Tek dozda hangi aşı ne kadar koruma sağlıyor? İşte dikkat çeken araştırmanın sonuçları
Tek dozda hangi aşı ne kadar koruma sağlıyor? Dünyanın birçok yerinde Covid-19 salgınıyla ilgili mücadelede aşılama programları devam ederken, tek dozu aşının etkisi ve iki doz arasındaki süreyle ilgili farklı değerlendirmeler yapılıyor.
Giriş Tarihi: 23.04.2021 11:42
Güncelleme Tarihi: 23.04.2021 12:35
İngiltere'de yapılan bir araştırma, tek doz aşının ardından tüm yaş gruplarında virüsü kapma oranının düştüğünü ortaya koydu. Ulusal İstatistik Ofisi ve Oxford Üniversitesi'nin 370 bin kişiyi kapsayan araştırmasında, bir doz Pfizer/BioNTech ve AstraZeneca/Oxford aşılarının tek dozda bile etkili olduğu görüldü. İlk doz aşının yapılmasının ardından Covid olma oranının yüzde 65 düştüğü tespit edildi. Aralık 2020 ve Nisan 2021 aralığındaki dönemde enfeksiyon kapıp hasta olanların oranında görülen düşüş yüzde 74 olurken, asemptomatik vakaların oranı da yüzde 57 geriledi.
İngiltere'de bu süre şu an uygulanmakta olan her aşı için geçerli. İngiltere, Pfizer/BioNTech, AstraZeneca/Oxford ve Moderna aşılarını kullanıyor. Türkiye'de de son dönemde, kaç aşı dozu uygulanması önerisi gündeme geldi. Prof. Dr. Melih Us, Hürriyet'e yaptığı açıklamada BioNTech aşısı yaptıranlara bir ay sonra test yapılarak etkinliğinin ölçülmesi ve yeterli düzeyde antikorun tespit edilmesi halinde aşının bir dozda tutulmasını önerdi.
BBC Türkçe'nin haberine göre; Ancak bilim dünyasından gelen uyarılar, birçok aşının iki dozla tam koruma sağlayacak şekilde tasarlandığına dikkat çekiyor. Dahası, üçüncü doz aşının dahi gerekebileceği belirtilirken, daha bugünden bazı ülkeler üçüncü doz aşı için siparişler vermeye ve anlaşmalar yapmaya başladı. İngiltere'de Imperial College London'dan bağışıklık profesörü Danny Altmann Ocak ayında BBC'ye yaptığı açıklamada, "İkinci dozun bu kadar hayati görülmesinin nedeni bağışıklık sisteminizin ince ayarını yapmasından kaynaklanıyor" dedi.
Pfizer'in Aralık 2020'de açıkladığı veriye göre Pfizer-BioNTech aşısı ilk dozdan sonra yaklaşık yüzde 52 etkili. Aşının üçüncü faz çalışmalarında yer alan 36.523 katılımcıdan toplanan verilere göre plasebo alan gruptakilerden 82'si, aşı olan gruptakilerden 39'u Covid-19 semptomları geliştirdi. İlk aşıyı olduktan sonraki 12 güne kadar bağışıklık gelişmiyor.
İkinci doz alındıktan sonra hastalığa karşı koruma oranı bir haftanın ardından yüzde 95'e çıkıyor. İkinci tahmin ise aşının etkinliğini farklı bir şekilde hesaplayan İngiltere'nin Aşı Komitesi'ne (JCVI) ait. Komite, enfeksiyon rakamlarına dair verileri ele almak yerine ilk doz alındıktan sonraki 15. ve 21. günler arasındaki sürece bakmayı tercih etti; böylece aşının etkinliği yüzde 89 olarak hesaplanıyor. Aşının etkinlik oranı henüz etki göstermeden önce görülen enfeksiyon rakamlarıyla bozulmamış oluyor.