CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
İşte Adıyaman'ı yıkan FAY KIRIKLARI! Uzman isimden o noktada Marmara depremi (İstanbul) uyarısı: 7'nin üzerinde deprem olacak ama...
Son dakika haberi... Türkiye asrın felaketini yaşadı. Kahramanmaraş merkezli iki büyük deprem tüm Türkiye'yi sarstı. Etkilenen illerden biri de Adıyaman. A Haber muhabiri Esra Keskin, Adıyaman'daki fay hattının izini sürdü. İstanbul Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisi Öğretim Üyesi Dr. Gülsen Uçarkuş, o noktadan hayati açıklamalarda bulundu.
Türkiye'nin yaşadığı "Asrın felaketi" olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerin şiddetini gözler önüne seren yeni görüntüler gelmeye devam ediyor.
A Haber muhabiri Esra Keskin Adıyaman'da fay kırıklarının şehrin ortasından evlerin adeta altından geçtiği noktadan bölgedeki son durumu aktardı.
"500 YILDIR ÜSTÜNDE DEPREM OLMADI"
İstanbul Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisi Öğretim Üyesi Dr. Gülsen Uçarkuş o noktadan kritik açıklamalarda bulundu.
İşte o açıklamalardan satır başları;
Biz İTÜ Jeoloji bölümünden ekip arkadaşlarımızla TÜBİTAK projemiz çevresinde geçen seneden beri bu fayı çalışıyoruz. Burası bir sismik boşluktu tabiri caizse. 500 yıldır üstünde deprem olmayan bir fay koluydu.
Dolayısıyla bu Gölbaşı'ndan gelip şehrin içine devam eden bir fay olduğunu biliyorduk. Ama bu depremle birlikte tam olarak nereden kırıldığını görebiliyoruz.
Görüyorsunuz pembe apartmanın altından geçiyor fayın bir kolu. Bir kolu diyorum çünkü Gölbaşı tabiri caizse aşure gibi. Yani bu göl ve gölün kenarındaki alüvyon zemin üzerinde kurulmuş bir ilçe. Fay tam bu ilçenin altından geçiyor.
Dolayısıyla biz burada şehirleşmenin ne kadar önemli olduğunu görüyoruz. Aslında fayların üzerine yerleşmememiz lazım. Kötü zeminlerin üzerine yerleşmememiz lazım.
Geçen sene arazide kahve molası verdiğimiz kafeyi görüyorsunuz. Bunlar bizim kalbimizi kırıyor yani bu meslekten olan insanlar olarak. Fayın direk bir evin altından geçmesine gerçekten gerek yok. Evin burada olmasına gerek yok.
Doğu Anadolu fayının Pazarcık kolu dediğimiz fay hattı buranın üzerinde uzun zamandır deprem olmuyordu ve buradan gördüğünüz gibi kırıp geçiyor. Ama sadece buradan geçmiyor. Burası bu depremin en geniş deformasyon alanı.
Bütün bu gölün ve çevresindeki bütün alan hatta buradaki anayolda da kırıkları görmüşsünüzdür gelirken. Buradan ana yola doğru devam ediyor. Sıçrıyor fay aslında.
"AŞURE GİBİ"
Temelde bir kaya yok. Girdiği sağlam bir zemin yok. Bir aşurenin içine giriyor. Aşureyi de salladığında ne olur? Yatıyor. Herkesin anlayacağı bir örnek vermek istedim. Burada zemin kil çamur son derece gevşek bir zemin. Buraya çok farklı mühendislik sistemleriyle yapsanız bile çok sorun.
Ayakta kalan binalar var ama şehirleşirken tarım alanlarına değil daha yüksek kısımlara yerleşmemiz gerekiyor. Burada direk evin altından geçiyor. Binanın alt katı tamamen çökmüş bakın hiç gözükmüyor.
ZEMİN SIVILAŞMASI
Yerin altında su var. Gevşek zemin diyoruz. Bir geçirgenlik var. Adı üstünde Gölbaşı. Aslında göl bu binaların arkasında kalıyor ama şöyle düşünün. Jeolojik tarih içerisinde bu göllerin kıyıları baya geniş alanlara yayılıyor. İklim değişiklikleriyle su çekiliyor. Fakat su çekildiği zaman altta etrafında çamuru kalıyor gölün.
Biz de geliyoruz bu çamurun üzerinde yerleşmiş oluyoruz. Dolayısıyla deprem olduğunda yerin hareketi ile birlikte o yerin altındaki su fışkırıyor yukarıya. Zemin sıvılaşma yaratmış oluyor.
Bence buradan kaldırmak gerekiyor artık. Sağlam olan binalar bile iyi değil. Fay ben buradayım diyor.
Bu fay Hatay'a kadar devam ediyor. En az 2-3 fay kolunun kırıldığı çok büyük bir deprem. Biz hep ne konuşuyoruz mesela İzmit'te bir fay kırıldı diyoruz. Burada 3 fayın 3 kolu birden kırıldı. 3 parçası birden kırıldı. Bu muazzam bir olay. Ama biz bunlardan dersimizi çıkarmalıyız. Bu sefer işimizi kesinlikle şansa bırakmayalım diyorum.
Bu dünya literatüründe çok nadir olan bir şey. Aynı gün 6-7 saat arayla 7,5 üzerinde iki deprem. O yüzden burası şu an dünyanın merkezi merak açısından bilimsel olarak merkezi.
BEKLENEN MARMARA DEPREMİ
Burası aslında bize Marmara Depremi açısından çok önemli bir uyarı. Acı bir uyarı aslında. Bu kadar insanımızı kaybettik gerçekten çok üzgünüz. Ama Marmara'nın içerisinde bir deprem beklediğimizi 99 depreminden beri söylüyoruz.
Ben biliyorum ki insanlarımız hep şunu duymak istiyor "olmayacak değil mi deprem?" Mümkün değil. Fiziksel olarak. Olacak o deprem de. Ama bu depremle onun bir alakası yok.
Orası da hareket edecek. Orada bir depremimiz var 7'nin üzerinde yine. Bundan korkmayalım ama önlemlerimizi alalım.
İŞTE DÜNYANIN KONUŞTUĞU FAY KIRIĞI
Pazarcık'ta 7,7, Elbistan'da 7,6'lık depremler 11 ilde yıkıma sebep oldu.
Dünyanın en büyük kara depremi önceden öngörülebilir miydi? Artçı depremler ne kadar sürer? 7,7 ve 7,6'lık depremler sıra dışı bir durum mu? Hareket etmeyen levhalar kırılmaya mı başladı?
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Hatay Kırıkhan'da fay kırığının oluştuğu noktadan konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
İşte o açıklamalardan satır başları ve dünyanın konuştuğu o fay kırığı;
Şu anda Hassa'dan başlayıp Kırıkhan'a ve oradan da Antakya'ya doğru uzanan Amanos ya da Karasu fayı olarak bilinen fay üzerindeyiz.
Bu fay deprem sırasında kırılmış oldu. Depremi üreten faylardan bir tanesi.
