A HABER GALERİ
Erken emeklilik şartları neler? Yeni yasa ile emeklilik şartları değişiyor mu? İşte yeni dönemde emeklilik şartları
Vergi indirimi olanlar ile yüzde 60 rapor alanlar yaş şartı olmadan emeklilik hakkına kavuşuyor. Yeni yasal düzenleme ile şartlar değişti. 1.800 gün kimler için geçerli? 5 yıl ile nasıl emekli olunur? Malulen emeklilikte şartlar neler? Engelli emeklilikle ne farkları var? Takvim Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Faruk Erdem ayrıntıları anlattı. İşte detaylar...
Sosyal güvenlik mevzuatımızda bazı rahatsızlıkları ya da engeli bulunan sigortalılar için erken emeklilik imkanları bulunuyor. Bunlar malulen emeklilik ve vergi indirimi ile emeklilik.
TBMM'de yasalaşan yeni düzenleme ile bazı şartlar yeniden belirlendi. İşte yeni dönemde emeklilik şartları...
KİMLER BU HAKTAN YARARLANIYOR?
Engellilik oranı en az yüzde 40 olan sigortalılar vergi indiriminden faydalanarak erken emeklilik imkanına kavuşuyor.
NE KADAR ÇALIŞMA SÜRESİ GEREKİYOR?
Burada yaş şartı aranmazken sigortalılık süreleri 15-20 yıl arası, prim gün sayısı da 3600 ile 4400 arasında değişiyor. Sigortalılık süresi çalışma olmadan geçen zamanı gösteriyor. Burada süre ve prim gün sayısı işe giriş tarihi ve engellilik oranı ile belirleniyor.
BAĞ-KUR'LULAR YARARLANIYOR MU?
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ- Kur (4/B) sigortalıların da engelli olarak erken emekliliklerinin yolu açıldı. Buna göre, yüzde 60 ve üzeri engeli olanlar 15 yıl 3 bin 960 gün, yüzde 50 ile 59 arasında olanlar 16 yıl 4 bin 320 gün, yüzde 40-49 arasında olanlar ise 18 yıl 4 bin 680 günden emekli olabilecek.
MEMURLARDA ENGELLİYE ERKEN EMEKLİLİK VAR MI?
Memurlar da Bağ-Kur'lular gibi 1 Ekim 2008 sonrasında bu haktan yararlanmaya başladılar. Bu tarihten önce kamuda çalışmaya başlamış ve en az yüzde 40 raporu olan memurlar en az 5.400 gün (15 yıl) primi ödenmiş olmak şartıyla emekli olabiliyor.
Eğer memurlar 1 Ekim 2008'den sonra göreve başlamışlar ve engellilik oranları yüzde 40 ve üstündeyse onlar için de erken emeklilik şartları bulunuyor.
YASA HANGİ YENİLİKLERİ GETİRİYOR?
Yeni yasa ile SSK'lılar için 2008 öncesi ile 2008 sonrası farklar kaldırılıyor. 2008 yılı öncesinde sigortalı olan engelli vatandaşların işlemlerde vergi indirim belgeleri yerine çalışma gücü kaybı oranlarına bakılacak. Süreçler kısalacak. Daha önce maliye sağlık kurulunun kararı aranırken yasa çıktığında SGK sağlık kurulunun kararı kabul edilecek. Yenilikler Bağ- Kur'luları ve devlet memurlarını kapsamıyor.
RAPORDA GETİRİLEN DEĞİŞİKLİK NELER?
Daha önce kişinin yaşadığı sağlık sorunları ayrı ayrı değerlendirilip iş gücü kaybı toplanarak bulunuyordu. Şimdi sigortalının yaptığı işle ilgili tamamen çalışma gücü kaybına bakılacak ve yüzde 40 şartı aranacak.
YENİ YASA İLE EMEKLİLİK ŞARTLARI DEĞİŞİYOR MU?
31 Aralık 2008 öncesi sigorta girişi olanlar için kademeli emeklilik şartları, %40-49 engellilik oranı olanlar için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.100 prim günü. %50-59 engellilik oranı olanlar için ise 16 yıl sigortalılık süresi ve 3.700 prim günü olarak değişiyor.
MEVCUT RAPORLAR NE OLACAK?
Şu anda vergi indirimi raporu olanlar emeklilik başvurularında SGK sağlık kurullarından yeni bir iş gücü kaybı raporu alacak. Ancak, mevcut raporları ile vergi indiriminden yararlanmaya devam edecekler.
5 YIL İLE NASIL EMEKLİ OLUNUR?
1.800 gün primi olan ve çalışamayacak durumda olan sigortalılar SGK'ya müracaat ederek kendilerini bir hastaneye sevk ettiriyor.
Burada heyet tarafından değerlendirilen sigortalının en az yüzde 60 ve üzerinde bir iş göremezlik raporu alması isteniyor. Bu rapor daha sonra SGK sağlık kurulu tarafından da onaylanırsa sigortalı malulen emekli ediliyor ve maaş bağlanıyor.
İKİ EMEKLİLİK FARKLILIKLARI
- Engelli emeklilikte oran yüzde 40'dan başlarken malulen emeklilikte yüzde 60 isteniyor.
- Engelli emeklilikte engelliliğin sigortadan önce olması gerekirken, malulen emeklilikte sonradan rahatsızlığın çıkması bekleniyor.
- Engelli emeklilikte işe giriş tarihine göre yıl ve prim şartı varken malulen emeklilik için sadece 1.800 gün yetiyor.
- Engelli emekli olmak isteyenlerin vergi indirimi için çalışıyor olması gerekirken malulen emeklilikte çalışma şartı aranmıyor.
- Vergi indirimi ile emekli olanlar daha sonra çalışmaya devam edip emekli maaşını alabilirken, malulen emekli olanlar çalıştıklarında emekli maaşları kesiliyor.
