Bakan Fidan'dan BM'de net mesaj: İsrail denen savaş makinesini durdurun

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İsrail'in, Suriye'de başkent Şam ve Süveyda illerindeki hükümet kurumları ile sivil tesisleri hedef alan ve çok sayıda kişinin ölümüne yol açan saldırılarına ilişkin, "(Süveyda çatışmaları esnasında) YPG'nin hareketlilik içerisinde olduğuna ilişkin duyumlar da alınıyor. Onlara da mesajımız buradaki karışıklığı fırsat bilip istenmeyen bir duruma girişmesinler. Var olan kritik ve hassas süreci daha da Suriye'de sıkıntılı hale getirmesinler. Yapıcı bir rol oynasınlar. Aksi takdirde fırsatçılık beraberinde büyük bir riski getirir." dedi.

Bakan Fidan, "Kıbrıs Konulu Genişletilmiş Formatlı Gayri Resmi Toplantı" için bulunduğu New York'ta güncel gelişmelere ilişkin gazetecilere değerlendirmelerde bulundu.

İSRAİL İSTİKRARSIZLAŞTIRMA POLİTİKASI İZLİYOR

İsrail'in, Suriye'nin başkenti Şam'daki saldırılarına değinen ve İsrail'in bölgede bir süredir fiili istikrarsızlaştırma politikası izlediğini anlatan Fidan, "Bunu yaparken de kendi milli güvenlik önceliklerini esas alıp, bölgedeki hiçbir kurala, kaideye, başka ülkelerin haklarına, egemenliklerine toprak bütünlüğüne dikkat etmeden ortaya koyduğu bir politika var." ifadelerini kullandı.

Saldırıların Gazze, Batı Şeria, Lübnan, İran ve son olarak Suriye'ye yapıldığını söyleyen Fidan, "Bu istikrarsızlaştırma faaliyetlerini bölge ülkeleri çok yakından takip ediyor. Hep beraber bu konuda büyük bir koordinasyon ve çalışma içerisindeyiz." diye konuştu.

İsrail'in saldırılarının tolere edilmesinin mümkün olmadığını vurgulayan Fidan, şunları söyledi:

"Bu bölge bizim bölgemiz. Burada tek taraflı bir istikrarsızlaştırma asla kabul edilemez. Suriye'de Cumhurbaşkanımızın (Recep Tayyip Erdoğan) büyük emekleriyle diğer devletlerin de katkılarıyla başta ABD, AB, Suudi Arabistan ve bölgedeki diğer ülkelerin hep beraber kurdukları, tarihe örnek olacak bir işbirliğiyle ortaya koydukları yeni yol haritası var. 8 Aralık'tan sonra Şam'da yönetime gelen yeni iktidar uluslararası kabul görmüştür, yaptırımlar kaldırılmıştır ve bölgede gerçekten uzun bir zaman sonra umut verici bir başlangıç ortaya çıkmıştır. Türkiye olarak, bölge ülkeleriyle ABD'yle yakın diyalog içerisinde bunu daha da yaygınlaştırıp Suriye'nin hem kronik sorunlarını çözme, hem toprak bütünlüğü, egemenliği, güvenliği başta olmak üzere bütün Suriye'yi oluşturan halkların eşitliği, özgürlüğü konusunda da hassasiyetimizi, can ve mal güvenliği konusundaki hassasiyetimizi koruyarak ortaya koyduğumuz bir çalışma var." "Bölge ülkeleriyle yakın diyalog içerisindeyiz"

Fidan, İsrail'in herkesin hilafına bir tavır içinde olmasının kabul edilemez olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:

"Sabahki saldırılardan itibaren Cumhurbaşkanımızı bilgilendirdik. Bölge ülkeleriyle yakın diyalog içerisindeyiz. Ürdün sınırına yakın yerde oluyor olaylar. Ürdün'le yakın koordinasyon içerisindeyiz. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'la yakın iletişim içerisindeyiz. Aynı zamanda duyduğumuz, bizim kendi görüşlerimizi, bu konuya ilişkin önerilerimizi istihbarat teşkilatımız üzerinden İsraillilere de ilettik. Burada bir istikrarsızlık istemediğimizi, özellikle güneyde olan ve sivil bir takım zayiatlarla sonuçlanan, kimsenin tasvip etmediği olayların, merkezi yönetimin bölgede bir güvenlik sağlayıcı tedbiri olmadığı sürece çözülemeyeceğini herkes biliyor."

