Time dergisinden Hamaney kapağı! Rejim değişikliği için düğmeye mi basıldı?

İsrail'in 13 Haziran'da İran'a saldırarak başlattığı savaş şiddetlenerek devam ediyor. 11 gündür devam eden savaşa ABD'de dahil oldu ve İran'ın nükleer tesislerini bombaladı.

Tüm dünyaya endişe ile gelişmeleri takip ederken ABD merkezli TIME dergisi, İran lideri Hamaney'in bir kısmı yırtılmış fotoğrafı olan ve "The New Middle East" (Yeni Orta Doğu) başlığı attı.

Ekran görüntüsü / A Haber

SADDAM KAPAĞI

Öte yandan derginin geçmiş yıllarda devrik liderler için de benzer kapak kullandığı görüldü. 10 Mart 2003 tarihli dergide Saddam Hüseyin'in fotoğrafı kullanılarak, "Saddam'dan Sonra Hayat" başlığına yer verilmişti.

Ekran görüntüsü / A Haber

KADDAFİ KAPAĞI

5 Eylül 2011 tarihli dergide ise Libya lideri Muammer Kaddafi, yüzünün yarısı silinmiş şekilde kapakta yer almış ve "Kaddafi'den Sonra Dünya" başlığı atılmıştı. Hem Time Cezaevinin Rejimi hedef aldığı ifade edilen kapağı A Haber canlı yayınında uluslararası ilişkiler uzmanı Dr. Canan Tercan yorumladı.

Ekran görüntüsü / A Haber

Dr. Canan Tercan: Maalesef ki oklar rejim değişikliğini gösteriyor. Bu cezaevinin bombalama sahnesi bir yandan evet oradaki mahkumlar kaçsın diye diğer taraftan da uluslararası arenaya çok önemli bir mesaj. Rejim değişiminin zamanı geldi diye patlattığını gösteriyor. Direkt kapıyı patlatmış yani. Ki biliyorsunuz Donald Trump yönetimi çok fazla mesaj vermeyi seven ve sosyal medyayı da bu yönde çok kullanan bir yönetim. Bunu fiilen de yapmışlar hapishanenin kapısını patlatarak.

Ekran görüntüsü / A Haber

NETANYAHU VE ŞAH TORUNUN SÖZLERİ TERS TEPTİ

Rejimin değişmesi tabii en başta pek beklenmiyordu. Çünkü nükleer varlıklarla ilgili aslında problem vardı ve bu yüzden bir çıkartma yapılmıştı İran'a. Ancak daha sonra ufak ufak rejim değişikliği sesleri gelmeye başladı İsrail ve Netanyahu cephesinden. İkinci, üçüncü güne denk geldi. Fakat onun halkı rejim değişikliği için motive etmeye çalışması ve bu yönde açıklama yapması, eski İran Şahı'nın torununun bu yönde açıklama yapması, insanlarda ters tepti.

Ekran görüntüsü / A Haber

İRAN HALKI KENETLENDİ

İran'da rejim muhalefeti çok kuvvetli bir grup var ve İran'ın dışında da rejim muhalifi var ve diasporaları çok kuvvetli. Dünyada ekonomik olarak çok kuvvetliler, çok önemli yerdeler ve bunlar İsrail tarafından özellikle bakılıp besleniliyor, gün geldiğinde İran'a karşı kullanmak üzere. Onlar zaten devredeydi. Ancak İran halkı kenetlendi. Dediler ki evet biz normalde bu rejimle problem yaşıyoruz. Ancak şimdi çok daha büyük bir problemimiz var. O nedir? Özgürlüğümüzü kaybetmemiz, ülkemizi kaybetmemiz, topraklarımızı kaybetmemiz. Önce şu meseleyi bir halledelim belki önümüzdeki dönemlerde görüşebiliriz yerini. Fakat ajandadaki ana mesele aslında şu anda İsrail'e karşı olan savaştı. Çünkü çok ciddi bir bombardımana uğradılar ve önlerini göremiyorlardı.

Ekran görüntüsü / A Haber

KEFENLE SOKAKLARA ÇIKTILAR

Halk kefenlerini giyip sokaklarda yürümeye başladı. Bu halk kimdi? Evet rejim taraftarlarıydı aynı zamanda da rejim düşmanı halktı. Bir araya geldiler. Yönetime destek verdiklerini gösterdiler.

