERİNİ TUTMAYARAK BAŞLADILAR
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu tarafından seçim sürecinde hiçbir işçinin ekmeğiyle oynanmayacağı taahhüt edilmesine rağmen 24.06.2019-24.10.2019 tarihleri arasında 4 aylık sürede 3.400 işçinin işine son verilmiştir. Bu rakama işten çıkarılan geçici işçilerin ve kısmi süreli çalışanların sayısı dahil değildir.
YALANLARI ORTAYA ÇIKTI
Mart ayı ve sonrasında işe alınanları çıkarttık" demişti CHP cephesi, ancak gerçekler öyle çıkmadı. Çıkarılan işçilerin 1.008 adedi 6 ay ve daha fazla süreli çalışan işçilerdir.
4857 sayılı İş Kanunun 18.maddesi "Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. Yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz.
Altı aylık kıdem hesabında bu Kanunun 66'ncı maddesindeki süreler dikkate alınır. ….." hükmünü taşımaktadır.
Kanunun bu hükmüne riayet edilmemiş, bu işçilere de işten çıkarmayı haklı kılan bir sebep bildirilmediği gibi, haklı sebep olmaksızın işten çıkarılan bu işçilerin,
Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir." Şeklindeki hüküm gereği işe iade ve buna bağılı tazminat hakları bulunmaktadır.
KAÇ KİŞİ İŞTEN ÇIKARTILDI?
23 Haziran'daki seçimin ardından İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı iştirak şirketlerinde toplam 5,831 işçinin iş akdinin feshedildiği hazırlanan raporla ortaya çıktı.
24 Haziran 2019 – 24 Ekim 2019 tarihleri arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi şirketlerinden 3.299 işçinin, Belediye Müdürlüklerinden 101 işçinin, toplam 3.400 işçinin iş akdi işveren tarafından feshedilmiştir.
Bu rakama, sözleşmesi yenilenmediği için işsiz kalanlar, geçici işçiler, kısmi süreli çalışan ve sözleşmeleri yenilenmeyen işçiler dahil değildir. (Örneğin İSMEK bünyesinde kısmi süreli çalışan 2.081 işçinin ve İSKİ'de Teknik Hizmetlerde çalışan 350 işçinin sözleşmesi yenilenmemiştir. Bu işçiler de dahil edildiğinde sayı 5.831 olmaktadır.)
SMS İLE İŞTEN ÇIKARTTILAR
Hazırlanan raporda alınan cevaplardan en dikkat çekenlerden birisi de işçilerin işten çıkartılma şekilleri oldu. İşten çıkışı yapıla personele SMS ile bilgilendirme yapıldığı ifade edildi.
BELEDİYE ŞİRKETLERİ ZARARA UĞRATILDI
Belediye şirketlerinden işten çıkarılan işçilere 24.10.2019 tarihine kadar kıdem tazminatı olarak 42.432.129,94 TL, ihbar tazminatı olarak 14.732.491,09 TL olmak üzere toplam 57.164.621,04 TL ödenmiştir. Belediye müdürlüklerinden işten çıkarılan işçilere ise kıdem tazminatı olarak 15.001.244,58 TL ihbar tazminatı olarak 3.763.065,60 TL olmak üzere toplam: 18.764.310,18 TL ödenmiştir. Belediye şirketlerinden ve müdürlüklerden çıkarılan işçilere 24.10.2019 tarihine kadar toplam 75.928.931,22 TL kıdem ve ihbar tazminatı ödenmiştir Haklı bir sebep olmaksızın işten çıkarılan işçilere çalışma sürelerine göre kanuni hakları olarak ödenecek olan ihbar tazminatı ve kıdem tazminatlarına ilaveten, işe iade davaları sebebiyle ödenecek olan haksız fesih tazminatı ve çalışmadığı süreler için ödenecek tazminat sebebiyle Belediye ve kamu kaynağı kullanan belediye şirketleri zarara uğratılmıştır.
İŞÇİLERE MOBİNG UYGULADILAR, RENCİDE ETTİLER
İşten çıkarılmak istenen işçilere görevleriyle bağdaşmayacak işler verilerek ya da işten çıkarılacakları diğer işçilere daha öncesinden beyan edilerek mobing uygulandığı ifade edilmiştir.
İşten çıkarılan işçilere yönelik "bankamatik" ifadesi kullanılarak bu işçiler rencide edilmiştir.
YASAL DÜZENLEMELERE UYULMADI
İşçilerin işten çıkarılmasında, toplu işten çıkarma ile ilgili yasal düzenlemelere uyulmadığı tespit edilmiştir. 23.06.2019 tarihinden sonra işten çıkarılan işçilerin çıkarılması sürecinde 4857 sayılı İş Kanunun 29.maddesinde düzenlenen toplu işçi çıkarma ile ilgili düzenlemelere uyulup uyulmadığı sorulmuş, Belediye tarafından "işçi çıkarmaların toplu işçi çıkarma kapsamında olmadığı" belirtilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunun 29.maddesi "İşveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile, işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir.
İşyerinde çalışan işçi sayısı:
a) 20 ile 100 işçi arasında ise, en az 10 işçinin,
b) 101 ile 300 işçi arasında ise, en az yüzde on oranında işçinin,
c) 301 ve daha fazla ise, en az 30 işçinin,
İşine 17'nci madde uyarınca ve bir aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi toplu işçi çıkarma sayılır.
Birinci fıkra uyarınca yapılacak bildirimde işçi çıkarmanın sebepleri, bundan etkilenecek işçi sayısı ve grupları ile işe son verme işlemlerinin hangi zaman diliminde gerçekleşeceğine ilişkin bilgilerin bulunması zorunludur.
Bildirimden sonra işyeri sendika temsilcileri ile işveren arasında yapılacak görüşmelerde, toplu işçi çıkarmanın önlenmesi ya da çıkarılacak işçi sayısının azaltılması yahut çıkarmanın işçiler açısından olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi konuları ele alınır. Görüşmelerin sonunda, toplantının yapıldığını gösteren bir belge düzenlenir.
Fesih bildirimleri, işverenin toplu işçi çıkarma isteğini bölge müdürlüğüne bildirmesinden otuz gün sonra hüküm doğurur.
İşyerinin bütünüyle kapatılarak kesin ve devamlı suretle faaliyete son verilmesi halinde, işveren sadece durumu en az otuz gün önceden ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirmek ve işyerinde ilan etmekle yükümlüdür. İşveren toplu işçi çıkarmanın kesinleşmesinden itibaren altı ay içinde aynı nitelikteki iş için yeniden işçi almak istediği takdirde nitelikleri uygun olanları tercihen işe çağırır.
Mevsim ve kampanya işlerinde çalışan işçilerin işten çıkarılmaları hakkında, işten çıkarma bu işlerin niteliğine bağlı olarak yapılıyorsa, toplu işçi çıkarmaya ilişkin hükümler uygulanmaz.
İşveren toplu işçi çıkarılmasına ilişkin hükümleri 18, 19, 20 ve 21 inci madde hükümlerinin uygulanmasını engellemek amacıyla kullanamaz; aksi halde işçi bu maddelere göre dava açabilir." Hükmünü taşımaktadır.
1529 İŞÇİYE İŞTEN ÇIKARTILMA SEBEBİ BİLDİRİLMEDİ
İşten çıkarılan işçilerden 1.529 İşçiye işten çıkarılma sebebi bildirilmemiştir. 4857 sayılı İş Kanunun 19.maddesi "İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.
Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. Ancak, işverenin 25 inci maddenin (II) numaralı bendi şartlarına uygun fesih hakkı saklıdır." hükmünü taşımaktadır. İşten çıkarma bildirimleri için Kanunun bu hükmüne aykırı davranılmıştır.