Dünyaca ünlü tarihçi Halil İnalcık hayatını kaybetti

Tarihçi-yazar Prof. Dr. Halil İnalcık, Ankara'da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.

Güven Hastanesi yetkilileri, 100 yaşındaki Prof. Dr. İnalcık'ın saat 19.10'da yaşamını yitirdiğini bildirdi.

Bilkent Üniversitesinden yapılan açıklamada, Üniversitenin Tarih Bölümünün kurucusu, Osmanlı tarihçisi Prof. Dr. İnalcık'ın bugün vefat ettiği kaydedildi.

Açıklamada, "Ulusumuza, tüm sevenlerine, Bilkent camiasına ve ailesine başsağlığı diliyoruz." ifadesi kullanıldı.

Prof. Dr. Halil İnalcık için Bilkent ve Ankara Üniversitelerinde 27 Temmuz Çarşamba günü tören düzenlenecek.

İSTANBUL'DA AİLE MEZARLIĞINA DEFNEDİLECEK

Çoklu organ yetmezliği nedeniyle tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitiren tarihçi ve yazar Prof. Dr. Halil İnalcık'ın cenazesi, 28 Temmuz Perşembe günü İstanbul'daki aile mezarlığına defnedilecek.

Prof. Dr. İnalcık'ın cenazesinin 28 Temmuz Perşembe günü İstanbul'da defnedileceğini söyleyen Günhan İnalcık, "Babaannem Bahriye İnalcık'ın yanında aile mezarlığında defnedeceğiz." dedi.

Günhan İnalcık, Ankara'daki törenlerin ardından Prof. Dr. İnalcık'ın cenazesinin İstanbul'a nakledileceğini kaydetti.

"SONRADAN EKLENEN RAHATSIZLIKLAR OLDU"

Güven Hastanesi Etik Kurulu Başkanı Dr. Tevfik Ali Küçükbaş, tarihçi-yazar Prof. Dr. Halil İnalcık'ın vefatına ilişkin, "Kendilerinin önceden başlamış olan, hastanemizde tedavilerine devam edilen ve sonradan eklenen rahatsızlıkları oldu. Bunlar çoklu organ yetmezliğine götüren rahatsızlıklardı. Maalesef bugün 19.10 itibarıyla kaybettik." dedi.

İnalcık'ın tedavisine, Güven Hastanesi bünyesindeki Dr. Aysun Küçükel İkinci Bahar Yaşlı Bakım Merkezi'nde 6 Mayıs'ta başlandığını belirten Küçükbaş, şöyle devam etti:

"Kendilerinin önceden başlamış olan, hastanemizde tedavilerine devam edilen ve sonradan eklenen rahatsızlıkları oldu. Bunlar çoklu organ yetmezliğine götüren rahatsızlıklardı. Kalp, solunum, boşaltım, üriner sistem alanlarında olmak üzere her biri gerçekten önemli hayati organlar üzerinde rahatsızlıklar gelişti ve kendilerini maalesef bugün 19.10 itibarıyla kaybettik."

Son günlerinde İnalcık'ın bilincinin kapalı olduğunu ifade eden Küçükbaş, hastalığın diğer organlara ilerlemesinin tüm çabalara rağmen durdurulamadığını aktardı. Küçükbaş, "Hastanemizde yapılmış olan tedavilerle yaşamını daha uzatamamış olmaktan büyük üzüntü duymaktayız. Hepimizin başı sağ olsun." diye konuştu.

HALİL İNALCIK KİMDİR?

"Tarihçilerin duayeni" olarak anılan ve 100 yaşında hayatını kaybeden Prof. Dr. Halil İnalcık, 20'nci yüzyıl sona ererken Cambridge Uluslararası Biyografi Merkezince dünyada sosyal bilimler alanındaki sayılı 2 bin bilim adamı arasında gösterilmişti. Bilkent Üniversitesi Tarih Bölümü'nün kurucusu Prof. Dr. İnalcık'a, 2005'te Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, 2008'de TBMM Onur Ödülü verilmişti.

Tedavi gördüğü hastanede akşam saatlerinde yaşamını yitiren Prof. Dr. İnalcık, 7 Eylül 1916'da İstanbul'da doğdu. İlkokulu Ankara Gazi Mektebi'nde okuyan İnalcık, Sivas Muallim Mektebi'nde başladığı orta öğretimini Ankara'da Gazi Muallim Mektebi'nde bitirdi. Lise eğitimini, dönemin en iyi okullarından biri olan Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi'nde alan İnalcık, yüksek öğrenimini Ankara Üniversitesi (AÜ) Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde (DTCF) tamamladı. Üniversiteden 1940'ta mezun olan İnalcık, 1942'de Türkiye'de sosyo ekonomik tarih yazıcılığının ilk örneklerinden biri olan "Tanzimat ve Bulgar Meselesi" başlıklı teziyle doktor oldu.

