Meclis'in tarihe geçen kavgaları

Dokunulmazlıklarla ilgili Anayasa değişiklik teklifinin görüşüldüğü TBMM Anayasa Komisyonu'nda ikinci raunt geride kaldı. Türkiye siyasetinde iz bırakan görüşmelerde dokunulmazlıklarla ilgili değişiklik teklifi oy birliği ile kabul edildi.

Geçen hafta çıkan kavga üzerine ertelenen toplantıda AK Partili ve HDP'li vekiller arasındaki sözlü tartışma kısa sürede kavgaya dönüştü. Bazı vekiller birbirlerine pet şişe fırlattı, tekmeler ve yumruklar atıldı. AK Parti Çorum Milletvekili Ahmet Sami Ceylan ile HDP'li İdris Baluken yaralandı. Baluken'in kolunda çıkık olduğu öğrenildi. TBMM revirinde ilk müdahaleleri yapılan milletvekillerinin daha sonra hastaneye gitti.

Meclis'te uzun zamandır görmeye alışık olmadığımız bu görüntüler tabi ki ilk değil. Meclis koridorlarında sırtından vurularak öldürülen Deli Halit Paşa (Halit Karsıalan) TBMM'deki ilk cinayet olarak tarihe geçti.

MİLLETVEKİLLERİNİN BOKS MAÇI

1950 yılına gelindiğinde Meclis ilk defa birden fazla partiden teşekkülü etmişti. İlk kez oluşan çok partili Meclis birçok tartışmaya da gebeydi. 15 Mayıs 1954'te meydana gelen kavga Milliyet gazetesinde "Bugün Meclise iktidar ve muhalefet liderlerinin münakaşasını takip etmeye gelenler milletvekillerinin boks maçını da seyretmek imkanını buldular" ifadeleriyle yer aldı.

Sırrı Atalay'ın 1952'de bir makalede "Menderes senin de harp senelerinde Yunanlılarla kolkola dolaştığın söylenir" diye yazdığını söylemesi Demokrat Partili (DP) milletvekillerinin tepki göstermesiyle kısa sürede yumrukların konuştuğu bir oturum olarak tarihe geçti.



TARİHİ BİR KAVGA

1958 yılında gelindiğinde Meclis'te 100'den fazla vekilin karışacağı tarihi bir kavga daha yaşandı. Tekirdağ DP milletvekili Zeki Erataman'ın "Senelerce milletin aziz dinini inkar edenler..." ifadeleri kavganın fitilini ateşledi. Bu geniş katılımlı kavganın sonucunda DP vekili Avni Yurdabayrak'ın burnu kırılırken bazı sıralarda kullanılamaz hale geldi.

9 SAAT SÜREN KONUŞMA KAVGAYLA BİTTİ

Meclis'teki en ilginç kavgalardan biri de dönemin CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'in 9 saat süren konuşması sırasında çıktı. Yanlış okumadınız Ecevit, 1976 yılında bütçe görüşmelerinde tam 9 saat konuşmuştu. Bu konuşma rekoruna bir de kavga eklenince hatırlanmadan geçilemeyecek bir an olarak kayıtlara geçti. Ecevit'in "Planda tahrifat yapıldı" ve "İktisadi devlet kuruluşlarına partizan militanlar atandı" ifadeleri milletvekillerinin birbirine girmesi için yeterli oldu.



MECLİS TARİHİNİN EN OLAYLI OTURUMU

Meclis'te hafızalara kazınan görüntü takvimler 1991 yılını gösterdiğinde ortaya çıktı. SHP listelerinden HEP kökenli milletvekilleri Meclis'e girdi. 6 Kasım'da gerçekleştirilen yemin töreni ise Meclis tarihinin en olaylı oturumlarından biri oldu. Özellikle Leyla Zana ve Hatip Dicle'nin yemin sahneleri tartışmalara neden oldu. HEP'li vekillerin yemin esnasında kullandıkları ifadeler, Kürtçe konuşmaları diğer partililerin tepkisiyle karşılaştı. Önce sıra kapaklarına vuran vekiller daha sonra kürsüye yürüdüler.

