Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki A Haber'de açıkladı! İstanbul'a özel dönüşüm yasası geliyor

Deprem bölgesindeki inşa çalışmaları ne durumda? Hak sahipliği başvuruları ne zaman açıklanacak? Ev fiyatları düşecek mi? Fahiş fiyatlara karşı yeni yol haritası ne? İstanbul'da dönüşüm için konuşulan formüller neler? Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, A Haber Ankara Temsilcisi Murat Akgün'ün sorularını yanıtladı. İşte o açıklamalardan satır başları; DEPREM BÖLGESİNİN İNŞASINDA SON DURUM Asrın felaketi desek de şahsi kanaatim bin yıllık Anadolu medeniyetimizde başımıza gelebilecek en büyük felaketle karşılaştık. 18 il etkilendi bundan 14 milyon insan etkilendi. 850 bin bağımsız birim yıkıldı harap oldu veya yıkılacak ağır hasarlı. Bunun 680 bini konut 170 bini de dükkan iş yeri depo vesaire gibi yerler. Biz o bölgede Bakanlık olarak ilk günlerde hızlı davranıp önce rezerv alanlar tespit etmişiz sağlam zeminlerde 180 bin civarında konutun inşasına başlamışız. Bunlar şehrin merkezlerinden 5 km, 7 km veya 10 km uzakta yerler. YERİNDE DÖNÜŞÜM PROJESİ HANGİ AŞAMADA? Bir taraftan da şimdi yerinde dönüşüm diye bir proje açıkladık. Vatandaş evini kendi yerinde yapmak isterse ona da destek verelim diye. Sayı da baya oldu. Bunun sebebi bir taraftan gerektiği kadar rezerv alan bulamıyoruz. Bir taraftan da vatandaş hatırasının olduğu yerde daha önce çocukluğunun geçtiği veya komşu ilişkisinin bulunduğu yerlerden ayrılmak istemiyor. Eski yerinde hayatını devam ettirmek istiyor. Dönüşüm projesine başvuru sayısı 146 bin 376'ya ulaştı. Burada her biri için bir müracaat olduğunda kronometre devam ediyor. Ben bunu takip ediyorum buradan. Bunların içerisinde 125 bin kişi konut yapmak için müracaat etmiş. 21 bin kişi de ticari dükkan yapmak için müracaat etmiş. Hangi şehirler ne kadar müracaat ettiyse onların da listesi var bende. En fazla müracaat şu anda Hatay'da var. 60 bini geçmiş durumda. Kahramanmaraş'ta 20 bin civarında Malatya'da 19 bin Adıyaman'da 11 bin civarında vatandaşımız müracaat etmiş. Bunu da kolaylaştırıcı o kadar çok tedbir aldık ki müteahhidlerle anlaşacağı zaman vatandaşlara sözleşmeler veriyoruz mühendislik mimarlık bürolarında mali durumu olmadığı için özel çalışma yaptıramayacak vatandaşlara projeler de veriyoruz 100 metreden başlayarak 200 metrekareye kadar tip proje de veriyoruz. Yapı denetim firmalarının masrafından muaf tutup vatandaş burada kendisi yerinde dönüştürmek istediğinde harç pul vs onları da almıyoruz. AFETZEDEYE 500 BİN TL HİBE VE FAİZSİZ KREDİ Gidip işine başlayacak biz o yaptıkça hakediş karşılığı para vereceğiz. 500 bin TL hibe geriye kalan 500 bin TL de kredi olarak düşünüyoruz. Herkese 1 milyon TL veriyoruz 500 bin TL'nin senetlerini alacağız 2 sene ödemesiz 10 sene sıfır faizli. Böyle olunca vatandaşlar evlerini çok rahat yapabilecekler. 100 METREKARE BİR EV NE KADARA MAL OLACAK? Ben birkaç müteahhit arkadaşı aradım büyük bir çoğunluğunun söylediği 9-10 bin TL'ye metrekaresini biz mal ediyoruz dediler. 'FEY HATLARI YEŞİL ALAN OLARAK KALACAK' 4 tane kırmızı çizgi belirledik. Birincisi fay hatlarının geçtiği yerlere asla yapı yapılmayacak. İkincisi dere yataklarının bulunduğu yerlere de bina yaptırmayacağız. Zemin çok çürük. Ayrıca sıvılaşma olan yerlerde de yapı yasağı var. Bunların dışında her yere bina yapılabilir. Standartlara uygun yapıldığı taktirde 8 şiddetindeki depreme bile hepsi dayanıklı olur. 