BAKAN FİDAN ATEŞKES İÇİN SAAT VERDİ

Bölgedeki Dürzilerin bir kısmının İsrail tarafından provoke edilip desteklenmesi ve bir istikrarsızlık unsuru haline gelmesinin de kabul edilemeyeceğini belirten Fidan, "Dürzilerle Bedeviler arasında vuku bulan çatışmalar bir şekilde güvenlik güçlerinin müdahalesiyle nihayete ermek durumunda. Orada her iki taraftan da sivil kayıpların önlenmesi fevkalade önemli." dedi.

Fidan, diğer taraftan Suriye'de merkezi otoritenin iradesini ortaya koyması, güvenliği, barışı, refahı tesis etmesinin de fevkalade önemli olduğunu söyleyerek, "Şimdi bunların hilafına küçük küçük adacıklar oluşturup parçalanmış bir Suriye'yi ortaya koymak Suriye'de kaosun devam etmesi demektir. Bizim bunu kabul etmemiz mümkün değil. İfade ettiğim gibi yakın dostlarımızla bölgede çalışıyoruz. ABD'yle beraber de çalışarak önümüzdeki 3-4 saat içerisinde umarım bir sessizlik ve ateşkes sürecine gireceğiz." diye konuştu.

NET UYARI: İSRAİL YOL YAKINKEN VAZGEÇMELİ

İsrail'in saldırılarının uluslararası toplum nezdinde Suriye'yi nasıl etkileyeceği sorusuna yanıt veren Fidan, "Hem Gazze meselesinde hem Suriye meselesinde mesajımız net. Bölgede huzuru ve istikrarsızlığı sağlayarak kimsenin güvenliği sağlanmaz. İsrail yol yakınken istikrarsızlık oluşturan politikalardan vazgeçmeli." diye konuştu.

Fidan, İsrail'in politikalarının sadece bölge için değil kendisi için de tehlikeli olduğunu belirterek, "Herkesin ateşe atıldığı bir durum. Yani burada başta ABD, AB, bölge ülkeleri olmak üzere uluslararası camianın büyük bir hassasiyet gösterip İsrail'e dur demesi gerekiyor. Aksi takdirde bölgede istenmeyen sonuçların ortaya çıkacağını söylemek mümkün." ifadelerini kullandı.

İsrail'in saldırılarının durdurulması için bölge ülkeleriyle sergilenebilecek ortak çabalara yönelik soruya yanıt veren Fidan, "Konuyla yakından ilgilenen bölge ülkeleri var, bölge dışı ülkeler de var. ABD, özellikle Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack yakından takip ediyor. Taraflarla görüşme içerisinde biz de sürekli gün içerisinde görüşüyoruz. Haber, bilgi alışverişimiz var. Konuları koordine ediyoruz." dedi.

Fidan, Ürdün'ün önemli bir aktör olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Olayların birçoğu Ürdün sınırına yakın yerlerde oluyor. Ürdün de tabiatıyla endişelenmekte haklı. Orada da görüşlerimiz aynı. Ürdün'le görüşüyoruz, Suudi Arabistan'la görüştük, Amerikalılarla görüşüyoruz. Hem görüşüyoruz hem ciddi değerlendirmelerde bulunuyoruz. Bunun sonuçlarının bölgeye getireceği sıkıntıyı tarafların görmesi lazım. Bu bir. Diğer taraftan özellikle YPG'nin bir takım hareketlilik içerisinde olduğuna ilişkin duyumlar da alınıyor. Onlara da mesajımız aman diyeyim yani buradaki karışıklığı fırsat bilip istenmeyen bir duruma girişmesinler. Var olan kritik ve hassas süreci daha da Suriye'de sıkıntılı hale getirmesinler. İstikralı ve yapıcı bir rol oynasınlar. Aksi takdirde fırsatçılık beraberinde büyük bir riski getirir."