Takvimler 2 Mart 1994'ü gösterdiğinde dokunulmazlıklar konusunda TBMM tarihi bir gün yaşadı. DEP milletvekillerinin yemin töreninde Kürtçe açıklamalarda bulunmasıyla başlayan süreç 2 Mart 1994 tarihinde DEP'lilerin dokunulmazlıklarının kaldırılmasıyla sonuçlandı. DEP Genel Başkanı ve Diyarbakır Milletvekili Hatip Dicle, Şırnak Milletvekili Orhan Doğan, Muş Milletvekili Sırrı Sakık, Diyarbakır Milletvekili Leyla Zana, Mardin Milletvekili Ahmet Türk ve Şırnak Bağımsız Milletvekili Mahmut Almak Meclis'ten alınarak cezaevine konuldu. Ankara DGM Başsavcılığı iddianamesinde, sanıklar vatan hainliği ile suçlanıyordu, DEP milletvekilleri daha sonra 10 yıl cezaevinde yattı.



MESUT YILMAZ'IN KAVGA ÇIKARAN SÖZLERİ

1997 yılında ise sahnede Başbakanı Mesut Yılmaz vardı. Bütçe görüşmelerinin ilk gününde yaptığı konuşmada Tansu Çiller ve Erbakan'a yönelik kullandığı ifadeler Meclis'te gelecek kavganın habercisi oldu. Refah Partisi Grup Başkanvekili Temel Karamollaoğlu'nun konuşması sonrasında ANAP ve Refah Partili vekiller yumruklaşma seviyesine varan bir kavgaya tutuştu. Meclis Başkanı Hikmet Çetin ise Meclis'e bir süre ara vermek zorunda kaldı.

MECLİS'TE ÖLDÜREN KAVGA

TBMM'de 2001 yılında İçtüzük değişiklik görüşmeleri sırasında yaşşanan kavgada ilk kez bir vekil öldü. FP ve DYP milletvekilleri, İçtüzük değişikliğini, ''muhalefetin sesini kesmeyi ve anti demokratik bir ortam sağlamayı'' amaçladığını ileri sürerek engellemek istedi. Kürsüde bulunan DYP Milletvekili Kamer Genç'in kürsüdeki konuşmaları ortamın daha da alevlenmesine neden oldu. Muhalefetin engelleme çabası gerginliğe neden olunca oturumu yöneten DSP'li Meclis Başkanvekili Ali Ilıksoy, oturumu kapattı.

Oturum açılınca muhalefet milletvekilleri yine kürsüye yürüyerek, İçtüzük değişikliğini okumakta olan Divan katibinin mikrofonunu çekmesi kavganın yeniden başlamasına neden oldu. DYP Şanlıurfa Milletvekili Fevzi Şıhanlıoğlu ile MHP'li Milletvekilleri Mehmet Kundakçı, İsmail Çevik, Cahit Tekelioğlu, Cumali Durmuş birbirlerine kıyasıya yumruk atmaya başladı. Şıhanlıoğlu, aldığı yumruklar sonucu kalp krizi geçirerek öldü.



MECLİS'İ KARIŞTIRAN İFADELER

Bir haftadır tansiyonun yükseldiği Meclis'te beş gün önce HDP'li Encü'nün Uludere'de yaşamını yitirenleri hatırlatıp "Kolluk kuvvetleri tarafından katledilen tüm sivilleri, çocukları anıyorum" ifadeleri kavgayı başlattı. AK Parti'li bir vekil Encü'ye 'teröristler dışarı' diye bağırdı. Yumrukların konuştuğu kavgada bazı kadın milletvekilleri arbedenin ortasında kaldı.

Bu tartışmaların ardından Anayasa Komisyon'unun ilk ve ikinci oturumlarında Meclis'te uzun zamandır görmeye alışık olmadığımız kavga görüntüleri geldi ekranlara. Tartışmalar arasında dokunulmazlık yasa teklifi komisyonda kabul edildi. Teklifin Genel kurul görüşmelerinde neler yaşanacak birlikte göreceğiz.

Yeni Şafak