Vatikan'ın gizli arşivi açılacak!

Papa Francis, Vatikan arşivlerinin 2020 yılında açılacağını duyurdu. Bu belgeler 1621 yılında, bugün saklandığı Papalık Sarayı'ndaki özel bölüme taşınmıştı. Vatikan Gizli Arşivleri olarak bilinen, ancak esasında araştırmacılara kısmen açık olan Papalık Özel Arşivi'ndeki Yahudi Soykırımı'na ilişkin sınırlı sayıdaki belge, Papa 6. Pius (1963-1978) döneminde bazı araştırmacılara açılmıştı. Vatikan Holokost döneminde, Nazi Almanya'sının Yahudilere karşı izlediği politikaya ve 'nihai çözüm' denilen soykırıma karşı yeterince tepkisini ortaya koymamakla suçlanmıştı. Geçmiş yıllarda da Papa 12'nci Pius'un görevi sırasında gerçekleşen Holokost'a ilişkin kilisenin çalışmalarını kapsayan belgelerinin ortaya çıkarılmasının çok önemli olduğu belirtilmişti. 1612 yılında kurulan ve Papa 13'üncü Leo'nun 1881 yılında araştırmacılara kapılarını açmasıyla dünyanın en önemli tarihi araştırma merkezlerinden biri haline dönüşen arşivlerde 12 yüzyılı kapsayan milyonlarca doküman bulunuyor. Her yıl yaklaşık 60 ülkeden bin 200 araştırmacının girdiği bu arşivlerde, Osmanlı Devleti'nin ilk var oluşundan 1940'a kadar olan dönemi kapsayan yüz binlerce gizli belge, mektup, yazışma ve el yazması eser bulunuyor. Halihazırda burada, Türkiye'den sadece Canan Parmaksızoğlu ve Rinaldo Marmara araştırma yapıyor. Parmaksızoğlu, Eylül ayında Vatikan Gizli Arşivleri'nin Paleografi, Diplomatik ve Arşivcilik Okulu'nu bitirerek, bu arşivlere ilişkin uzmanlık diploması alan ilk Türk araştırmacı olmayı başardı.