CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
Flaş iddia: İran ABD'nin teklifini ret mi edecek?
Üst düzey bir İranlı diplomata göre, İran onlarca yıldır süregelen nükleer anlaşmazlığı sona erdirmeyi amaçlayan ABD teklifini reddetmeye hazırlanıyor.
Reuters'ın aktardığına göre, Umman Dışişleri Bakanı Seyyid Bedr El-Busaidi'nin hafta sonu Tahran'a gerçekleştirdiği kısa ziyaret sırasında, ABD'nin yeni bir nükleer anlaşma önerisi İran tarafına iletildi. Ancak diplomatik kaynaklara göre İran bu öneriye olumsuz bir yanıt hazırlığında.
İran'ın değerlendirmesi: Teklif reddedilecek
İsminin gizli kalmasını isteyen üst düzey İranlı diplomat, "İran, bu teklife olumsuz bir yanıt taslağı hazırlıyor. Bu, ABD önerisinin fiilen reddi anlamına geliyor." ifadelerini kullandı. Bu değerlendirme, İran'ın müzakere heyetine yakın kaynaklardan biri tarafından yapıldı.
Kritik Nokta: Uranyum zenginleştirme hakkı
Anlaşmazlığın merkezinde yine uranyum zenginleştirme meselesi var. ABD, İran'ın zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durdurmasını talep ediyor. Ancak Tahran yönetimi bu talebi, ülkenin barışçıl nükleer teknoloji hakkına açık bir müdahale olarak görüyor.
Diplomata göre, "Yeni teklifte ABD'nin İran topraklarında uranyum zenginleştirme konusundaki tutumu değişmemiş durumda. Ayrıca yaptırımların kaldırılmasına dair açık ve bağlayıcı bir ifade de yer almıyor."
Yaptırımların gölgesinde ekonomik baskı
İran, ABD tarafından uygulanan yaptırımlar nedeniyle ciddi ekonomik zorluklar yaşıyor. 2018 yılında Donald Trump'ın İran ile 2015'te imzalanan nükleer anlaşmadan çekilmesi ve yaptırımları yeniden yürürlüğe koyması, İran'ın petrol ihracatı başta olmak üzere birçok sektörü felç etti.
İranlı diplomat bu durumu şöyle değerlendirdi: "Ekonomimizin bel kemiği olan merkez bankası ve ulusal petrol şirketi dahil olmak üzere onlarca kurum hâlâ yaptırım altında. Bu öneri, bu gerçekliği değiştirmiyor."
Trump yönetimi sertleşti: "Maksimum baskı" geri döndü
Reuters'ın analizine göre, Trump'ın yeniden Beyaz Saray'a dönmesinin ardından İran'a yönelik "maksimum baskı" stratejisi daha da sertleşti. Yaptırımlar sıkılaştırıldı, müzakere masasından sonuç alınmaması halinde askeri müdahale tehdidi yeniden gündeme geldi.
İranlı diplomat, "Bu teklifin ardında, İran'ı köşeye sıkıştırarak kötü bir anlaşmaya zorlamak isteyen tek taraflı bir yaklaşım var. Bu nedenle bizim için bir başlangıç noktası bile değil." dedi.
Hamaney'in ekibi: Bu teklif İran'ın çıkarlarına hizmet etmiyor
İran'daki müzakereleri denetleyen ve nihai kararı veren nükleer müzakere komitesi, doğrudan Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney'e bağlı olarak çalışıyor.
Reuters'ın edindiği bilgilere göre bu komite, ABD'nin sunduğu teklifin "İran'ın ulusal çıkarlarına hizmet etmediği" görüşünde birleşmiş durumda.
Alternatif sinyaller: İran'dan "siyasi anlaşma" ihtimali
İsimsiz iki İranlı yetkili ise geçtiğimiz hafta Reuters'a verdikleri demeçte, İran'ın ABD'den dondurulmuş fonlarının serbest bırakılması ve uranyumun sivil amaçlarla zenginleştirilme hakkının tanınması hâlinde, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurmaya hazır olabileceğini söyledi.
Bu açıklamalar, taraflar arasında resmî bir nükleer anlaşma yerine, daha esnek ve siyasi nitelikli bir uzlaşının gündemde olabileceğini düşündürüyor.