"KIBRIS KONULU GENİŞLETİLMİŞ FORMATLI GAYRİ RESMİ TOPLANTI"

Fidan, "Kıbrıs Konulu Genişletilmiş Formatlı Gayri Resmi Toplantı"ya yönelik, "Rum ve Türk taraflarının liderleri, garantör devlet olarak Yunanistan Dışişleri Bakanı, Türk Dışişleri Bakanı ve İngiliz meslektaşımız toplantıya hep beraber iştirak ediyoruz." dedi.

Toplantını amacının Ada'daki gerçeklere dayalı bir vizyondan hareketle iki toplumun da lehine olacak uluslararası topluma ve bölgeye daha fazla istikrar üretecek bir hal tarzının nasıl mümkün olacağının tartışılması olduğunu söyleyen Fidan, "Biz oldukça yapıcıyız bu konuda. Cumhurbaşkanımızın bu konudaki vizyonu çok net. Her zaman için kazan-kazan formülüyle hareket ediyoruz. Karşı tarafa empatimizi hiçbir zaman için eksik etmiyoruz. Ama Türklerin ve haklarının yok sayıldığı bir denklemi de kabul etmemiz söz konusu değil. Mevcut statükonun şu ana kadar Türklerin haklarını hiçe saydığı bir ortamı hazırladığını hep gördük." diye konuştu.

"DİYALOĞA DEVAM EDECEĞİZ"

Fidan, Birleşmiş Milletler'in (BM) de Türkiye'nin tespitlerini büyük ölçüde kabul ettiğini söyleyerek, şunları kaydetti:

"Biz hiçbir zaman için müzakereden kaçan, konuları medeni bir şekilde, rasyonel bir şekilde, olgun bir şekilde tartışmaktan kaçan ülke değiliz. Bu tartışmaya, görüşmelere, diyaloğa devam edeceğiz. Umarım taraflar bugün her iki tarafın da lehine olacak çözümlere ulaşırlar. Bazı senaryolar var, fikirler var aklımızda. Bir önceki toplantıda alınmış bazı kararlar var. Onların takibiyle ilgili tabii ki konuşacağız. Bu toplantıda yeni başka ne türlü kararlar alınabilir, mutabakata varılabilir onları tartışacağız."

İSRAİL DENEN SAVAŞ MAKİNESİNİ DURDURUN

Fidan, BM Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) acil oturumla Gazze'deki insani durumun görüşüldüğü toplantıda konuştu.

BMGK toplanmaya devam ederken İsrail'in Filistin halkına karşı yürüttüğü soykırımın aralıksız şekilde devam ettiğine dikkati çeken Fidan, Gazze Şeridi'nde 2 milyondan fazla insanın tarif edilemez acılara maruz kaldığını, kitlesel yerinden edilme ve geniş çaplı yıkımın sürdüğünü söyledi.

Fidan, insani yardımların ise her gün kasıtlı şekilde engellendiğini belirterek, sivillerin gıda ve suya ulaşmaya çalışırken yardım dağıtım noktalarında ayrım gözetilmeksizin öldürüldüğünü ifade etti. Fidan "Açlık bir savaş silahı olarak kullanılmaktadır. Uluslararası insancıl hukukun tek bir ilkesi bile İsrail tarafından ihlal edilmeden bırakılmamaktadır. Sözü dolandırmaya gerek yok. Gerçek neyse onunla yüzleşelim. 80 yıl sonra, dünya bir kez daha toplama kamplarına tanıklık etmektedir. Tüm bir halka yönelik bir imha kampanyası sürmektedir."

İsrail savaş makinesinin ailesi için su almaya çalışan çocuk ya da çocuklarına yiyecek arayan anneleri hedef almaya devam ettiğine işaret eden Fidan, "Bu, nefretten beslenen bir makinedir. Bu, cezasızlıktan beslenen bir makinedir ve bu bazılarınca koşulsuz verilen destekle beslenen bir makinedir." diye konuştu.

Fidan, bu durumun bazılarının en ağır acılar karşısında bile başka tarafa bakmayı tercih ettiği için mümkün olduğunu belirterek, "Bu şekilde devam edemez." şeklinde konuştu.

"YARDIM ULAŞTIRMANIN TEK ETKİLİ YOLU BM"

Gazze'ye 4 aydan uzun süredir güvenli insani yardım erişimi sağlanamadığına dikkati çeken Fidan, yardım ulaştırmanın tek etkili yolunun BM üzerinden olduğunun altını çizdi.