'İNŞAATLARIN HER AŞAMASI DENETLENECEK' Bunların dışında her yere bina yapılabilir. Standartlara uygun yapıldığı taktirde 8 şiddetindeki depreme bile hepsi dayanıklı olur. Buraları yeşil alan gibi bırakacağız. Yani fay hatlarının geçtiği yerleri, dere yataklarının olduğu yerleri, sıvılaşmanın olduğu yerleri yeşil alan gibi kullanacağız. 'MEVZUATTAN TAVİZ VERMEYECEĞİZ' Sıfır tolerans diye bir sözcük kullanıyoruz gerek mühendislik hesaplarında gerekse mimaride gerekse inşaatın yapımı aşamasında hiçbir şekilde mevzuattan taviz vermeyeceğiz. 9'a kadar dayanıklı binalar ortaya çıkmış olacak. YARIDA BIRAKIRLARSA NE OLACAK? Vatandaş kendi evini yapmak istediğinde önünü açacağız ruhsattan mesken aşamasına kadar biz denetleyeceğiz. Herhangi bir şekilde asla sıkıntı olmayacak. Anlaştıkları insan evi yaparken yarıda bırakıp giderse ne olacak diye sorular geliyor. Onu da biz TOKİ marifetiyle tamamlayacağız. Yeter ki işe başlasınlar. Hakediş karşılığı para vereceğiz. Yarıda bırakırsa devamını biz getireceğiz onu bitireceğiz. (ADIYAMAN) 'ŞEHİR MERKEZLERİNİ BİZ YAPACAĞIZ' Şehirlerin merkezleri meydanları aslında tarihe iz vuran belki birçok insanın aklında kalan siluetler olarak karşımıza çıkıyor buralarda da yanlış bir yapılaşma olmasın diye şehir merkezlerini biz yapmaya karar verdik. İŞTE PLANLANAN ŞEHİR MERKEZLERİ (HATAY) (KAHRAMANMARAŞ) (KAHRAMANMARAŞ - PAZARCIK) '23 NOKTADA TOKİ BÜROSU AÇILDI' Yarım kalan projeler TOKİ eliyle devam ettirilecek. 23 yerde büro açtık. Şimdi imar yetkisi bizde. Vatandaş bizim dönüşüm bürolarına geliyor her türlü sorularına cevap veriyoruz. Resen plan yapma yetkimiz de var orada. Bütün arkadaşlarımız büyük bir sorumluluk ve vebal duygusuyla hareket ediyorlar. Şu anda çadırlarda 55 bin kişi kadar insan var. Konteyner kentlerde 465 bin kişi kadar insan var. Kira yardımı yaptığımız 320 bin civarında aile var. Bunların da sayısı 1 milyon 300 bin civarında. 1 milyon 900 bin insan dışarıdayken kendi evlerinde değilken siz rahatça burada nasıl oturursunuz. O yüzden her gün oralardayız bütün arkadaşlarım orada. Bir bakan yardımcısı arkadaşı sırf oraya tahsis ettik. 'BİRİNCİ GÜNDEM MADDEMİZ DEPREM' Oradaki bütün depremzedelerin evlerini teslim edip Allah sizden razı olsun deyinceye kadar biz oralardan ayrılmayacağız. Sayın Cumhurbaşkanımız da zaten birebir takip ediyor. Neredeyse Kabine'de her seferinde birinci gündem maddesi deprem. Büyük bir felaket var ortada sadece binaların yıkım masrafı 100 milyar doları geçiyor. EV FİYATLARI 1-2 seneye kalmaz bu evler yapıldığında yavaş yavaş dönüşler başladığında biz de bir çalışma yapıyoruz arz-talep meselesi bu konut fiyatları inşallah hepsi normalleşecek diye düşünüyorum. TÜRKİYE DEPREM ÜLKESİ Dünyada en riskli 5 ülke varsa birisi Türkiye. Deprem riski taşıyan 10 tane büyükşehir varsa içinde bir tanesi İstanbul. Bu gerçeklere uygun hareket etmeniz icap ediyor. Bu topraklarda 1,5 senede 1 yıkıcı bir deprem olmuş. Toprağa verdiğimiz canlarımızın sayısı 130 bin. Maddi hasar zaten söylememize gerek yok müthiş rakamları buluyor. KENTSEL DÖNÜŞÜMDE SON DURUM Şu ana kadar 2 milyondan fazla daire dönüşmüş. Yüzlerce kentsel dönüşüm projesi var takip ediliyor. Bunlar yeterli mi değil bizim bu işi daha hızlandırmamız lazım. O yüzden yeni yasalar çıkarmak için zorluyoruz. Çünkü vatandaşın gönlüne bıraktığınız zaman bin bir türlü zorluklarla karşılaşıyorsunuz. 'İSTANBUL'UN 4'TE BİRİ RİSKLİ' Bu bir beka meselesidir. Hele hele İstanbul. İstanbul için özetle 5 milyon 800 bin bağımsız birim var gibi gözüküyor. İçinde ev de var iş yeri de var. 1 buçuk milyonu riskli. Neredeyse 4'te 1'i riskli. 7 büyüklüğündeki bir depremde Allah korusun 600 bin daire yerle yeksan olur. 