FARUK ERDEM

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte artık tüm işlerimizi internet üzerinden yapar olduk. Yazışmalarımız, ödemelerimiz, kamu ile ilgili işlemlerimiz hep internet üzerinden yürütülüyor. Ayrıca sosyal medyada herkesin bir hesabı var ve buradan iletişimini sürdürüyor. Peki özel hayat iş yeri hayatı nasıl ayrılacak? Bu yazışmalar başımıza iş açabilir mi? İşte çalışanların ve iş verenin hakları...

Özel yazışmaları herkes görebilir mi?

Kişiye ait yazışmaların başkaları tarafından okunması, ya da kullanılması yasalara aykırı. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu da zaten bunu yasaklıyor. Ancak bu konu iş yerlerinde ise durum biraz farklılaşıyor.

E-mail adresleri arasında nasıl bir fark var?

Hemen her şirket, kendi çalışanlarına birer e-mail adresi tahsis ederek işlerle ilgili haberleşmede kullanmasına açıyor. Bunun dışında çeşitli servis sağlayıcılardan elde ettiğimiz kişisel adreslerimiz de bulunuyor. Kuralları incelerken bu iki adres ayrımını iyi yapmamız gerekiyor.

Kişisel maillerimiz okunabilir mi?

Kişisel adreslerimizde özel yazışmalarımızı yapabiliriz ve bunun izlenmesi okunması bizim isteğimiz dışında olamaz. Ama bu mailleri açtığımız bilgisayar ile servis sağlayıcı iş yerine aitse gizlilik tehlikeye düşebilir.

İşyeri mailleri gizli kalamaz mı?

İşyerinin belirlediği e-mail adreslerinin bize tahsis edilmesinin bir amacı bulunuyor. O da işle ilgili konularda kullanmak. Sadece işyeri için kullanılan e-mail adreslerindeki yazışmaları işverenin ya da yetki verdiği kişilerin okuması, özel hayatın gizliliği ile ilgili olmuyor. Çünkü bu e-mail adresinde özel yazışma yapmamamız gerekiyor. Yapmışsak da bunların okunabileceğini bilmemiz lazım. 5 Şubat 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesi kararı da bu e-maillerin işveren tarafından okunabileceğini hükme bağlıyor.

İşverenin sorumluluğu var mı?

İşveren her ne kadar iş yeri maillerindeki yazışmaları okuma hakkına sahip olsa da. çalışanın kullanımına sunduğu iletişim araçlarının ve iletişim içeriklerinin izlenebileceği ve denetlenebileceği yönünde açık bir ön bilgilendirme yapması gerekiyor. Bu noktada okuma işinin yetkili kişilerin yapması da gerekiyor. Yani kimlerin bu mailleri denetleyebileceği önceden belirlenmeli.

Özel yazışma işten atılma sebebi olabilir mi?

İşyeri e-mailini özel yazışmalarda kullanmak tek başına atılma sebebi sayılmasa da bunun sonuçları, tazminatsız çıkartılmaya giden süreci başlatabilir. Eğer bir işçi çalışması gereken saatlerde işyerinin tashih ettiği bilgisayar ya da diğer ekipmanlarla sürekli kendi özel işlerini yapıyor, sosyal medyada dolaşıyor ya da diğer çalışanların huzurunu bozucu ya da işin yapılmasını önleyici olarak kullanıyorsa, bunlar atılma sebepleri olarak sayılabiliyor. Ayrıca e-maillerde işyerine ait bilgiler veriliyor, ya da işyeri ile çalışma arkadaşları aleyhinde yazışmalar yapılıyorsa bunlar da atılma konusu oluyor. Benzer konularda Yargıtay kararları da bulunuyor.

SOSYAL MEDYA ÖZGÜR DEĞİL

Çalışanlar sosyal medya kullanabilir mi?

Sosyal medya kullanmak bir sakınca doğurmuyor. Bunu işi aksatacak şekilde işyeri ekipmanlarıyla kullanmak, ya da paylaşımların içeriği çalışan açısından işten atılmaya giden süreci başlatıyor.

Sosyal medya paylaşımlarında çalışan özgür olabilir mi?

Sosyal medyada kişisel paylaşımlar işvereni bağlamıyor. Ama paylaşımın iş ile bağlantısı, işyerinin güvenliğini ya da gizli bilgilerini tehlikeye sokuyorsa, işten atılmaya kadar giden bir yaptırım ortaya çıkabilir. Bu yüzden çalışanlar yaptıkları paylaşımlara dikkat etmek zorundalar. Çalışanın kimliği iş yeri ile bağdaştırıldığından paylaşım işyerini de ilgilendiriyor.

Paylaşımdaki risk nasıl ortaya çıkıyor?

Paylaşımda şirket aleyhine bir risk ortaya çıkaracak ifadeler varsa, ya da kişinin konumu, yaptığı paylaşım sonucu iş yerini de töhmeta ltında bırakacak nitelikteyse, yine işten haklı sebeplerle tazminatsız olarak çıkartılma sonucu doğurabilir. İşveren uğradığı zararı da tazmin etme hakkına sahip olur.

Sadece işyeri ile ilgili paylaşım mı sakıncalı?

Diğer çalışanlarla ilgili paylaşımlar da şirket aleyhine ifadeler olarak kabul edilebilir. Çalışma arkadaşlarını aşağılayıcı, psikolojilerini bozucu, onları hedef alan, taciz niteliğindeki paylaşımlar da yine yaptırım sebebi olur.

Sosyal medya delil olarak kullanılır mı?

Kişilerin yaptığı fotoğraflı ya da fotoğrafsız yer paylaşımları, iş saatinde yaptıkları ile ilgili delil olarak kullanılabilir. Örneğin hasta olduğu gerekçesiyle işe gelmeyen birisi arkadaşlarıyla eğlenirken bir fotoğraf paylaşırsa bu aleyhinde delil olarak kullanılır.