Lise modeli değişiyor! Yeni sistem nasıl olacak?

4 yıllık zorunlu lise eğitiminin revizyon çalışmalarında sona gelindi. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) son 2 yıldır Türkiye ve dünya kamuoyundaki bu konuda yaşanan tüm tartışmaları takip ederek uluslararası uygulamaların Türkiye ile karşılaştırmalı analizlerini yaptı, eğitim dernekleri, sivil toplum kuruluşları ve diğer eğitim paydaşları ile odak grup görüşmeleri gerçekleştirdi.

ABD, İngiltere, Çin, Güney Kore gibi ülkelerde lise eğitimi ya zorunlu değil ya da en fazla 16 yaşına kadar. Bu yaşa gelen çocuklar proje ve çalışmalarıyla başta Oxford olmak üzere dünyanın en saygın üniversitelerine başvuru yapabiliyor.

Sabah Gazetesi'nden Ceyda Karaaslan'ın haberine göre Türkiye'de ise çocuklar bu yaşta liseye başlıyor. 4 yıl zorunlu lise eğitimi alan bir öğrenci haftalık ortalama 40 ders saati süresince derslere katılmak zorunda. Bu da günde 7-8 saat ders almak anlamına geliyor. Teknolojinin dünyayı şekillendirdiği bir dönemde öğrencileri neredeyse tüm gün sınıfta tutmak hem yaratıcılığa ket vuruyor hem de okuldan soğumalarına neden oluyor.

İLK 2 YIL ZORUNLU
MEB'in hazırladığı rapor pazartesi günü yapılması beklenen kabine toplantısında sunulacak. 4 yıllık zorunlu eğitimin neden olduğu aksaklıklar, dünyadaki örnekler ve model önerileri Başkan Erdoğan ve kabine üyelerine anlatılacak.

Yeni model önerisinde 2+2 modelinin ön plana çıkacağı öğrenildi. Yeni modele göre lise eğitimi iki aşamaya ayrılacak. Öğrenciler ilk 2 yılı tamamladıklarında temel lise diploması alabilecek, isteyenler ise kalan 2 yılda alan bazlı mesleki veya akademik yönlendirmeye dayalı eğitim alabilecek. Sistem lise eğitimini doğrudan 2 yıla indirmeyi değil 4 yıllık yapıyı iki ayrı kademeye bölmeyi hedefliyor. Amaç, öğrencilerin bireysel gelişimlerini desteklemek, ders yükünü hafifletmek ve sınav odaklı sistemi dönüştürmek.

BAKANLIK ÖĞRENCİLERİ TAKİP EDECEK
2+2 modelinde 9 ve 10'uncu sınıflar zorunlu lise eğitimine devam edecek. 11 ve 12'nci sınıfa gelen öğrenciler isterse mesleki eğitime geçecek ya da üniversiteye hazırlanacak. Bu aşamaların hepsinde Milli Eğitim Baknalığı öğrencileri takip edecek. Öğrenci lisenin son 2 yılını okumak istemese bile sistem içinde kalmaya devam edecek.

YASAL SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Bakanlığın önerilere son şeklini vermesi ve teknik çalışmayı tamamlamasının ardından yasal düzenleme için ön çalışma Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığı ve AK Parti TBMM grubuna sunulacak. Eşgüdüm halinde kanun teklifine son şeklinin verilmesinin ardından ise teklif Meclis Başkanlığı'na, oradan da TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu'na gönderilecek. Burada son şeklinin verilmesinin ardından Meclis Genel Kurulu'nda ilgili değişiklikler yapılacak.

DÜNYADA ZORUNLU EĞİTİM ÖRNEKLERİ NASIL?
ABD: Eyaletlere göre farklılık gösterse de eğitim genellikle 6 ila 16 veya 18 yaş arası zorunlu.
ALMANYA: Eyalete bağlı olarak 6 ila 15 veya 16 yaş arasındakilerin eğitimini zorunlu kılıyor.
JAPONYA: 6 yaşında başlayıp 15 yaşında biten 9 yıllık zorunlu eğitim dönemi var.

İNGİLTERE: 5 ila 18 yaş arası eğitim zorunlu ancak öğrenciler yüksek öğrenime veya çıraklığa devam etmek istiyorlarsa 16 yaşında okulu bırakabilirler.
FİNLANDİYA ve İSVEÇ: 6 ila 16 yaş arasında zorunlu eğitim var ve erken çocukluk eğitimi genellikle 3 yaşta başlıyor.