Macron sinyali verdi! Avrupa kendi ordusunu mu kuruyor? İşte Türkiye'nin kritik rolü

ABD ve Avrupa kıtası arasındaki açmaz giderek derinleşmeye devam ediyor. Donald Trump, ABD'nin Avrupa ile 75 yılı aşkın süredir sürdürdüğü transatlantik ittifakı ile ilişkilerini adeta dinamitleyerek, Avrupa Birliği'nin (AB) adeta sırtını yasladığı düzeni tehdit ediyor.

Başkan Donald Trump yönetiminin Avrupa'ya yönelik savunma eleştirileri, NATO'dan çekilme iddiaları ve son olarak Ukrayna müzakerelerinde kıtayı saf dışı bırakması, kıtayı bazı adımlar atmaya mecbur edecek.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, geçtiğimiz çarşamba (5 Mart) gecesi televizyondan ulusa sesleniş konuşmasında, Ukrayna konusunda ABD-Rusya görüşmelerini açık bir şekilde eleştirerek, Avrupa'nın geleceği ve güvenliğinin "Moskova'da veya Washington'da kararlaştırılamayacağını" söyledi.

ÜÇÜNCÜ DÜNYA SAVAŞI MI? MACRON AVRUPA KOMUTANLARINI ÇAĞIRDI

Macron, ABD'nin değişen dış politikasına yönelik artan endişeler arasında şunları söyledi:

"ABD'nin yanımızda duracağına inanmak istiyorum. Ancak durum böyle olmazsa hazır olmalıyız."

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)

Fransız Cumhurbaşkanı, konuşmasında, önümüzdeki hafta Paris'te tüm Avrupa ordu komutanlarını bir araya getireceğini açıkladı. Macron, "Rusya, Fransa ve Avrupa için bir tehdit haline geldi" ifadelerini kullandı.

AVRUPA'NIN MUHTEMEL SAVUNMA PLANLARI NELER?

Bugüne kadar ABD'nin kanatları altındaki NATO üzerinden kendi savunmasını sağlayan AB, Washington'ın adeta Rusya ile müttefik olmasıyla dengeler değişiyor.

Amerikalı üst düzey iki yetkili İngiliz Daily Mail gazetesine konuşarak Trump'ın NATO'dan çekilmeyi planladığını söylemişti. Örgütten ABD'nin çekilmesi, AB için savunmada tehlike çanlarının çalması demek.

Foto: AFP

Ukrayna'daki savaş, Avrupa'nın istihbarat ve gözetleme, hava ve füze koruma sistemleri, ağır nakliye uçakları ve havadan havaya yakıt ikmali gibi alanlardaki zaafları ortaya çıkardı. Peki Avrupa'nın aklında ne var?

BRÜKSEL SİLAHLANIYOR

Savunmayı güçlendirmenin başında Avrupa ülkelerinin silahlanması adımı geliyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen geçtiğimiz salı günü, ABD'nin uzun süredir devam eden güvenlik garantilerinden çekilmesinin ardından başkentlerin savunmalarını güçlendirmek için kullanabilecekleri yeni fonlar toplama planlarını duyurdu.

Planın hala AB başkentlerinden onay alması gerekiyor. Ancak devam ederse, Komisyon tahvil ihaleleri yoluyla nakit toplayacak ve parayı savunma harcamaları için üye ülkelere aktaracak.

Buna göre AB, askeri harcamaları finanse etmek için 150 milyar euroya kadar piyasalara girmeye hazırlanıyor.

SAVUNMA PAKTI - NÜKLEER ŞEMSİYE: NATO'NUN ALTERNATİFİ Mİ?

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD'nin olası geri çekilmesine ilişkin endişeler arasında, Avrupa müttefikleriyle kıtayı Rus tehditlerinden korumak için Fransa'nın nükleer caydırıcılığını kullanma olasılığını görüşeceğini söyledi.

Fransa, Avrupa Birliği'nin tek nükleer gücü.

ABD Başkanı Donald Trump ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)

Fransa'nın nükleer şemsiyesinin Avrupa'daki müttefiklerini koruma kapsamını genişletme konusunu da gündeme getireceğini belirtti. Bu adım, Almanya'nın gelecekteki şansölyesi Friedrich Merz'in, ülkesinin İngiltere veya Fransa'nın nükleer koruması altına alınması yönündeki çağrılarına bir yanıt olarak değerlendiriliyor.

Macron, konuşmasını şu çarpıcı uyarıyla sonlandırdı:

"Bizim neslimiz artık barışın getirilerini alamayacak. Çocuklarımızın yarın bizim kararlılığımızın meyvelerini toplaması bize bağlı. Bu yüzden geleceğe birlikte yürüyeceğiz."

Bu durumda AB'nin kendini korumak için bir savunma paktı imzalayıp, Fransa'nın nükleer şemsiyesinin tüm kıta için geçerli olması bekleniyor.

AVRUPA'NIN SAVUNMADAKİ ZAAFLARI NELER?

