Saldırılar atlatıldı, Türkiye ekonomisi, ibreyi yukarı çevirdi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından dün açıklanan verilere göre, ekonomi ikinci çeyrekte yüzde 1.5 ile yüzde 2 olan beklentilerin altında daraldı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre ise, bir önceki çeyreğe göre yüzde 1.2 büyüme yaşandı. Bu veri teknik resesyonun etkilerinin de geride bırakıldığını ortaya koyarken, ekonomistler yılın ikinci yarısında pozitif büyümeye geçilmesini bekliyor.

İHRACAT LOKOMOTİF

Dış ticaret, devletin tüketimi ve finans sektörü ikinci çeyrekte ekonomiyi ayakta tutarken yılın ikinci yarısında turizm ve sanayiden de olumlu katkı gelmesi öngörülüyor. Dış ticaret, ihracattaki artış ithalattaki düşüşle ekonominin lokomotifi oldu. İkinci çeyrekte ihracat yüzde 8.1 arttı ve bu 1.81 puanlık olumlu katkıyı yarattı. İthalat ise yüzde 16.9 azaldı ve 3.87 puanlık bir katkı verdi. Dış ticaretin ekonomiye pozitif etkisi 5.7 puan oldu. Bugün açıklanacak ağustos ayı rakamlarında da ihracatta rekorların devam etmesi bekleniyor.

DARALMA HIZ KESTİ

Sanayide ilk çeyrekte yüzde 3.9 olan daralmanın ikinci çeyrekte hız keserek yüzde 2.7'ye gerilemesi, önümüzdeki döneme ilişkin beklentileri güçlendirdi.

Dün açıklanan ağustos ayı PMI verisinin de 13 ayın zirvesine çıkması sanayide de çarkların dönmeye başladığını ortaya koydu. Birinci çeyrekte yüzde 4.3 daralan ve ekonomiyi neredeyse 1 puan küçülten imalat sanayi üretimi yılın ikinci çeyreğini daha olumlu bir performans göstererek yüzde 3.3'lük daralmayla tamamladı.

İkinci çeyrekte yüzde 12.7 küçülerek 1.5 puanlık küçülmenin neredeyse 1 puanı oluşturan inşaat sektöründe ise, faizlerdeki düşüşle birlikte toparlanmanın başlaması bekleniyor.

PAKETLER OLUMLU YANSIDI

Kamu bankalarının öncülüğünde, reel sektöre destek olmak için hayata geçirilen KOBİ Değer Kredisi ve İVME paketleri ile finans sektörü yüzde 9.3 büyüdü. Üçüncü çeyrekte özellikle Merkez Bankası'nın faiz indiriminin etkisi ve gelecekteki faiz politikasıyla finans sektöründen büyümeye gelecek katkının artması bekleniyor. İkinci çeyrekte daralan hizmetler sektörünün, rekor kıran turizmin etkisiyle pozitife döneceği ifade ediliyor.

TÜKETİMDE DARALMA HIZ KESTİ

Birinci çeyrekte vatandaşın tüketiminde büyük daralma ekonomiyi olumsuz etkilemişti. İkinci çeyrekte ise tüketim harcamalarındaki daralma hız kesti. İkinci çeyrekte vatandaşın tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1.1 azaldı ve 0.62 puanlık olumsuz bir katkı yaptı. Ancak kredi pazarındaki toparlanmaya paralel yılın ikinci yarısında vatandaşın tüketimindeki küçülmenin azalarak sona ermesi bekleniyor.

VERGİ İNDİRİMLERİ ETKİLİ OLDU

Tüketimdeki daralmanın hız kesmesinde inşaat ile otomotiv, mobilya ve beyaz eşyadaki vergi indirimlerinin etkisi büyük. Ayrıca inşaat sektörünü canlandırmak için kamu bankaları da faiz indirdirdi. İkinci çeyrekte otomobil, mobilya ve beyaz eşya gibi dayanıklı tüketim malı harcamaları yüzde 7.3 arttı, yarı dayanıklı yani giyim ayakkabı gibi mallarda harcamaları yüzde 10.6 yükseldi. Dayanıksız tüketim harcamaları ise yüzde 24.5 arttı.

İKİNCİ YARIDA BÜYÜME

Mevsimsellikten arındırılmış büyümenin son iki çeyrekte artıya geçtiğini ve toparlanmanın sürdüğüne işaret ettiğini belirten İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, "İkinci çeyrek itibarıyla dipten çıkışın başladığını düşünüyoruz. Yılın ikinci yarısında büyümenin artıya geçmesini bekliyoruz. Üçüncü çeyreğe dair öncü göstergeler toparlanma görüşümüzü destekliyor" değerlendirmesinde bulundu.