'İSTANBUL KOCA BİR HAPİSHANEYE DÖNER' Her sokakta iki binanın yıkıldığını kabul edin ulaşım olduğu gibi durur. Tamamı durur. Altyapı da çöker. Elektrikler kesilir doğal gaz verilmez olur yangınlar çıkar su akmaz olur. İstanbul koca bir hapishaneye döner Allah korusun. 'İSTANBUL İÇİN ÖZEL YASA OLACAK' Hem yasal çerçeve var hem de bir elden İstanbul'a özel bir dönüşüm projesi. Bunun da yasal altlığını hazırlamamız lazım. Sırf İstanbul için çıkarmamız lazım. Bizim yerimizde oturmamamız lazım. Ben İBB Başkanı ile de görüştüm. Diğer ilçe belediye başkanlarının 39'unu da davet ettik Bakanlığımıza geldiler. Onlarla çalışma 15-20 gündür devam ediyor. Önümüzdeki günlerde bu çalışmayı olgunlaştırabilirsek önce Kabine'de Sayın Cumhurbaşkanımıza ve ekibimize sunum yapacağım orada da son halini vermeye çalışacağız. Açığa çıktıktan sonra da belki yasal bir düzenleme de olacak. Çatı kuruluş Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Rezerv alanlarda tahmin ediyorum 300-350 bin kadar konut yapacağız. 'MECLİS BEKLENMEYEBİLİR' Bir taraftan da eğer ihtiyaç kalırsa Sayın Cumhurbaşkanımız öyle söylüyorlar Kanal İstanbul civarındaki rezerv alanları depremzedeler için veya depremde ilk yıkılabilecek konutlar için ayırarak onlara da yer vermeye çalışacağız. En riskli binaları öncelikle 600 bin konutu bitirmemiz gerekiyor. Boğaziçi için hiçbir hazırlığımız yok eski usul neyse o devam ediyor. Sıkı bir korumacılık anlayışı var. Ama deprem için İstanbul'a özel bir yasa yapmaya çalışıyoruz. Eğer bunu erken bitirirsek Meclis'in açılıp da bütçe görüşmelerini beklemeye de çok niyetimiz yok. 1-2 ay içerisinde Meclis'i olağanüstü toplantıya çağırıp İstanbul'un kentsel dönüşümü ile ilgili depreme hazırlığı ile ilgili yeni yasaları getirip orada hep birlikte görüşmeye açmayı düşünüyorum. 'SIFIR ATIKTA DÜNYAYA LİDERLİK EDİYORUZ' Bozduğumuz tabiat bizden intikam alıyor. Sellerle, kuraklıklarla, başka türlü belalarla. Bu dengeyi bozmamak esas. Sanayi devrimiyle birlikte tüm dünyada dünyayı kirleten bir ortam doğdu. Bilim insanları 'Son 150 yıl içerisinde dünyanın 1 derece ısısı arttı. 2 derece olursa bu ısının artması, gıda krizi baş gösterir. Dünyadaki ısınma 3 dereceyi bulursa işte o zaman dünya yaşanmaz hale gelir' diyor. Paris İklim Anlaşması gibi sözleşmelere taraf olduk. Üzerimize düşen neyse yapacağız dedik. Türkiye bu konuda çok dikkatli davranmasına rağmen dünyayı kirleten ülkelerin çok gerisinde. Çok az bir kirletmeyle Türkiye yer alıyor. Yani yüzde 1in bile altında Türkiye'nin kirletmesi. Hindistan, ABD bazı AB ülkeleri ve Çin gibi ülkeler dünyayı kirletiyor. SIFIR ATIK DÜNYAYA MAL OLDU Sıfır Atık meselesini Emine Hanım üstlendikten sonra çok ciddi bir şekilde bir dönüşüm olmaya başladı. 90 bin civarında bina sıfır atığa geçti. Ekonomiye katkısı da çok fazla bunun. 30 Mart dünya sıfır atık günü ilan edildi BM'de. Emine Hanım orada konuşma yaptı. İstanbul'da düzenlenecek Dünya Şehirler Günü'nde her türlü çalışmaya destek vereceğiz. Dünya'nın dört bir tarafından insanlar gelecek. Bizim ev sahipliğimizde yapılacak. Türkiye'nin başlatmış olduğu bu proje inşallah tüm dünyaya mal olacak. Bununla da övünüyoruz zaten. Millet Bahçeleri yapıyoruz. 70 milyon metrekareyi buldu. 100 metrekareye tamamlayacağız. TOPLANMA ALANI İMARA AÇILMIYOR Toplanma alanlarının artırılması konusu gündemde. Toplanma alanlarından kasıt boş bulunan yere toplanma alanı yazılıyor. Mülkiyetinin bir yerde olması gerekmiyor. Zaman içinde imar alınca mülkiyet sahibi toplanma alanları imara açıldı diyenler oluyor. Öyle bir şey yok aslında yanlış bir algı var. BAKAN ÖZHASEKİ A HABER'DE A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN