CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Yargıtay'dan son dakika kıdem tazminatı kararı! Kıdem tazminatı şartları neler? Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
Bursa'da bir işveren ile işçi arasında yaşanan tartışma Yargıtay'a taşındı. 5 yıl 9 ay boyunca özel sektördeki bir iş yerinde çalışan işçi, yine aynı iş yerinde çalışan kardeşi ile işverenin tartışmasına müdahil oldu. Tartışma sırasında işveren işçiye, 'Sen karışma' ifadesini kullanırken, işçi ise, 'Sen kimsin?' yanıtını verdi. Bunun üzerine işveren işçiyi tazminatsız olarak işten çıkardı. Dava Yargıtay'a taşınırken, Yargıtay işvereni haklı buldu. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, 'Sakın işverene 'sen kimsin' demeyin. Yoksa tazminatsız kovulursunuz' dedi. Peki, kıdem tazminatı şartları neler? Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır? İşte işçi ve işveren arasında birçok davaya konu olan kıdem taminatı ile ilgili bilinmesi gerekenler...
Bursa'da görülen bir iş davasından son derece dikkat çekici bir karar çıktı. Tartışma sırasında işveren, işçiye, 'Sen karışma', işçi de işverene, 'Sen kimsin' dedi. Tartışmanın ardından işveren işçiyi tazminatsız işten çıkardı.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun'dan çalışanlara önemli bir uyarı geldi.
Bursa'da görülen bir iş davasından son derece dikkat çekici bir karar çıktı. Davanın ayrıntılarını anlatan Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, "5 yıl 9 ay boyunca özel sektördeki bir iş yerinde çalışan işçi, yine aynı iş yerinde çalışan kardeşi ile işverenin tartışmasına müdahil oldu.
Tartışma sırasında işveren, işçiye, 'Sen karışma', işçi de işverene, 'Sen kimsin' dedi. Tartışmanın ardından işveren işçiyi tazminatsız işten çıkardı. Bunun üzerine yargıya giden işçi Bursa İş Mahkemesi'nde görülen davayı kazandı ve tazminatını aldı. Ancak işveren davayı bir üst mahkemeye taşıdı.
İstinaf mahkemesi olarak davayı görülen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, şok bir karar aldı. 'Sen kimsin' hitabının, işverenin otoritesini sarsıcı ve işverene karşı sataşma mahiyetinde olduğuna karar veren mahkeme, kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddi yönünde karar aldı" diye konuştu.
Kararın ilk ve emsal olduğunu belirten Erdursun, çalışanları uyardı. Erdursun, "Sakın patronunuza 'Sen kimsin' demeyin. Tazminatsız kapı önüne koyulabilirsiniz" şeklinde konuştu.
KIDEM TAZMİNATI NEDİR?
Belirli bir süre çalıştıktan sonra işine son verilen ya da emeklilik dolayısıyla işinden ayrılmak durumunda bulunan işçiye, çalıştığı süreye göre, işyerince topluca ödenen para.
KIDEM TAZMİNATI NEYE GÖRE BELİRLENİR?
İşçinin kıdem tazminatı hesabında çalıştığı süreye bakılır. Her tam yıl için işverence, işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. 1 yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır. Kıdem tazminatının hesaplanması, işçinin son brüt ücreti üzerinden yapılır. Brüt ücret sadece işçinin maaşından ibaret değildir. Yemek yardımı, yol parası ya da ikramiye gibi ödemeler de brüt maaş hesabında ve kıdem tazminatı ödemesinde dikkate alınır.
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?
Kıdem tazminatı, çalıştığı her 1 yıl için 30 günlük brüt ücreti kadardır. 1 yıllık kıdemi olan işçi 1 aylık brüt ücreti tutarında kıdem tazminatı alabilmektedir. 1 yılın altındaki süreler için orantılı olarak hesaplama işlemi gerçekleştirilir. İşçinin brüt ücreti hesaplanırken sürekli olarak yapılan yardım ve primler de dahil olur. Bu sebeple, kasa tazminatı, yemek yardımı, çocuk zammı gibi ödemeler de işçinin brüt ücretine dahil edilir ve bu ücret üzerinden kıdem tazminatı hesaplanır.
KIDEM TAZMİNATINI KİMLER TAVAN ÜCRETTEN ALABİLİR?
Kıdem tazminatı tavan ödemeleri brüt ücreti yüksek olan çalışanlara yapılıyor. Ocak ayındaki zammın ardından kıdem tazminatı tavan uygulamasından yararlanabilecek olan çalışanların brüt ücretinin 6 bin 400 TL'nin üzerinde olması gerekiyor.
ASGARİ ÜCRET KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA
Asgari ücrete yüzde 26,05 zam yapılması sonrası yeni asgari ücret bin 603 liradan 2 bin 20 TL'ye çıkarıldı. Yapılan zam sonrası brüt asgari ücret de 2 bin 29 liradan 2 bin 558 liraya yükseldi.
Böylece en düşük kıdem tazminatı tutarı da 2 bin 558 liraya çıktı. Örneğin 5 yıl çalışan bir kişi 2 bin 558 TL çarpı 5 formülü üzerinden 12 bin 790 TL ücret alır
İHBAR TAZMİNATI NEDİR?
İş sözleşmesi işçi veya işveren tarafından sonlandırılırken işçinin işyerindeki kıdemine göre, ya belli bir süre önceden bildirimde bulunması ya da bu süreye ait ücretin diğer tarafa peşin olarak ödenmesi gerekmekte olup, uygulamada bu düzenlemeye ihbar süresi ve ihbar tazminatı denilmektedir.
İHBAR TAZMİNATI HESAPLAMA
İş Kanunu'nun 13. maddesine göre işçi veya işveren, hizmet sözleşmesini aşağıda belirtilen bildirim sürelerine uymadan sona erdirirse, bildirim sürelerine ait ücret tutarını ihbar tazminatı olarak öderler. İhbar tazminatı, işçinin hizmet süresine bakılarak hesaplanır. İş Kanunu'na göre ihbar tazminatının hesaplanmasında esas alınacak süreler şu şekildedir.
– 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta
– 6 ay ile 1,5 yıl arası çalışanlar için 4 hafta
– 1,5 ile 3 yıl arası çalışanlar için 6 hafta
– 3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta
İhbar süresi tespit edildikten sonra bu süreye karşılık gelen aylık brüt gelir giydirilmiş aylık brüt ücret üzerinden hesaplanır. Gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapılır.
Örneğin son 30 günlük brüt maaşı 2.000 TL olan ve 6 yıl çalışan bir işçiye:
8 haftalık brüt ücreti kadar ihbar tazminatı ödenmelidir,
2.000 / 30 gün = 66,6 TL günlük,
66,6 x 7 gün = 466,2 TL haftalık,
8 hafta x 466,2 = 3.729,6 TL Brüt İhbar Tazminatı
Gelir vergisi: 3.729,6 x %15 = 559,44 TL,
Damga vergisi: 3.729,6 x %0.66 = 24,6 TL,
3.729,6 – (559,44 + 24,6) = 3.145,56 TL net ihbar tazminatı ödenir.
Bu süreler asgari olup sözleşme ile artırılabilir. İş sözleşmesini kendi isteğiyle sona erdiren taraf, ihbar tazminatı isteyemez, Fazla mesai ücreti, genel tatil ücreti ve hafta tatili ücreti gibi ücretler, ihbar tazminatının hesaplanmasında dikkate alınmaz. İhbar tazminatından sadece gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılır. Bunun dışında her hangi bir yasal kesinti yapılmaz.
