CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
ABD Avrupa'yı gözden mi çıkardı? Trump yönetiminin Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi'nde" resmi aşağılama"
New York Times'ın analizine göre ABD Başkanı Donald Trump, yıllardır dile getirdiği 'Avrupa aşağılamasını' bu kez resmî bir politika belgesine dönüştürdü.
New York Times'ın analizine göre açıklanan yeni Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi, Washington'ın kıtaya bakışında köklü bir paradigma değişimine işaret ediyor.
ABD'DEN AVRUPA'YA: SAVUNMANI ARTIK KENDİN ÜSTLEN
Belgeye göre Trump yönetimi, Avrupa ülkelerinin artık "kendi savunmalarının birincil sorumlusu" olması gerektiğini belirtiyor.
Bu, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'nın güvenliğini üstlenen ABD'nin, sorumluluğu kademeli olarak devretme niyeti olarak yorumlanıyor.
New York Times, bu yaklaşımı şöyle özetliyor:
"Washington, Avrupa'nın artık yetişkin bir jeopolitik aktör gibi davranmasını bekliyor."
AB'YE ELEŞTİRİLER: SİYASİ BASKI, DEMOGRAFİK DÖNÜŞÜM VE AŞIRI MERKEZİLEŞME
Strateji belgesinde Avrupa Birliği:
-
"siyasi özgürlüğü baskılayan" bir yapıya evrilmekle,
-
bazı NATO üyelerinin "Avrupa dışı çoğunluklara doğru kaydığı" demografik bir dönüşümle,
-
ulus devletleri zayıflatan aşırı bürokratik bir çerçeveyle
eleştiriliyor.
New York Times, bu ifadelerin özellikle Brüksel merkezli oluşuma yönelik Washington kaynaklı en sert tespitler arasında olduğunu belirtiyor.
AŞIRI SAĞA SİNYAL Mİ? "VATANSEVER PARTİLERLE İŞBİRLİĞİ" DETAYI
Belgede ABD'nin "Avrupa'daki vatansever partilerle" ortaklık kurması gerektiği ifadeleri dikkat çekiyor.
NYT'nin yorumuna göre bu başlık, Avrupa'nın geleneksel merkez siyasetinden ziyade yükselen sağ hareketlere bir mesaj niteliğinde.
Ancak raporda bu hareketlere doğrudan destek anlamına gelecek açık bir ifade yok; daha çok ideolojik bir yakınlaşma ihtimali vurgulanıyor.
AVRUPA'DA SOĞUK DUŞ: 80 YILLIK GÜVENLİK ŞEMSİYESİ SARSILIYOR
New York Times, belgenin Avrupa başkentlerinde soğukkanlı ama endişeli bir şekilde takip edildiğini aktarıyor.
Neden mi?
Çünkü savaş sonrası düzenin temel taşlarından biri olan ABD'nin güvenlik garantisi, ilk kez bu kadar açık bir şekilde sorgulanıyor.
Eski Beyaz Saray yetkilisi Charles Kupchan şöyle diyor:
"Artık gizli saklı değil. Washington'ın Avrupa'ya mesafe koyduğu, Beyaz Saray'ın resmî mühürüyle ilan edildi."
RUSYA İLE AYNI DİL: AVRUPA YALNIZ KALIYOR
New York Times analizine göre belgede kullanılan bazı ifadeler, Rusya'nın Avrupa'yı bölmeye yönelik söylemleriyle dikkat çekici benzerlikler taşıyor.
Birkaç gün önce Rusya'nın Avrupa'ya yönelik "savaşa hazırız" açıklaması da kıtada paniği büyütürken, NYT bu gelişmenin "ABD desteğinin geri çekilmesi" ihtimalini daha da çarpıcı hâle getirdiğini yazıyor.
AVRUPA İKİ SEÇENEKLE BAŞ BAŞA: ABD'NİN AŞAĞILAMALARINA RAĞMEN DEVAM MI, YOKSA KENDİ YOLUNA MI?
Haberde, Avrupa'nın artık bir yol ayrımında olduğu vurgulanıyor:
-
ABD'nin hakaret dolu tavrına rağmen ittifaka tutunmak,
-
Kendi savunmasını kurup bağımsız bir güç haline gelmek.
NYT, kıtanın son yıllarda savunma harcamalarını artırdığını, zorunlu askerliği yeniden başlatan ülkeler olduğunu ve AB'nin ilk kez bir Savunma Komiseri atadığını hatırlatıyor.
Ancak tüm bu çabalara rağmen kıta hâlâ ABD'nin askeri kapasitesine derinden bağımlı.
"TRUMP'I DURDURMANIN YOLU: ONU OKŞAMAK"
NYT'nin analizine göre Avrupa liderleri, Trump'ın sert tavrına rağmen onunla çatışmanın işe yaramayacağını biliyor.
Kupchan bu stratejiyi şöyle özetliyor:
"Avrupa'nın yapabileceği tek şey Trump'ı pohpohlamak. Onu küstürmemek zorundalar."
Bu, Avrupa için aşağılayıcı ama mecburi bir diplomatik çizgi olarak değerlendiriliyor.
"AB'Yİ PARÇALAMA PLANI": RUSYA İLE BENZERLİK
Johns Hopkins Üniversitesi'nden profesör Nathalie Tocci'ye göre Trump yönetimi, Avrupa'da aşırı sağ hareketleri destekleyerek kıtayı "kolay yönetilebilir bir parçalanmış yapı" hâline getirmek istiyor.
NYT'nin yorumuna göre bu yaklaşım, Rusya'nın yıllardır yürüttüğü AB'yi zayıflatma stratejisinin bir kopyası.
Tarihçi Timothy Snyder da belgeyi şöyle yorumluyor:
"Amerikan ulusal güvenlik belgesi, Rusya'nınkine ideolojik olarak şaşırtıcı derecede benziyor."
AŞIRI SAĞ: "YENİ BİR DÖNEM" OLARAK GÖRÜYOR
NYT'ye göre kıtanın bazı sağ partileri, Trump'ın sert Avrupa eleştirilerini memnuniyetle karşıladı.
İspanya'nın Vox Partisi'nden Hermann Tertsch'in yorumu:
"Yıllardır savunduğumuz görüşler ilk kez Washington'da yankı buluyor."