AÜ DTCF Yeni Çağ Kürsüsü'ne 28 Nisan 1942'de asistan olarak atanan İnalcık, 15 Aralık 1943'te "Viyana'dan 'Büyük Ricat'e Osmanlı İmparatorluğu ve Kırım Hanlığı" teziyle doçent unvanını aldı.

İnalcık, 1945'te AÜ DTCF Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden Şevkiye Işıl ile evlendi.

Türk Tarih Kurumu (TTK) üyeliğine 1947'de seçilen İnalcık, 2 Haziran 1952'de "Viyana Bozgun Yıllarında Osmanlı-Kırım Hanlığı İşbirliği" teziyle profesörlük unvanı aldı.

1950'lerden beri yayınları ve öğretim faaliyetleriyle adı dünya tarih çevreleri tarafından yakından izlenen İnalcık, 1972'de aldığı davet üzerine Chicago Üniversitesi Tarih Bölümü'nde imtiyazlı profesör olarak çalışmaya başladı. İnalcık'ın, 1973'te İngiltere'de "The Ottoman Empire: The Classical Age, 1300-1600 (Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ, 1300-1600)" adlı eserini yayınladı. Birçok yabancı dile tercüme edilen eser, seçkin dünya üniversitelerinde okutulan temel eserler arasında yer aldı.

Prof. Dr. İnalcık, 1978'de Royal Asiatic Society tarafından şeref üyesi seçildi.

Yaklaşık 15 yıl çalıştığı Chicago Üniversitesinden 1986'da emekli olan İnalcık'a, aynı yıl Boğaziçi Üniversitesince fahri doktora verildi.

HARVARD VE PRİNCETON ÜNİVERSİTELERİNDE DERS VERDİ

İnalcık, 1990-1992 arasında Harvard ve Princeton üniversitelerinde misafir profesör olarak dersler verdi, 1991'de Türk tarih ve kültürüne yaptığı katkılardan dolayı Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığınca Yüksek Hizmet Madalya ve Diploması'na layık görüldü.

Halil İnalcık, 1992'de Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı ve Rektör Prof. Dr. Ali Doğramacı'nın daveti üzerine, lisansüstü tarih okutacak Tarih Bölümü'nü kurdu. Prof. Dr. İnalcık, aynı yıl Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumuna üye, Türkiye Bilimler Akademisine (TÜBA) şeref üyesi seçildi.

DÜNYANIN SAYILI BİLİM ADAMLARI ARASINDA YER ALDI

İnalcık, 1998'de 9'uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in elinden İstanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Ödülü'nü aldı. Kültür Bakanlığının Osmanlı uygarlığı üzerinde bir eser hazırlamak üzere oluşturduğu "Kültür Bakanlığı 700. Yıldönümü Yayın Komisyonu"nun başına getirilen İnalcık'ın editörlüğünü yaptığı eser, Dünya Kitap Fuarı'nda birincilik ödülüne layık görüldü.

Sofya Üniversitesinin 2001'de fahri doktora verdiği Prof. Dr. İnalcık'a 2002'de İslam Konferansı Teşkilatınca teşekkür plaketi verildi. Kültür Bakanlığı "2002 Kültür ve Sanat Büyük Ödülü"nü kazanan İnalcık, Macaristan Cumhurbaşkanı Ferenc Madl'ın elinden Macaristan Liyakat Nişanı'nı aldı.

Kültürel gelişime yön veren bilimsel çalışmalarıyla 2005'te Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülüne layık görülen Prof. Dr. İnalcık'a 2008'de "TBMM Onur Ödülü" verildi.

Tarihçilerin duayeni İnalcık, 2012'de Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatının (TÜRKSOY) onur madalyasını aldı.

İnalcık, 20. yüzyıl sona ererken Cambridge Uluslararası Biyografi Merkezi (Cambridge International Biographical Center) tarafından dünyada sosyal bilimler alanında sayılı 2 bin bilim adamı arasında gösterildi.

Osmanlı tarihi üzerine çok sayıda eseri bulunan İnalcık, 7 dil biliyordu.