CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
İslam ve Türk düşmanı Wilders’a Hollanda’dan kapı dışarı! Eski başbakan devrildi
Hollanda'da yapılan genel seçimlerde, aşırı sağcı ve İslam karşıtı politikalarıyla bilinen Geert Wilders liderliğindeki Özgürlük Partisi (PVV) büyük bir hezimete uğradı. Ülke, sandıktan sosyal liberal Demokratlar 66 (D66) lideri Rob Jetten'in zaferi ile çıktı.
Hollanda'da 22 Kasım 2023'teki genel seçimlerde PVV, yüzde 23,5 oyla parlamentoda 37 sandalye kazanmış ve Hollanda siyasetinde etkili bir güç olarak öne çıkmıştı. Ancak 30 Ekim 2025'te yapılan son seçimlerde, D66'nin 27 milletvekili çıkarması beklenirken, PVV'nin sandalye sayısı 25'e geriledi.
VVD 23, İşçi Partisi ve Yeşil Sol ittifakı ise 20 sandalye ile takip etti. Sonuçlar, aşırı sağcı Wilders'ın ülke yönetiminde söz sahibi olamayacağını net biçimde gösterdi.
İslam ve Türkiye karşıtı Wilders devrildi
Seçimi kaybeden Wilders, Hollanda siyasetinde İslam karşıtı söylemleriyle tanınıyor. 1998'de VVD'den siyasete atılan Wilders, 2006'da PVV'yi kurarak parlamentoda hızlı bir yükseliş yakaladı.
Kur'an-ı Kerim'in Hollanda'da yasaklanmasını savunan, 2008'de "Fitne" isimli İslam karşıtı belgeseli hazırlatan Wilders, Müslüman ve Türk kökenli topluluklara yönelik sert hakaret ve tehdit içerikli söylemleriyle öne çıktı.
2010 ve 2017 seçimlerinde oy oranları dalgalansa da PVV, 2023 seçimlerinde kısa süreli bir zafer kazanmıştı.
Ancak Hollanda halkı, son seçimde Wilders'ın aşırı sağ ve İslam karşıtı politikalarına net tepki verdi. Wilders, seçim kaybının ardından yaptığı açıklamada, partisinin aldığı oyları kaybetmesine üzüldüğünü belirtse de, muhalefette mücadele etmeye devam edeceğini söyledi.
Uzmanlar, sonuçların Avrupa'daki aşırı sağ popülist hareketler için de bir sınav niteliğinde olduğunu belirtiyor.
FETÖ darbe girişiminin başarısız olmasına üzülmüştü
Wilders, siyasi kariyerini büyük ölçüde İslam ve Türkiye karşıtlığı üzerine kurdu. Türkiye'nin AB üyeliğine karşı çıkmış,Müslümanların Hollanda'daki etkisini tehdit olarak görmüş ve FETÖ'nün 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında Türkiye'nin NATO'dan çıkarılmasını talep etmişti. Darbenin başarısız olmasına üzüldüğünü ifade etmişti.
Ayrıca Hollandalı Türkleri tehdit etmiş, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'a oy verenlere Türkiye'ye taşınmaları çağrısında bulunmuştu.
Meclis'e İslam düşmanlığı çağrısı
Wilders, 2008'de hazırlattığı "Fitne" belgeseli, Peygamber Efendimiz'in başının üzerinde bomba gösteren karikatür ve değiştirilmiş Kur'an ayetleriyle İslam'ı hedef alıyordu. Film sinemalarda gösterime giremedi, internet üzerinden yayınlandı ve Wilders'ın İslam karşıtı imajını pekiştirdi.
Wilders, PVV aracılığıyla daha önce Kur'an-ı Kerim'in yasaklanması, camilerin kapatılması ve çifte vatandaşların oy hakkının kısıtlanması gibi tartışmalı yasa tasarılarını meclise sunmuştu.
2021 yılında Ramazan ayının başlangıcında sosyal medya hesabı üzerinden İslam'ı hedef alan Wilders, "İslam'ı durdurun. Ramazan'ı durdurun. Ramazan bizim kültürümüz değil." ifadelerini kullanmıştı.
İslam'a karşı Hristiyan-Yahudi değerleri
İsrail'i "kendini evinde hissettiği bir yer" ve "kalbine çok yakın" olarak niteleyen Wilders, ülkeyi aynı zamanda "kömür madenindeki kanarya" ve "Batı'nın İslam'a karşı ilk savunma hattı" olarak tanımlıyordu.
Katolik bir aileden gelmesine rağmen dinle ilgisi olmadığını sık sık belirten Wilders, Türk ve İslam karşıtlığını her fırsatta dile getiriyor ve Hollanda ile diğer Batılı ülkelerde İslamiyet'in oluşturduğu tehdide karşı "Yahudi-Hristiyan değerlerini" savunduğunu vurguluyordu.
Ancak bu tasarılar, yeterli destek bulamadığı için meclis arşivinde bekliyordu. Seçim sonrası ise Wilders, söz konusu tasarıları geri çekerek, aşırı sağ ve İslam karşıtı duruşunda yumuşama sinyali verdi.
Seçimi kazanan D66 ve Rob Jetten
Seçim zaferinin ardından D66 lideri Rob Jetten, Hollanda tarihinin en genç başbakanı.
Sapkın görüşleriyle öne çıkan ve LGBT destekçisi 38 yaşındaki Jetten, seçim kampanyasında konut sorunu, eğitim yatırımları ve göç politikaları üzerine odaklandı. Partisinin geleneksel sosyal liberal politikalarına ek olarak göç ve konut krizine dair çözüm vaatleri, özellikle merkez ve sağ seçmenler arasında dikkat çekti.
D66'nin seçim gecesi düzenlediği kutlamalarda, Jetten "Hollanda ve dünya genelinde popülist ve aşırı sağ hareketleri yenmenin mümkün olduğunu gösterdik" diyerek zaferini ilan etti. Hollanda'da hükümet kurmak için en az 76 milletvekilinin desteği gerekiyor, bu nedenle en az 3 partili koalisyon öngörülüyor.
Olası koalisyon senaryolarında D66, Hristiyan Demokratlar, VVD ve Yeşil Sol-İşçi Partisi ittifakı öne çıkıyor.
