Artık "internet sözleşmeniz bitiyor" diyemeyecekler! 0850 numara sahtekarlığına bir darbe daha

Merdiven altı diye tabir edilen kayıt dışı çağrı merkezlerinden yapılan aramalarda çok sayıda vatandaşın istemedikleri bir internet aboneliğine geçiş yaptırıldıkları belirlendi. Dolandırıcılar 'internet taahhüdünüz bitmek üzere, yüksek faturalarla karşılaşmamak için yeni taahhüt yapalım' şeklindeki ifadelerle vatandaşı kandırırken, yapılan yeni düzenlemeyle bu tür merdiven altı çağrı merkezlerinin kökü kazınıyor. BTK Tüketici Hakları Dairesi Başkanlığı tarafından internet, televizyon ve sabit telefon hizmetlerine ilişkin bireysel yeni abonelik tesisi öncesinde teyit işlemleri yapılması hakkında yeni düzenlemeler yapıldı. MERDİVEN ALTI ÇAĞRI MERKEZLERİNİN KÖKÜ KAZINACAK BTK kendisine gelen çeşitli tüketici şikâyetlerinin incelenmesi neticesinde, tüketicilere yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgi verilerek yeni abonelikler tesis edilebildiği ve bu durumun çok sayıda tüketici mağduriyetine neden olduğunu tespit etti. Tüketici mağduriyetlerinin engellenmesini amaçlayan BTK, merdiven altı çağrı merkezlerinin kökünü kazıyacak yeni bir düzenleme yaptı. Buna göre, artık yeni bireysel aboneliklerde herhangi bir numaradan pazarlama ve tanıtım amaçlı vatandaşların aranması ile abonelik süreci başlatılamayacak. Yalnızca internet servis sağlayıcılarının kendi kurumsal kanalları üzerinden ya da BTK'ya kayıtlı resmi çağrı merkezleri üzerinden yapılacak aramalarla vatandaşın üyelik kaydı oluşturulabilecek. Aksi takdirde başlatılan abonelik sözleşmesi geçersiz sayılacak ve bu durumdan tüketiciyi kendi şirketine geçiren sağlayıcı sorumlu tutulacak. 'HER VATANDAŞI EN AZ 50 KEZ ARADILAR' Türkiye geneli 150 merdiven altı çağrı merkezi bulunduğu tespit edilirken, bunların Türkiye'de yaygın olarak kullanılan bir telefon operatörünün altyapısının kullanıldığını söyleyerek sanki o operatöre geçiş yapılıyormuş algısı yaratarak tüketicileri başka operatörlere geçirdikleri tespit edildi. BTK yetkilileri bu çağrı merkezlerine ilişkin yaptıkları incelemelerde 'neredeyse her vatandaşı 50 kez aradıklarını tespit ettiklerini' belirtirken, bu rakam bile vatandaşın maruz kaldığı tacizin boyutunu gözler önüne serdi. Vatandaşlar kandırılarak başka internet servis sağlayıcılarına geçirilmesi ile taahhüt cayma bedeli ve yüksek faturalarla karşı karşıya kalırken, mağduriyetlerini iletecek şirket muhatabı bulmakta da zorlanmaya başladı. HER ŞEY ARTIK NET OLACAK Mevcutta bu tarz çağrı merkezlerinin abone olmayı taahhüt eden vatandaşın bilgisini internet servis sağlayıcısına vermesi ve bunların teyit araması yapması ile üyelik kaydı başlatılabiliyordu. Çağrı merkezi internet şirketine üye kazandırdığı için komisyonunu alıp yeni avlar aramaya devam ediyordu. Şimdi yapılacak yeni aboneliklerde internet servis sağlayıcıları artık bu firmalardan gelen abonelik taleplerini kesinlikle sisteme giremeyecek. Ancak kendi bünyelerinde bulunan çağrı merkezleri ya da kurumsal kimliğe sahip çağrı merkezlerinden hizmet alabilecekler. Abonelik talebini alan çağrı merkezinin adı, bulunduğu il, ilçe, talep tarihi bilgisi ve net olarak tüketiciye çıkarılacak fatura kayıtlara geçirilecek. VATANDAŞ NE ÖDEYECEĞİNİ BİLECEK Aynı şekilde işletmecinin sunacağı hizmetin türüne göre varsa cihaz satın alma bedeli, bağlantı, aktivasyon, kurulum ve benzeri ücretler de dâhil ödenmek zorunda olan toplam ücret ile bu ücretler hariç ödenmesi gereken ortalama ücret bilgilerine net olarak yer verilecek. İnternet erişim hizmetlerinde duyurulan veri hızları, taahhütlü abonelikler için taahhüdün süresi, fesih halinde ödenecek tüm ücretler ve taahhütlü abonelikler için azami cayma bedeli bilgilerine de net biçimde yer verilecek. SAHTEKARLIĞIN BOYUTU 10 MİLYAR TL'YE ULAŞTI Merdiven altı çağrı merkezlerinin ortaya çıkardıkları cayma bedelleri ve üyelik ücretleri, internet servis sağlayıcılardan aldıkları komisyon, kayıt dışı olarak çalıştırdıkları binlerce işçinin ekonomiye maliyeti 10 milyar TL'yi buldu. İş öyle bir boyuta vardı ki bu kişiler çalıştırdıkları kişilere maaş vermekten öte aldıkları abone taahhüdü başına ücret verme sistemine geçti. Hal böyle olunca da buralarda çalışan kişiler her gün daha fazla insanı aramaya başladı. BTK DAHA ÖNCE DE 51.5 MİLYON TL PARA CEZASI KESTİ BTK, son olarak bu tarz yapıları sistem dışında bırakmak için mevzuatlara aykırı davranan 15 işletmeciye ceza yağdırmıştı. Vatandaşla izinsiz aramalarla iletişime geçen firmalara BTK tarafından alınan karar ile değişik tutarlarda olmak üzere toplamda yaklaşık 51.5 Milyon TL idari para cezası uygulanmıştı. HÜKÜMET YILLARDIR KÖKLERİNİ KAZIMAYA UĞRAŞIYOR *İlk kez Ticaret Bakanlığı 2021 yılında 0850'li hat işletmecilerine yaygın bir operatörü taklit ederek, vatandaşı başka internet servis sağlayıcılara geçirmeye çalıştıkları için ceza kesti. *Türk Telekom, temmuz 2021'de kendi isimlerini taklit eden 122 firma için BTK'ya 226 firma için de Ticaret Bakanlığı'na şikayette bulundu. *BTK Ocak 2023'te yaptığı düzenleme ile 0850'li hat sahtekarlığına karşı internet servis sağlayıcılarına 'teyit araması' yükümlülüğü getirdi. Firmalar kurumsal telefonlarından arayarak vatandaştan teyit almadan abonelik süreci başlatamamaya başladı. *BTK Şubat 2023'te vatandaşı izinsiz arayan 15 firmaya 51.5 milyon TL idari para cezası kesti.