CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
İstifa eden kıdem tazminatı alabilir mi? Kıdem tazminatı tavan ve taban hesaplama nasıl yapılır?
Kıdem tazminatı ile ilgili bilgiler vatandaşların sürekli olarak araştırdıkları konular arasında yer alıyor. Kıdem tazminatı işçiyi, işverene karşı güçlü kılıyor. İşveren, işçinin haklarını gasp etmeye yöneldiğinde kıdem tazminatı ile ayrılık gündeme geliyor. İşçi haklı fesih ve işten çıkarılma durumunda tazminata hak kazanıyor. Ayrıca prim günü dolan işçiler de tazminat alabiliyor. Peki, kıdem tazminatı tavan ve taban hesaplama nasıl yapılır? İşte kıdem tazminatı ile ilgili bilinmesi gerekenler...
Kıdem tazminatı işçi ve işveren arasında en çok sorun olan konuların başında geliyor. İşçinin haksız yere işten çıkarılması durumunda ihbar ve kıdem tazminatı hakkı bulunuyor. Ayrıa işe iade davası ile de işine dönebiliyor veya hak kaybını alabiliyor. Ancak iş yerinden kendi talebi ile ayrılan işçiler kıdem haklarını yakıyor. Bazı durumlarda ise işçiler işten ayrılsa da kıdem tazminatı alabiliyor. Bunlardan birincisi haklı fesih, ikincisi ise işe girişinden itibaren geçen gün sayısı. Bir başka deyişle prim günü. Peki, kıdem tazminatı alma şartları neler? İşte detaylar...
KIDEM TAZMİNATI NEDİR?
Belirli bir süre çalıştıktan sonra işine son verilen ya da emeklilik dolayısıyla işinden ayrılmak durumunda bulunan işçiye, çalıştığı süreye göre, işyerince topluca ödenen para.
KIDEM TAZMİNATI ŞARTLARI NELER?
Kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için, aynı işverene bağlı işyerlerinde en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Kıdem tazminatı emekli olunduğunda, işveren işten attığında, işçi haklı bir nedenle iş akdini feshettiğinde alınabiliyor. Ayrıca, yaş dışındaki emeklilik koşulları yerine getirildiğinde işçi işten ayrılarak kıdem tazminatı alabiliyor. İstisnai olarak erkek işçiler askere giderken, kadınlar da evlendiklerinde bir yıl içinde işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı almaya hak kazanıyor.
Yaş dışındaki emeklilik koşullarını doldurmak suretiyle, örneğin 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe girip 15 yıl sigortalılık 3600 prim gününü tamamlamış olanlar kendi istekleriyle işten ayrılırken kıdem tazminatını alabiliyorlar. Bu durumda olan ve brüt ücreti tavanı aşan kişiler, yılın ocak ve temmuz aylarında ayrıldıklarında daha yüksek kıdem tazminatı alabilirler. Özellikle çalışma süresi uzun olan kişilerin kıdem tazminatı tavanına dikkat etmeleri gerekiyor.
Brüt ücreti tavanın altında bulunan kişiler için ne zaman ayrılacakları fark etmiyor.
Asgari ücretle çalışanlar için en ideal dönem ise her yılın ocak ayı. Asgari ücret son yıllarda sadece ocak aylarında artırıldığı için, bu ayda işten ayrılanlar daha yüksek kıdem tazminatı alırlar. Örneğin 2019'da kıdem tazminatı yüzde 26 oranında artırıldı. Asgari ücret ile çalışan işçi 2018'in aralık ayı yerine 2019'un ocak ayında ayrılmayı tercih ettiğinde yüzde 26 oranında daha fazla kıdem tazminatı aldı.
KIDEM TAZMİNATINI KİMLER TAVAN ÜCRETTEN ALABİLİR?
Kıdem tazminatı tavan ödemeleri brüt ücreti yüksek olan çalışanlara yapılıyor. Ocak ayındaki zammın ardından kıdem tazminatı tavan uygulamasından yararlanabilecek olan çalışanların brüt ücretinin 6 bin 400 TL'nin üzerinde olması gerekiyor.
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?
Kıdem tazminatı hesaplama işlemi oldukça basit bir formül üzerinden gerçekleşiyor. Kişinin SSK'ya ödenen brüt ücreti ile çalıştığı yıl çarpılıyor. Ortaya çıkan rakam işçiye işten ayrılırken ödeniyor.
Örneğin, 5 bin TL brüt ücret kazanan bir kişi 7 yıl bir kurumda çalışırsa net 35 bin TL kıdem tazminatı alır. İşten çıkarıldığı süre için ihbar tazminatı hakkı da vardır.
ASGARİ ÜCRET KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA
Asgari ücrete yüzde 26,05 zam yapılması sonrası asgari ücret bin 603 liradan 2 bin 20 TL'ye çıkarılmıştı. Yapılan zam sonrası brüt asgari ücret de 2 bin 29 liradan 2 bin 558 liraya yükseldi. Böylece en düşük kıdem tazminatı tutarı da 2 bin 558 liraya çıktı. Örneğin 5 yıl çalışan bir kişi 2 bin 558 TL çarpı 5 formülü üzerinden 12 bin 790 TL ücret alır
1999 ÖNCESİ İŞE GİRENLER İÇİN KIDEM TAZMİNATI ŞARTI
Haklı bir neden olmadıkça, kendi isteğiyle işten ayrılanlar kıdem tazminatı alamıyorlar. Ancak, 8 Eylül 1999'dan önce işe başlayanlar 15 yıl sigorta 3600 prim günüyle, bu tarihten sonra işe başlayanlar ise 25 yıl sigorta 4500 prim günüyle kıdem tazminatı alabilir. 8 Eylül 1999'dan sonra işe başlayanlar 7000 prim gününü doldururlarsa 25 yıl koşulu aranmadan da kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