Fidan, alternatif yardım modellerinin, yardımların tarafsızlığını ve onurunu zedelediğini dile getirerek, "Yardım, mevcut tüm geçiş noktalarından, uluslararası insancıl hukuk çerçevesinde ve BM ile tam koordinasyon içinde, zamanında, yeterli ölçüde ve hiçbir engele takılmadan ulaştırılmalıdır. İnsani yardımın temel ilkeleri olan insanlık, tarafsızlık, ayrım gözetmeme ve bağımsızlık ilkeleri korunmalıdır." ifadelerini kullandı.

"İSRAİL BARIŞ İSTEMİYOR"

Türkiye'nin en başından bu yana, uluslararası topluma acil harekete geçme çağrısında bulunduğunu anımsatan Fidan, "İsrail, saldırganlık stratejisini yalnızca Filistin'de değil, aynı zamanda Lübnan, Suriye ve İran'da da hayata geçirmeye çalışmaktadır." dedi.

Fidan, İsrail'in saldırı stratejisi kontrol altına alınmazsa, daha geniş çaplı bir istikrarsızlık riskinin ortaya çıkacağına değinerek, "Suriye'de tam da bu yaşanıyor. İsrail'in saldırganlığı, Suriye halkının büyük bedeller ödeyerek elde ettiği kırılgan barışı tehdit ediyor." diye konuştu.

Saldırıların bölgedeki "etnik fay hatlarını derinleştirdiğini" söyleyen Fidan, "Artık hepimiz için açık olmalı; İsrail barış istemiyor. İsrail istikrar istemiyor." şeklinde konuştu.

Fidan, Suriye'nin şiddet sarmalına girmesini engellemek için hep birlikte çaba gösterilmesi gerektiğini vurgulayarak, "Riskler çok büyük. Ortaya çıkacak istikrarsızlık tüm bölgeyi ve ötesini etkileyecektir." ifadelerini kullandı.

Filistin halkının meşru haklarının tanınması ve bağımsız bir Filistin Devleti'nin kurulmasının, Orta Doğu'da kalıcı barış için hala çok önemli olduğuna değinen Fidan, "Bu yüzden, Filistin Devleti'nin uluslararası alanda tanınması ve Filistin'in BM'ye tam üye olması için çalışmaya devam edeceğiz." dedi.

Fidan, "Bir gerçek çok açık; Güvenlik Konseyi sadece Gazze halkını hayal kırıklığına uğratmadı, insanlık onurunu da hayal kırıklığına uğrattı." diyerek, Güvenlik Konseyi'nin BM'nin dayandığı değer ve ilkeleri de yüzüstü bıraktığını belirtti.

Gazze'deki krizin insani bir acil durum olmaktan çıktığına işaret eden Fidan, şunları kaydetti:

"Bu, artık kolektif insanlığımızın derin bir sınavıdır. Bu sınavı ya birlikte geçeriz ya da hep birlikte başarısız oluruz. Yapılması gerekenler çok açık; İsrail'in savaş makinesini durdurmak. Cezasızlığı durdurmak. Derhal ve kalıcı bir ateşkes, şimdi. Engelsiz insani yardım, şimdi. İki devletli çözüme yönelik yenilenmiş ve acil bir taahhüt, şimdi."

Foto: İHA

BAKAN FİDAN VE GUTERRES İLE GÖRÜŞTÜ

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi'nde düzenlenen resmi akşam yemeğine katıldı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in ev sahipliğinde düzenlenen yemekte liderler, görüşmeler öncesi bir araya geldi.

BM Genel Sekreteri Guterres, Kıbrıs görüşmeleri öncesinde liderleri ağırladığı resmi akşam yemeğinde tüm heyet başkanlarını kapıda karşıladı. Yemeğe katılan liderlerle birlikte Guterres, basın mensuplarına poz verdi.

Resmi akşam yemeğinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Cumhurbaşkanı Ersin Tatar tarafından temsil edilirken, Güney Kıbrıs Rum Kesimi adına Cumhurbaşkanı Nikos Christodulidis hazır bulundu. Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil etti.

Toplantıya ayrıca Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Gerapetritis ile İngiltere'yi temsilen Dışişleri Bakanlığı'nda Avrupa ve Kuzey Amerika'dan sorumlu Devlet Bakanı Stephen Doughty de katıldı.