CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Nadir topraklarda savaş başladı: Çin'den ABD ordusuna gizli plan!
Çin'in, nadir toprak mıknatısları ve diğer kritik malzemelerin ABD ordusuna ulaşmasını engellemek için gizli bir plan üzerinde çalıştığı iddia edildi.
Wall Street Journal'ın iddiasına göre Çin, nadir toprak elementleri ve kritik malzemelerin ABD ordusuna ulaşmasını engellemek için gizli bir plan hazırlıyor. Habere göre Pekin, "onaylı son kullanıcı" (Validated End-User – VEU) sistemiyle, ABD askeriyle bağlantılı şirketleri dışarıda bırakmayı, yalnızca sivil şirketlerin ihracatını hızlandırmayı hedefliyor.
Bu strateji, Çin lideri Şi Cinping'in ABD Başkanı Donald Trump'a verdiği, bu malzemelerin ihracatını kolaylaştırma taahhüdünü yerine getirirken, kritik teknolojilerin Amerikan savunma sanayine ulaşmasını engelleyecek.
ABD-Çin rekabetinde yeni bir cephe
Kaynaklar, sistemin sıkı şekilde uygulanması hâlinde, hem sivil hem de savunma sektörüne hizmet veren otomotiv ve havacılık şirketlerinin Çin'den bazı malzemeleri ithal etmesini zorlaştıracağını belirtti.
Çin'in ihracat kontrolleri, nadir toprak elementlerinin askeri kullanımını sınırlamayı ve ABD'nin stratejik avantajını düşürmeyi hedefliyor.
Nadir toprak elementleri ve diğer kısıtlı malzemeler, elektrikli araçlar, yolcu uçakları gibi sivil ürünlerde kullanılırken; aynı zamanda savaş jetleri, denizaltılar ve taarruz dronlarında kritik rol oynayan parçalar arasında.
VEU: Çin'in gizli silahı
WSJ'nin aktardığına göre Pekin'in düşündüğü VEU mekanizması, ABD'deki benzeri sistemlerden ilham alıyor. ABD'de 2007'den beri uygulanan VEU, belirli Çinli şirketlerin hassas malları genel bir yetkiyle almasını sağlıyor ve her alım için ayrı lisans gerektirmiyor. Ancak bu, şirketlerin ABD hükümeti denetimlerine tabi olması anlamına geliyor.
Çin'in VEU planı da benzer şekilde, yalnızca "onaylı" şirketlerin ihracat izinlerini hızlandıracak, askeri bağlantılı firmaları ise dışarıda bırakacak. Bu da ABD ordusunun tedarik zincirinde potansiyel darboğaz yaratacak.
Ticaret savaşında yeni koz: Nadir toprak elementleri
Wall Street Journal'ın haberine göre, Pekin, bu yılın başından itibaren güçlü nadir toprak elementlerinin ihracatını kısıtlayarak ABD'den tavizler koparmaya çalıştı. 30 Ekim'de Trump ve Şi arasında sağlanan ateşkes sonrası Çin, kontrollü malzemelerin sivil amaçlarla akışını kolaylaştırmak için genel lisans vermeyi taahhüt etti.
Ancak Çin, kritik malzemeler üzerindeki bazı kontrolleri koruyarak ABD'nin askeri tedarik zincirini doğrudan hedef alan bir strateji izliyor. Hangi şirketlerin bu lisansları alabileceği ve avantajların neler olacağı hâlâ belirsiz.
ABD ve Avrupa şirketleri tedarik sıkıntısı yaşıyor
WSJ'ye konuşan kaynaklar, son aylarda ABD ve Avrupa şirketlerinin nadir toprak elementlerine erişiminin azaldığını belirtti. Çin, zaman zaman kısıtlamaları gevşetse de Eylül ayında ABD'ye yapılan nadir toprak elementi ihracatı bir önceki aya göre yüzde 29 azaldı.
Stratejik mesaj: Çin, ABD'ye meydan okuyor
Wall Street Journal'ın haberine göre, Çin'in VEU planı, yalnızca ticari bir düzenleme değil; aynı zamanda ABD-Çin stratejik rekabetinin yeni bir cephesi.
