CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Emekli maaşı yükseltmek için son 1261 güne dikkat! SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı emekli maaşları ne kadar?
Emekli olmak için gün sayan vatandaşlar bir yandan da yüksek emekli maaşı almak için neler yapılması gerektiğini araştırıyor. Emekli aylıkları arasında farklar bulunuyor. 2000 öncesi emekliler daha yüksek maaş alırken, 2000 sonrası emeklilerin maaşları bir kademe daha düşük oluyor. Aradaki farkın intibak düzenlemesi ile giderilmesi bekleniyor. İntibak düzenlemesinin yasalaşması halinde emekliler 355 TL seyyanen zam alacak. Ancak emeklilerin gelecekte alacakları aylıkları yükseltmeleri mümkün. Bunun yolu da çalışırken ödenen primlerden geçiyor. Emekli olacaklar son yıllarını yüksek primden ödeyerek maaşlarını yükseltebilir. Bağ-Kur üyesi vatandaşlar ise son yıllarını SSK'lı işçi olarak geçirirse SSK sisteminden emekli olabilir. Düşük emekli aylığı almak istemeyen vatandaşlar için maaş bordroloru kritik öneme sahip. İşte detaylar...
SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sistemleri üzerinden 12.5 milyon kişi emekli oldu. Devlet her ay emeklilere belirlenen ücreti yatırıyor. Yüz binlerce kişi emekli olma hayali kurarken, maaşının yüksek olması için yapılması gerekenleri de araştırıyor. Özellikle 2000 sonrası emeklilerin maaşları 2000 öncesi emekli olanlara oranla daha düşük. Yeni emekli olacak vatandaşların maaşlarını arttırmak için atabileceği bazı adımlar var. Peki, SSK Bağkur emekli sandığı emekli maaşı nasıl artırılır? Emekli maaşı nasıl hesaplanır? En düşük emekli maaşı ne kadar? İşte emekli maaşı arttırmanın yolları...
BORDRO İLE ARTIRILABİLİR
Emekli aylığı bağlama oranları önce 2000'de, sonra da 2008 yılında düşürüldü. Kabaca, 25 yıl prim ödeyen SSK'lılar için aylık bağlama oranı 2000 öncesinde yüzde 76 iken, 2000'de yüzde 65'e, 2008 yılında da yüzde 50'ye düşürüldü.
Emekli aylığını doğrudan etkileyen bir başka unsur olan, prime esas kazançların güncellenmesinde de çalışanların aleyhine değişiklikler yapıldı.
Sigortalıların bu konuda yapabileceği bir şey bulunmuyor. Emekli aylığını yükseltmek için sigortalıların elindeki en önemli koz, olabildiğince yüksek kazanç üzerinden prim ödenmesini sağlamak. Bu amaçla, kazancın bordroda eksiksiz gösterilmesi gerekiyor.
Asgari ücretin 7.5 katına kadar kazançlar için prim ödenebiliyor. Bu da 2019 yılı için 19 bin 200 liraya ulaşıyor. Brüt kazancınızın tamamı üzerinden prim ödenmesi gerekir.
Eksik yatırılmasının nasıl bir kayba yol açtığını örnekle anlatayım. Tüm çalışma sürenizin 2008'den sonra geçtiğini varsayalım. Prim gün sayınız dikkate alındığında zaten durumunuz da aşağı yukarı böyle görünüyor.
Prime esas kazancınızın yüzde 50'si üzerinden aylık bağlandığında, bordroda kazancınız 19 bin lira gösterilirse 9 bin 500 liraya kadar emekli aylığı alabilirsiniz. Ancak, kazancınız 6 bin lira gösterilirse, emekli aylığınız da 3'te 1'e iner ve 3 bin lirada kalır.
Kazançlarınızın bordroda eksik gösterilmesi devletin vergi, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun da prim kaybına yol açar. Sizin ise geleceğinizden çalmak anlamına gelir.
EMEKLİ AYLIĞI NASIL ARTTIRILIR?
