Erzincan maden sahasında heyelan! Uzman isimler uyardı: Domino etkisi oluşturabilir

Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin 2010 yılı aralık ayından itibaren altın üretimi yaptığı Çöpler Madeni'nde bugün saat 14.30 sıralarında Eski Değirmen mevkisinde toprak kayması meydana geldi. Olayda herhangi bir can kaybının olup olmadığı henüz bilinmezken, bölgeye jandarma, AFAD ve sağlık ekipleri sevk edildi. A Haber canlı yayınına bağlanan uzman isimler afetle ilgili detayları anlattı. Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümünden Prof. Dr. Aykut Akgün 'Özellikle açık ocak işletmesi dediğimiz işletmelerde madenin çıkartılması için yapılan kazı sonucunda açığa çıkan ayrışmış malzemenin bir yerde depolanması lazım. Dolayısıyla bu atıkların bir yerde depolanması istiflenmesi ile birlikte madencilik faaliyetleri bir arada ilerliyor. Bu olayın gerçekleştiği alanda böyle bir alan doğal bir alanda meydana gelen bir olay değil.' 'Burada özellikle altın cevheri çıkarılması esnasında kullanılan atıklar veya kimyasallar ile birlikte ilave bir nemlilik meydana geliyor. Bununla birlikte direkt olarak atmosfer ile bile bir temas olduğu zaman böyle bir olayın yaşanmasını göz ardı etmemek gerekiyor.' 'Gördüğümüz itibariyle siyanürlü atığın çevreye etkisi gibi bir durum söz konusu değil. Olayı bitti olarak değerlendirmemek gerekiyor.' DOMİNO ETKİSİ OLUŞTURABİLİR 'Kaymış olan kütlenin ardında ki kütlenin de süreci takip edilmesi gerekiyor. Sonuçta harekete geçen bir kütle söz konusu. Burada hareketin tam olarak akma olarak gerçekleştiğini görüyoruz. Kayma şeklinde başlayıp daha sonra hareket eden kütlenin fiziksel yapısı gereği akışkan bir davranış gerçekleştiriyor.' 'Yakınlarda bir yerleşimin olmaması ortaya çıkacak olası tahribatın da önüne geçmiş oluyor.' HEYELAN ÖNCESİ YETERLİ ÖNLEMLER ALINDI MI? Erdinç Günay Maden Mühendisi Gelen bilgiler pek içler açıcı değil. Cevher dökülme sahasının üçte ikisinin kaybından bahsediliyor. Üretim teknolojileri açısından gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması gerekir. Sizin orada ki taşıma kapasiteniz ne kadar ise bunu aşmamanız gerekiyor. Emniyet topuk mesafesinde güvenli bırakılması lazım. Yani bunların yapılıp yapılmadığı araştırmalar sonucu ortaya çıkacaktır. Şu an için doğal olmayan bir afetten bahsediyoruz. HEYELAN BÖLGESİNDE SORUN NE? Prof. Dr. Gündüz Ökten Maden Yüksek Mühendisi Böyle bir olayın meydana gelebilmesi için dengenin bozulması lazım. Oradan akan malzeme çukur kısmı doldurup yeniden bir oluşuncaya kadar. Hareket ettiren etken şiddetli yağış olabilir, çok şiddetli rüzgar olabilir, donma ve çözülme olabilir ve malzeme içinde deforme etmeye zorlayan iç kuvvetler oluşur ve olay meydana gelir. Bu gibi durumlarda işin başından tedbir alınmalıdır. Önce yığın liçi sahası vardı dendi sonrasında siyanürlü atık malzeme vardı dendi ve en son sizin programınızda duyduğum toprak kaymasına geldi. Toprak kayması denildiğini zaman toprağın kayabilmesi için dediğim gibi belli şartlar var. Toprağı hareket ettirmeye çalışan kuvvetlerin onu tutmaya çalışan kuvvetlerden büyük olması. Bunu önlemek için hareket ettirmeye çalışan kuvveti azaltacaksınız diğerini de arttıracaksınız. O yüzeye basamak yapılabilir, o şevin dibine büyük taşlar konulabilir, yağışlardan etkilenmemesi adına şevin üzerine büyük delikler açılabilir. Arama kurtarma ekiplerinin işi çok zor. Bir defa toprağın yayılma alanı çok büyük ikincisi fotoğraf ne videolardan göründüğü kadarıyla toprak kalınlığı çok fazla. Her şeyden önce toprak altındaki kişilerin konumunun bulunması lazım.