Uzman hekimler tarafından uygulanmadığında sağlık açısından ciddi riskleri vardı.
Ancak buna rağmen birçok insan zayıflamak için yutulabilir Mide Balonu yöntemini kullanıyor.
Yüksek risk grubunda olan ve ciddi yan etkisi bulunan bu yöntem önce Avrupa'da şimdi de Sağlık Bakanlığı'nın kararı ile Türkiye'de de yasaklandı.

Peki mide balonu yöntemi nasıl bir yöntem, hangi riskleri var, yasaklanması yerinde bir karar mı,
Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral hocamızla konunun detaylarını konuştuk.
***
Yutulabilir mide balonu uygulamasının Sağlık Bakanlığı tarafından askıya alınmasının gerekçelerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Tabi bu ilk karar önce Fransa'da alındı. Fransa'da bir takım yanlış uygulamalar sonrası komplikasyonlar sebebi ile ölümler oldu. Orada araştırılmış ki gastroenteroloji ve genel cerrahi dışındaki doktorlar bu işi yapıyor. O yüzden böyle bir karar alındı. Bence bu karar geçici bir karar. Çünkü sadece gastroenteroloji ve cerrahlar yapsın. Buna AB'de uydu. Türkiye de buna uydu. Bence yerinde bir karar. Çünkü amaç hastaya faydalı olmak ama yutulabilir mide balonu takıp ölümüne yol açıyorsa yasaklanması, durdurulması doğru.
Bu yutulabilir balonun yasaklanmasının bir sebebi de bu hastalara endoskopi yapılmadan mide balonu takılıyor. Bu yanlış. Bizim yaptığımız klasik olan da endoskopi yapıyoruz. Önce midenin içine bakıyoruz. Tümör, kanser var mı yok mu? Sonra balonu takıp yerleştirip çıkıyoruz. Bu daha iyi. Yutulabilir mide balonunda midedeki kanser, ülser, yaraya bakılmadığı için Erken teşhis imkân olmadığı için bence bu doğru bir karar.

Mide bolunu yöntemini sadece genel cerrahi veya gastroenteroloji uzmanları mı uygulamalı aksi takdirde hangi riskleri var?
Mideyi bilen biziz. Yani gastroenteroloji ve cerrahlar bilir. Bir dahiliye uzmanı, bir aile hekimi, başka bir branştaki hekim bunu takmamalı, takamaz. Çünkü beceremez, komplikasyon olması durumunda bunu yürütemez. Gastroenteroloji ve genel cerrah uzmanı dışındaki hekimlerin bunu yapmaması lazım.
Sağlık Bakanlığı'nın bu kararı, yutulabilir mide balonu uygulamasının güvenliği açısından nasıl bir etki oluşturur?
Bence doğru bir karar. Çünkü Avrupa'da bu kararı ilk Fransa aldı, bu yıl ülkemizde de alındı. Karar da doğru. Bu düzenleme yapıldıktan sonra tekrar bu yutulabilir mide balonu yöntemi kullanılabilir. Ama benim genel pratikte önerdiğim yutulabilir değil de klasik balonlar. Zararı da yok, midenin içini görüp erken tanıda koyuyoruz.
Hiçbir komplikasyon olmuyor. Tabii hem yutulabilir hem de klasik mide balonunda da orijinal balon kullanmak lazım. Yani merdiven altı tabir edilen balonların kullanılmaması gerekiyor.

Bu yasaklama, hastaların obezite tedavisindeki diğer seçeneklere yönelmesini etkiler mi?
Bence etkilemez çünkü diğer balonu da biz takıyoruz. Yani yutulabilir yasaklandı ama klasik balon uygulaması yasaklanmadı. Bu işlemi yapıyoruz. Hasta yutulabiliri bırakır, normal balon uygulamasına geçer. Normal balon uygulaması aslında yutulabilire göre daha ucuz, daha ekonomik. O avantajı da var. Bir de midenin içini görüp olası kanser riskine karşılık erken teşhis koyuyoruz.
Avrupa'daki olumsuz sonuçların Türkiye'de de yaşanabileceği yönündeki endişelere katılıyor musunuz, olumsuz sonuçlarla ilgili Türkiye de örnek var mı oran nedir?
Ben katılıyorum. Avrupa bu kararı boşu boşuna almaz. Hele Fransa hiç almaz. Mutlaka ölümler ve komplikasyon meydana geldiği için bu işlemin yasaklanması iyi oldu. Ülkemizde bildiğim kadarıyla yutulabilir yönteme bağlı bir komplikasyon yok. Ama yurtdışında örneğin bir Arap ülkesinde yutulabilir mide balonunun yemek borusunu açtığını ve patlattığını duydum..
Ayrıca, 12 parmak bağırsağında yutulabilir mide balonunun patlamasıyla bağırsağa da zarar verdi.
O yüzden deneyimli hekimlerin yapması gerekiyor. Bu sorunlarla karşılaşılmaması için endoskopi yapılması şart. Belki mide kanseri var, belki mide yapısı uygun değil, belki mide fıtığı var, belki mide ülseri var. Balon bu vaka olan hastalara yapılmaz. Ama yutulabilir de buna bakılmadığı için yutulabilir mide balonu takılıyordu ve bu doğru bir işlem değildi.
Yutulabilir mide balonu kullanan mevcut hastalar için yasaklamanın oluşturabileceği riskler var mı ve bu süreç nasıl yönetilmeli?
Herhangi bir riski yoktur. Zaten balon takılmış, hasta kilo vermeye devam ediyor. O mide balonu 5-6 ay sonra kendilerince eriyip atılıp gidecektir.

Gastroenteroloji uzmanı olarak, bu yöntemin tekrar uygulanabilir hale gelmesi için hangi şartların yerine getirilmesi gerektiğini düşünüyorsunuz?
Öncelikle Sağlık Bakanlığı onay verecek. Sağlık Bakanı diyecek ki yapılabilir ama gastroenteroloji uzmanı veya genel cerrahi uzmanı uygulayabilir. İşlem için belirli bir kota koyabilir. Mesela 50 vaka yapan kişi bunu yapabilir veya 50 vakayı gözlemleyen kişi bunu yapabilir. Rastgele yapmaması lazım. Hastanın sağlığıyla oynamak yanlış ve ölümlere yol açabilir. Deneyimli ve iyi bir hastanede yapılması lazım. Sırf ucuzdur diye adı sanı duyulmamış yerlerde yapılmamasını öneriyoruz.
Ve en önemlisi mide bolunu tedavisinin yerine uyulabilir en önemli yöntem nedir, hangi yöntemin kullanılması daha sağlıklı size göre?
Tabii bu yutulabilir mide balonu uygulanamıyorsa klasik mide balonu takılır. Hiçbir kaybımız yok. Ama her şeyin başı diyet, egzersiz, yürüyüş. Mide balonu takıp kilo veremeyenler de var. Mide tüp ameliyatı olup veremeyenler de var. Eğer bu mide balonu da fayda etmiyorsa o zaman son çare mide tüp ameliyatı iyi bir genel cerrahi merkezinde deneyimli ve iyi bir hastane yapılması lazım. Maalesef bu işlemlerin ucuza ve tecrübesiz kişilerce yapılması ölümle sonuçlanıyor. Deneyimli ellerde yapılması lazım.