1261 FORMÜLÜ
Emeklilik tarihlerinden önceki son 7 yılın yarısından bir fazla olan 1261 gün çalışma hangi statüde gerçekleşmişse o statüden emekli olunur. Dolayısıyla 10 yıl Bağ-Kur'lu olarak çalışmış olsanız bile emekliliğinize 1261 gün kala SSK'lı olarak çalışmaya başlarsanız bu kurumdan emekli olabilirsiniz. Böylece Bağ-Kur'a göre daha yüksek maaş alma imkanınız doğar. Ayrıca daha erken maaşa kavuşursunuz. Buradaki 7 yıl geriye doğru takvim olarak değil sigortalı geçen 7 yıl olarak anlaşılmalı.
EŞİTLİK OLURSA
Yani 2000 ile 2004 yılları arasında çalışan biri daha sonra 2014 ile 2017 arasında 3 yıl daha çalışmışsa 7 yıl 2000'den başlıyor. Dolayısıyla bu 7 yıllık sigortalılık süresinde hangi kurumdan daha fazla çalışılmışsa yani 1261 gün hangi kurumda geçmişse o statüden emekli olunuyor. Eşitlik halinde ise son kuruma bakılıyor. 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlarınsa tüm çalışma hayatına bakılıyor ve hangi kurumdan daha fazla prim ödenmişse orası emekliliği belirliyor.
ERKEN BAĞLANIR
Bir örnekle açıklayalım: Bay A 10.05.1992'de Bağ-Kur'lu olarak çalışmaya başladı. Bay A için emeklilik şartları 9000 gün (25 yıl) prim ödemek ve 53 yaşını tamamlamak. Bay A, eğer son 1261 günde Bağ-Kur yerine SSK'lı olursa bu kez ödeyeceği prim günü 5600'e düşecek ve daha erken emekli olacak. Eğer yaşı da müsaitse emekli olup 9.5 yıl daha fazla maaş alacak, üstelik maaşı Bağ-Kur emeklisine göre daha yüksek olacak.
SSK VE BAĞKUR EMEKLİ MAAŞI ÇİFT MAAŞ NASIL ALINIR? KİMLER ÇİFTE EMEKLİ MAAŞI ALABİLİR?
Anne-babanın ölümünün 30 Eylül 2008 sonrası olması halinde;
✔ Her ikisi de SSK'lı ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın da yarısı bağlanır.
✔ Her ikisi Bağkurlu ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın yarısı ödenir.
✔ Her ikisi Emekli Sandığı'na tabi ise yüksek olan maaş bağlanır.
✔ Her ikisi de 1 Ekim 2008'den önce memur olan eski memursa yüksek olan maaş,
✔ Her ikisi de 1 Ekim 2008'den sonra memur olmuşsa yükseğin tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanır.
✔ Anne, babadan biri Bağkur ya da SSK'lı, diğeri Emekli Sandığı'na tabi ise yetim iki maaşı tam alır.
Ölümlerden biri 1 Ekim 2008 öncesi ise;
✔ İkisi SSK'lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir.
✔ İkisi de Bağkurlu ise yüksek olan maaş bağlanır.
✔ İkisi de memur ise tercih edilen aylık bağlanır.
✔ Sigorta statüleri farklı ise tam maaş bağlanır.
Ölümlerden ikisi de 1 Ekim 2008 öncesi ise;
✔ Anne ve babanın sigortalılık statüsü farklı ise iki maaşın ikisi de tam ödenir.
✔ İkisi de SSK'lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir.
✔ İkisi de Bağkurlu ise tek maaş ödenir.
✔ İkisi de devlet memuru ise ve memurluk 1 Ekim 2008'den önce başladı ise tercih edilen aylık tam ödenir.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR?
2000 yılı öncesi en düşük SGK maaşı: 983 TL
En düşük Bağ-Kur emeklisi maaşı: 1775 TL
En düşük tarım Bağ-Kur'u emekli maaşı: 1250 TL
Öte yandan sözleşme gereği en az yüzde 5 zam yapılması gereken memurlara yüzde 6 oranında zam yapıldı. Yapılan zam sonrası en düşük memur maaşı 3 bin 723 lira oldu. En düşük memur emeklisi maaşı ise 2 bin 522 TL oldu.
Bağ-Kur emeklisi esnaf en düşük bin 690 TL alıyordu. Son zammın ardından bin 774.50 TL oldu. Bağ-Kur tarım emeklisi ise en düşük bin 189 TL 71 kuruş. 59.45 TL zam alacak olan Bağ-Kur emeklisi bin 248.45TL olacak.