Ekran görüntüsü / A Haber

İRAN'IN PARTNERLERİ SESSİZ

Burada kritik bir nokta var. O da İran'ın iki önemli partneri. Kimdir onlar? Çin ve Rusya. Şimdi Çin ve Rusya'nın tavrı çok önemliydi ve ben açıkçası onu bekliyordum günlerdir açıklamaları. Net bir açıklama yapmadılar. İşte tarafları itidale çağırdılar.

Kınama mesajları geldiler yuvarlak. Sonra Putin'in bir mesajı var Hamaney'le ilgili suikast olursa bunun işte karşılık bulacağına dair. Fakat çok ciddi bir aksiyon almadılar.

Ekran görüntüsü / A Haber

ABD-ÇİN VE RUSYA ARASINDAN PAZARLIK

Şu anda arkada pazarlıklar dönüyor. Kimle kim arasında? Rusya-Amerika Birleşik Devletleri, Rusya-Çin arasında. Aslında Çin ve İran'ın çok büyük ortaklıkları var. Biliyorsunuz 400 milyar dolarlık yatırım anlaşması var 25 yıllık. Hürmüz Boğazı üzerinden Çin'in çok büyük gelir elde ettiğini biliyoruz. Orta Doğu ülkelerine geçişte de İran'ı kullandığını dolayısıyla Amerika Birleşik Devletleri'nin o güçlü kapitalist cephesine karşı İran'la birlikte hareket ettiğini biliyoruz ve İran'ı savunması gerekir mantıken bizim beklediğimiz buydu.

Ekran görüntüsü / A Haber

REJİMİN DÜŞME SENARYOSU

Çin'in aldığı pozisyonla birlikte çünkü biliyorsunuz Çin dünyanın en büyük ikinci ordusu ve çok kuvvetli. Eğer Çin ve Rusya bu noktada rejimi desteklerse o zaman biraz daha denklem adil sürece gelir. Çünkü denklem şöyle: İsrail çok kuvvetli ve karşısında tek başına yıllardır bölgeden izole olmuş, herkesi kendisine düşman etmiş ve kendi toplumunu da kendisine biraz soğutmuş bir yapı var. Dolayısıyla kırılgan bir yapı, çok zayıf bir yapı olarak gözüküyor ki bu 10 günlük saldırı sürecinde de biz bunu gördük.

Uçaklarını kaldıramayan bir devletten bahsediyoruz biz ve karşısında Amerika gibi çok güçlü bir müttefikle saldıran İsrail var. Dolayısıyla İran'ın düşme potansiyeli artık konuşuluyor ve biraz daha gerçekçi bu senaryo İran'ın düşme senaryosu ancak Çin ve Rusya'nın buradaki pozisyonu çok önemli.

PEKİ O KAPAĞIN METNİNDE NE YAZIYOR?

The Time, Orta Doğu'daki jeopolitik dönüşümün perde arkasını çarpıcı detaylarla anlatıyor. Gazze kriziyle başlayan bu yeni düzende, İran'ın bölgedeki etkisi sallanıyor gibi görünüyor.

DİRENİŞ EKSENİ HAREKETSİZ KALDI

Filistin direniş örgütü Hamas'ın İsrail'in demir kubbesini delik deşik eden 7 Ekim 2023 saldırısına rağmen, İran destekli Hizbullah'ın sadece birkaç füze atması, The Time'a göre "direniş ekseni"nin çekincelerini ortaya koydu. İran, aksiyonun değil, sisteminin korunmasının öncelikli olduğunu düşündü.

The Time ekran görüntüsü

KÖRFEZ KRALLIKLARI ESKİ CEPHEDE

The Time, Suudi Arabistan gibi Körfez krallıklarının İran'a karşı İsrail'le ittifak kurduğunu belirtiyor. Ekonomi ve güvenlik ortaklıkları, bölgenin uzun süren ideolojik ayrılıklarını zayıflattı.

ABD VE İSRAİL: ORTAK HEDEF İRAN'IN NÜKLEER PROGRAMI

13 Haziran'dan bu yana İsrail, İran'ın nükleer tesislerine kapsamlı saldırılar düzenledi. The Time, ABD'nin devreye girerek Fordo, Natanz ve İsfahan'a yönelik "Midnight Hammer" kodlu uçuşları da içerdiğini ve Trump'ın bu adımı tarihi bir dönüm noktası olarak gördüğünü vurguluyor.

YENİ ORTA DOĞU'NUN MİMARI MI?

The Time analizi, bu dönüşümün yalnızca askeri değil; diplomatik, ekonomik ve teknolojik bir yeniden dizilim olduğunu savunuyor.

A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN