Kurban Bayramı yaklaşırken, bayram sabahına dair dini vecibeler de yeniden gündeme geldi. En çok sorulanların başında ise "Bayram namazı evde kılınır mı?", "Kaç kişiyle kılınmalı?" ve "Farz mı, sünnet mi?" soruları yer alıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın güncel açıklamaları ve mezheplerin farklı yorumları ışığında, bu sorulara açıklık getiriyoruz.
A Haber Foto Arşiv
Bayram Namazı Evde ve Tek Başına Kılınabilir mi?
Bayram namazının topluca kılınması, İslam geleneğinde ortak sevinci ve birlik ruhunu yansıtması bakımından önemlidir. Hanefî mezhebine göre, bayram namazının sahih olabilmesi için cemaatle kılınması gerekir. Bu nedenle evde tek başına bayram namazı kılmak bu mezhepte geçerli sayılmaz.
Hanefî görüşüne göre, bayram namazını herhangi bir sebeple cemaatle kılamayan bir kişinin, bu namazı kaza etmesi gerekmediği gibi, evde tek başına kılması da gerekmez. Ancak, bu durumda olanlara kuşluk vaktinde iki veya dört rekatlık duhâ/işrak namazı kılmaları tavsiye edilir.
A Haber Foto Arşiv
Şafiî mezhebinde ise durum biraz daha esnektir. Bayram namazının aslen cemaatle ve açık alanlarda topluca kılınması tercih edilirken, çeşitli sebeplerle cemaatten uzak kalan kişilerin münferit olarak kılması da caiz kabul edilir. Kadınlar, çocuklar ya da yolculukta olanlar gibi cemaatle kılamayan kimseler, Şafiî görüşüne göre evlerinde tek başlarına bayram namazı kılabilir. Üstelik bu durumda hutbe okumaları da şart değildir.
A Haber Foto Arşiv
Bayram Namazı Farz mı, Sünnet mi?
Bayram namazının dinî hükmü de mezheplere göre farklılık gösterir. Hanefî mezhebine göre, cuma namazının vücûb şartlarını taşıyan kimselere bayram namazı vaciptir. Yani terk edilmesi dinen sorumluluk doğurabilir. Bu yönüyle cuma namazına benzer; ancak hutbe, cuma namazında olduğu gibi bir şart değil, sadece sünnettir.
Şâfiî ve Mâlikî mezheplerinde ise bayram namazı sünnet-i müekkede kabul edilir. Bu, Peygamber Efendimiz'in sürekli olarak yerine getirdiği, ancak farz olmayan bir ibadet olduğu anlamına gelir. Hanbelî mezhebinde ise bayram namazı farz-ı kifâye hükmündedir. Yani bir grup Müslüman kıldığında diğerlerinden bu sorumluluk kalkar.
A Haber Foto Arşiv
Namazdan Sonra Hutbe Şart mı?
Hanefî mezhebine göre bayram namazından sonra hutbe okunması sünnettir. Ancak bu, namazın geçerliliğini etkilemez. Cuma namazından farklı olarak hutbe namazdan sonra gelir ve namazın bir parçası değildir.
Şafiîlerde ise, evde tek başına kılınan bayram namazlarında hutbe okumak gerekmez. Bu kolaylık, cemaatle namaz kılamayan kimseler için büyük bir kolaylık sağlar.