İngiltere merkezli Financial Times'ın aktardığına göre Avrupa'nın mühimmat ve zırhlı araç üretim kapasitesi oldukça sınırlı. Diğer taraftan hava savunma ve füze sistemlerine daha fazla fon akması da bekleniyor. Ukrayna şimdiye kadar Washington'ın en gelişmiş hava savunma silahı olan ve birçok müttefik tarafından da kullanılan ABD yapımı Patriot sisteminden faydalandı. Bu sistem, gelen mermilere veya uçaklara müdahale füzeleri ateşleyebilen bir radar sistemi ve mobil fırlatıcılardan oluşuyor. Avrupa'nın Patriot'a alternatif bir sisteminin olmadığı biliniyor.

Foto: Arşiv

Avrupa'nın yatırım yapması gereken bir diğer önemli alan ise istihbarat, gözetleme ve keşif. Özellikle istihbarat konusunda Avrupa'nın ABD'nin Merkezi İstihbarat Teşkilatı'yla (CIA) yakından ilişkili. Bu durum, kendi istihbaratını toplamda Avrupa'yı zayıf bırakıyor.

Financial Times'a göre Avrupa hükümetlerinin, gelecekteki savaşlarda büyük rol oynayacak olan yapay zeka, siber güvenlik ve otonomi gibi yeni büyüme alanlarına önemli meblağlar ayırması gerekiyor.

Foto: AFP

TÜRKİYE: NATO'NUN EN GÜÇLÜ İKİNCİ ORDUSU

Son yıllarda savunma sanayisinde yaptığı yatırımlar ile dünyada söz hakkı sahibi ülkeler arasında yer alan Türkiye, 2025 yılında savunmasına 47 milyar dolarlık bir harcama yapacak. Türkiye, bu alanda Avrupa'da 7. sırada yer alıyor. Türkiye, dünyanın en güçlü 9. ordusuna sahip iken, aynı zamanda Avrupa'da da en güçlü 4. ordu konumunda.

Foto: Arşiv

ABD merkezli Global Firepower tarafından 60 bine yakın faktör baz alınarak yapılan araştırma sonucunda Türkiye, dünyanın en güçlü orduları listesinde dokuzuncu sırada yer aldı ve "NATO'nun en güçlü ikinci ordusu" olarak öne çıktı.

AVRUPA'NIN GÜVENLİĞİ TÜRKİYE'DE ŞEKİLLENİYOR

Son zamanlarda Avrupa ülkelerinden peş peşe gelen Baykar İHA siparişleri, İspanya'nın TUSAŞ'tan Hürjet almayı düşünmesi ve Leonardo-Baykar iş birliğindeki yeni anlaşmalar, Türk şirketlerinin Avrupa savunma ekosisteminde ne kadar vazgeçilmez ortaklar haline geldiğini gözler önüne seriyor.

Foto: Arşiv

Avrupa Politika Analizi Merkezi (CEPA) Daimi Araştırmacısı ve NATO2030 bursiyeri Federico Borsari, analizinde "Avrupa savunmasında dikkate değer bir dönüşüm yaşanıyor. Ancak bu dönüşüm, Paris, Londra, Roma veya Berlin gibi klasik merkezlerde değil, Türkiye'de şekilleniyor. Türk savunma şirketleri, sessiz bir devrime öncülük ederek ekipman tedarikçisi rolünden çıkıp, Avrupa'nın gelecekteki savunma yapısının mimarı haline geliyor. Üstelik bu dönüşümü, 5 yıl önce tahmin edilmesi dahi zor bir olgunlukla gerçekleştiriyorlar." ifadelerine yer verdi.

KOZLAR TÜRK SAVUNMASININ ELİNDE

Bayraktar TB2 SİHA'larını üreten Baykar'ın, Aralık 2024'te İtalya'nın Piaggio Aerospace şirketini satın alması, iki ülke arasındaki savunma sanayi iş birliğinde kritik bir dönüm noktası oldu. Bu hamle, Türk savunma şirketlerinin Avrupa'daki rolünde köklü bir değişimin işareti olarak görülüyor. Türkiye'nin savunma sanayi ihracatı 2024 yılında 7,2 milyar dolara ulaşsa da sayılar bu dönüşümün tamamını değil, yalnızca bir kısmını anlatıyor. Asıl dönüşüm, Türk şirketlerinin Avrupa savunmasındaki rollerini nasıl yeniden kurguladıklarında yatıyor.

Foto: Arşiv

BAŞKAN ERDOĞAN İŞARET ETMİŞTİ

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, "Avrupa demokrasilerinde ortaya çıkan boşluğu son seçimlerde görüldüğü üzere aşırı sağcı demagoglar dolduruyor. Avrupa Birliği'ni ekonomiden savunmaya, siyasetten uluslararası itibara, içine düştüğü çıkmazdan sadece Türkiye, Türkiye'nin tam üyeliği kurtarabilir." açıklamasını yapmıştı.

A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN