Uzmanlardan çınar ağaçlarını katleden CHP'li İBB'ye tepki

Uzmanlar, topraktan değil temas yolu ile yayıldığı bilinen ve çınar ağacının 2-3 yılda ölümüne yol açan kanserin tedavisinde kesim aşamasına gelmeden önce, erken teşhis, doğru budama yöntemleri, yerinde koruma veya nakil uygulamasını kurtarıcı bir çözüm olarak değerlendiriyor.

Çırağan Caddesi'ndeki çınar ağaçlarının İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından kesilmesi, kamuoyunda bazı kesimlerce tepkiye yol açtı.

Çınar kanserine yol açan mantarın, ABD'den 2. Dünya Savaşı döneminde Avrupa'nın ticari öneme sahip Marsilya, Barselona ve Napoli gibi limanlara taşınan, odun, ambalaj malzemesi ve savaşta kullanılan odun materyalleri ile Avrupa'ya geçiş yaptığı düşünülüyor.

Hastalık, ksilemin (kökten alınan suyun fotosentez ile yapraklara taşıyan iletim yapıları) lekelenmesine, su hareketinin bozulmasına, kansere ve genellikle ağacın ölümüne neden oluyor. En belirgin hastalık belirtisi, taç kısmının ani ölümü olarak gözleniyor, 30-40 santimetre çapındaki ağaçlar enfeksiyondan 2-3 yıl sonra ölebiliyor. Ağaç gövdesindeki pamukçuklar, her zaman kalın, pürüzlü ağaç kabuğundan görünmese de iç kabuğun nekrozu ve diri odunun mavimsi-siyah ila kırmızımsı-kahverengi renk değişikliği ile karakterize ediliyor.

Türkiye'nin doğal türü olan doğu çınarı (platanus orientalis) su isteği yüksek ağaç grupları arasında yer alırken vejetasyon döneminde nem ihtiyacı duyuyor. Bu yüzden çoğunlukla taban suyu yüksek alanlar ile sulak alanlarda ve akarsu kenarlarında yetişiyor, uzun süreli kuraklığa dayanamıyor.

Bu yüzden yeteri kadar sulanmayınca ağacın bağışıklık sistemi yok oluyor, söz konusu patojenin su isteği yüksek olan ağacı öldürmesi için uygun ortam oluşuyor.

Budama sırasında ağaçlar arasında kullanılan makinelerin, her kullanımda dezenfekte edilmesi hastalıkla mücadelede büyük önem taşıyor.