Muhalefet ne kadar demokrat?

Türkiye'de kritik konularda yapılan oylamalarda milletvekillerini serbest bırakan ve demokrat davranan parti hangisi? Bunun için yakın geçmişe bakmak yeterli. En kritik oylamalardan biri 1 Mart Tezkeresi'ydi.. Bundan 12 yıl önce Irak Savaşı'nın en kritik anlarında ABD gemileri İskendurun limanında bekliyordu ve her şey hazırdı.. Gözler Meclis'in üzerindeydi. Meclis'e gönderilen tezkere kabul edilirse Irak'a kara harekatının önü açılacak. Türkiye'de 6 aylığına konuşlanacak 62 bin ABD askeri ile 255 uçakla Saddam Hüseyin iktidarına son verilecekti. 361 milletvekili bulunan Ak Parti, parti grubunu serbest bıraktı. 260 kabul, 250 ret. 19 oy da çekimser oy çıktı. Salt çoğunluk olmadığı için tezkere reddedildi. Oylamada Ak Parti'den, 95-100 arası tezkereye hayır oyu çıkmıştı. Bu durum Ak Parti'nin parti içi demokraside geldiği noktanın en önemli göstergelerinden biriydi.

Ve bir başka tezkere... Meclis Genel Kurulu'nda anayasa maratonunun 2. turuydu.. Parti kapatmayı zorlaştıran 8. madde 327 kabul, 76 ret oyu aldı .Ak Parti'den oylamaya 335 milletvekili katılmıştı.. Yani 8 Ak Partili milletvekili oylamada hayır demişti. Ancak o sekiz vekilin kim olduğuna dair bir araştırma yapmaya gerek bile duyulmadı.
Ve Meclis'te 4 eski bakanla ilgili yüce divan oylaması... Ak Partili milletvekilleri 4 oylamada da 22-48 oy arasında gruptan farklı davrandı. Bakanların Yüce Divan'a gönderilmesi yönünde oy kullandı. Bu hayır oyları da milletvekillerinin özgür iradesinin tecellisi olarak demokrasi tarihindeki yerini aldı..

Peki CHP benzer durumlarda nasıl davranıyor? Bu sorunun cevabı için çok geriye gitmeye gerek yok. Çünkü Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ekmeleddin İhsanoğlu'nun adaylığına karşı çıkan ve hayır oyu vereceğini söyleyen CHP Eskişehir Milletvekili Süheyl Batum partiden ihraç edildi. Ankara Milletvekili Emine Ülker Tarhan ise partiden ayrılmak zorunda bırakıldı. İzmir Milletvekili Birgül Ayman Güler, savunması istenen Güler ile ilgili işlemler devam ediyor. Dört eski bakan ile ilgili oylamada sağlık sorunu nedeniyle Meclis'ten ayrılmak zorunda kalan CHP İstanbul milletvekili Sebahat Akkiraz ise parti içinde hedef haline getirildi.

MHP'de ise durum çok daha farklı.. Kimse partinin iradesi dışında hareket edemiyor. Etmeye çalışanlara çok ağır yaptırımlar uygulanıyor.. Bunun en çarpıcı örneği ise MHP'li eski Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu'nun başına gelenler.. Somuncuoğlu, 2000 yılında engellenen Cumhurbaşkanlığı adaylığı öncesinde partili milletvekillerinin saldırısıyla karşı karşıya kalmıştı. Ankara 3'üncü Asliye Ceza Mahkemesi'nde devam eden töre dayağı davasına verdiği yazılı ifadesinde vurulmakla tehdit edildiğini belirtmişti.

HDP'de ise demokrasi açısından durum daha da vahim. Partililer ne kadar başarılı olursa olsun, en ufak bir uyuşmazlıkta veya tasvip edilmeyen harekette ölümle tehdit ediliyor. Bunun en önemli örneklerinden biri eski Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir oldu. Baydemir, 2010'da Diyarbakır'daki 1 Eylül Dünya Barış Günü'nde yapılan mitingde "silahlı mücadele miadını doldurmuştur" dediği için tehdit edilmişti. Abdullah Öcalan'ın, 23 Mart 2011'deki avukat görüşmesinde "Böyle konuşursa o da geberir gider." dediği ortaya çıkmış. KCK'da Baydemir'i tehdit ederek özeleştiri yapmaya çağırmıştı. Partisi de hemen bir eşbaşkan atayarak Baydemir'in yetkilerini sınırlamıştı.

Partilerin demokrasi performansları böyle. Son yıllarda yaşananlar Ak Parti'nin parti içi demokrasi konusunda muhalefetten çok daha yüksek standart ve hoşgörüye ulaştığını gösteriyor. Ak Parti'de karşı oyların çıkması demokrasinin bir gereği olarak görülüyor ve parti içinde de tartışılıyor. Yani her oylama sonrası Ak Parti'den çıkan karşıt oyların çatlak olarak nitelenmesi gerçeği yansıtmıyor.