40 yıl sonra görülen uskumru umutlandırdı

Marmara ve Karadeniz’de yaklaşık 40 yıl sonra sürüler halinde görülen uskumru hem bilim insanlarını hem de balıkçıları umutlandırdı: Lamba ve trol avcılığı da engellenirse türü unutulan pek çok balık geri dönebilir

Üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye'de av yasakları, sıkı denetimler ve temizlik Marmara ve Karadeniz'de meyvesini verdi. Yaklaşık 40 yıl sonra görülen uskumru sürüleri, denizleri ve tezgâhları bereketlendirdi. Uzmanlar uskumrunun besin zincirindeki önemine dikkat çekerek uskumrunun orkinos balığını da getirebileceğine dikkat çekti ve uyardı: Lamba ve trol ile avcılığa karşı önlemler arttırılmalı. Aksi halde uskumru balığını en az 40 yıl daha göremeyebiliriz. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Saadet Karakulak, uskumru artışının temel nedenini, uskumrunun yemi olan hamsi ve karidesin artmasına bağladı. Karakulak, "Diğer balık türlerinde Marmara'da son yıllarda bir azalma vardı. Uskumru bizim için de sürpriz oldu ve ekosistemde iyileşme mi var sorularını aklımıza getirdi. Bütün olumsuzluklara rağmen dönmesi güzel bir gelişme. Balıkçılar haziran ayından itibaren küçük uskumru gördüklerini söylüyorlar. Bu da uskumruların Marmara Denizi'nde üreme yaptıklarını ve başarılı olduklarını gösteriyor" dedi. Son yıllarda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın aldığı kıyısal alanları korumaya yönelik tedbirlerin bu berekette etkili olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Karakulak, "Bu sayede uskumrunun yemi olan hamsi ve karides arttı. Uskumrular da besinin bol olduğu yerleri tercih etti. Bunun yanı sıra kirlilik ve av baskısının azalması da uskumrunun gelişini etkiledi. Uskumru da orkinosun yemi olduğu için Marmara'ya orkinosların gelmesini de bekliyoruz. Diğer balıklar da Marmara'ya dönebilir" sözleriyle Marmara'ya yönelik umudunu dile getirdi. Karakulak, "Uskumrunun ayrıca denizanalarını yemesi de bir diğer güzel gelişme. Çünkü son zamanlarda Marmara'da denizanaları artmıştı. Balıkçılar, Marmara'nın da denizanalarından temizlendiğini söylüyor" ifadesini de kullandı.

LAMBA VE TROL KATLİAMDIR
Kadıköy Su Ürünleri Kooperatifi yetkilisi İbrahim Civril de uskumru ile birlikte orkinos umutlarının arttığına vurgu yaptı. Civril şu tespitlerde bulundu: "Uskumru büyük balıkların yemidir. Uskumru olursa Orkinos da gelir. Orkinos gelirse de her türlü su ürünü gelir. Dünyanın en kıymetli balığı Orkinos bizdeydi. Işıklı avlanma yaparak tükettiler. Bu yüzden yıllar önce besin zinciri kırılmıştı. Uskumru da denizlerimizi terk etti. 20 yıl önce bolluktan toplayamazdık. Trol ve ışıklı avlanma katliamdır. Balıkları yavrularını ayırt etmeksizin kazırlar."

DÖNDÜ AMA YİNE KAÇIRMAYALIM
Üsküdar Su Ürünler Kooperatifi Başkanı Ahmet Erol Domaç, bilinçli balıkçılık yapılmaz ise uskumrunun tekrar tükenebileceğine dikkat çekti. Domaç, "Uskumru zincirin önemli bir yerinde. Uskumru olursa orkinos da olur. Bunca yılın ardından görülmesi sevindirici. Geri gitmemesi için çok dikkatli olmak lazım. Trol ile avcılık ve balıkçılıkta lamba kullanılması balığın kökünü kurutuyor. Eğer bunlara dikkat edilmez ise tekrar yok olur ve 40 yıl daha uskumruyu göremeyiz" dedi.

SABAH