Kofi Annan hayatını kaybetti!

Birleşmiş Milletler'in 7'nci Genel Sekreteri Kofi Atta Annan, İsviçre'de hayatını kaybetti. Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği görevini 1997-2006 yılları arasında yapan Kofi Annan, 2001 yılında Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştı.

Annan, 2006 yılında siyasi mercilere sunduğu "Annan Planı" ile Kıbrıs'ta bir barış sağlamaya çalışmış, bu plan Kıbrıs Türkleri tarafının referandumda kabul etmesine rağmen Kıbrıs Rumlarının referandumda "hayır" demesi üzerine yürürlüğe girmemiştir.

Öte yandan, 2003 yılında ABD'nin Irak'a yaptığı müdahale sırasında Birleşmiş Milletler'in ABD'nin güdümünde hareket etmesi, Annan'ın oldukça eleştirilmesine yol açmıştı.

KOFI ANNAN KİMDİR?

Kofi Atta Annan, 8 Nisan 1938 yedinci Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri.

Kofi Atta Annan, 1938 doğumlu Ganalı diplomat, 1 Ocak 1997'den bu yana Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri. Bu göreve getirilen ilk Afrikalı siyah olan Annan, aynı zamanda Birleşmiş Milletler bünyesinde yetişerek bu göreve yükselen ilk kişi.

Kofi Annan, 8 Nisan 1938'de Kumasi, Gana'da, 1991 yılında ölen ikiz kardeşi Efua Atta (Atta, Fante dilinde ikiz demektir) ile birlikte, ailesinin dördüncü çocuğu olarak dünyaya geldi. Annesi Victoria Annan, Gana'nın iki büyük kabilesinden biri olan Fante kabilesinden; babası Henry Reginald ise yarı Fante yarı Ashante kabilesindendi. Babası Lever Brothers Cocoa şirketinde uzun yıllar ihracat müdürlüğü yapan Annan'ın ailesinin ekonomik durumu Gana'ya göre oldukça iyiydi.

1954-1957 yılları arasında Gana'nın seçkin yatılı okullarından Mfantsipim'de eğitimine başlayan Annan, 1958'de Gana, Kwame Nkrumah University of Science and Technology'de ekonomi eğitimi almaya başladı Ford firmasının bursuyla Macalester College (Minnesota, . Daha sonra 1961-1962 yılları arasında Graduate Institute of International Studies'de ve 1971-1972 yılları arasında mastır yaptığı MIT Sloan School of Management'da (Geneva, İsviçre) eğitim aldı. Kofi Annan akıcı şekilde konuştuğu İngilizce, Fransızca, Fante dillerinin yanında birçok Afrika dilini de konuşabiliyor.

Kofi Annan kariyerine 1962'de Birleşmiş Milletler'e bağlı organizasyonlardan biri olan Dünya Sağlık Örgütü'nde, bütçe memuru olarak başladı. 1974-1976 yılları arasında Gana'da turizm yöneticiliği yapan Annan, daha sonra Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Asistanı olarak Amerika'ya geri döndü. 1987-1990 yılları arasında insan kaynakları yönetimi, güvenlik koordinatörlüğü; 1990-1992 yılları arasında program planlama, bütçe ve finans; 1993-1994 yılları arasında ise barış koruma biriminde görev yaptı. 1995'te BM'nin Bosna'daki barış gücü operasyonunun NATO'ya devredilmesini sağlayan ve 1996 yılında Genel Sekreter seçilmeden önce, Genel Sekreter Müsteşarlığı yapan Kofi Annan, aldığı bazı kararlar yüzünden eleştiriler aldı.

İlk olarak, 1993 yılında Ruanda'da başlayan olaylara pasif kalarak, 1 milyonu aşkın insanın ölümüyle sonuçlanan Ruanda Soykırımı sırasında barış gücü komutanı Romeo Dallaire'nın, soykırımı önlemek amacıyla önerdiği bütün talepleri reddetti; bunun Birleşmiş Milletleri ilgilendirmediğini açıkladı. Bunun sonucunda Huti'lerin soykırımı sürdürmesi kolaylaştı ve Tutsi'lerden öldürülenlerin sayısı dehşet verici boyutlara ulaştı. Ganalı diplomata yöneltilen ikinci eleştiri ise, 2003 yılında Kıbrıs sorununa yeni çözümler önermesine rağmen, Rum kesiminden net bir hayır cevabı alarak etkisiz kalmasıydı. Diğer bir eleştiri ise, Birleşmiş Milletler'i pasif bir güç haline getirmesi yani dolaylı olarak ABD'nin etkinliğini arttırmasıydı. Özellikle Irak Savaşı'ndaki pasif tutumu Annan hakkındaki bu iddiaların oluşmasında etkili oldu.

Kofi Annan, 13 Aralık 1996'da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından genel sekreterliğe seçildi ve eçimle, 1 Ocak 1997'de 5 yıllık bir dönem için Birleşmiş Milletler'in yedinci Genel Sekreteri oldu. Aynı dönemde Mısırlı eski Genel Sekreter Boutros Boutros-Ghali'nin, ikinci kez seçilmesi ABD tarafından veto edilmişti.10 Aralık 2001'de, daha iyi örgütlenmiş ve daha barışçıl bir dünya için yaptıkları çalışmalardan ötürü Birleşmiş Milletler ve Kofi Annan'a ortaklaşa olarak Nobel Barış ödülü verildi.

Çağımızda barış ve güvenlik kavramlarının yeniden değerlendirilmesi gerektiği görüşünde olan Kofi Annan, seçildikten sonra yaptığı konuşmasında, barışın ekonomik ve sosyal istikrara dayandığını belirterek, şöyle dedi:"Biliyoruz ki, ekonomik kalkınma projelerden ve istatistiklerden ibaret değildir. Her şeyden öte insanların sorunudur -yiyecek, giyecek, barınak ve sağlık gibi temel gereksinimleri olan gerçek insanların sorunu."

Üç çocuk babası olan Genel Sekreter Kofi Annan'ın, ilk iki çocuğu, 1970'lerde boşandığı Nijeryalı eşi Titi Alakija'dan olan Koji Annan ve Ama Annan'dır. Üçüncü çocuğu Nina Cronstedt de Groot ise, İsviçreli avukat ve aktris olan şu anki eşi Nane Maria Annan'dandır. Nane Maria aynı zamanda, İinci Dünya Savaş sıasıda İveç Hükümeti'nin de desteğyle binlerce Yahudi'yi kurtardığı söylenen mimar Raoul Wallenberg'in yeğenidir.

Birleşmiş Milletler kariyeri
Kofi Annan'ın Birleşmiş Milletler'deki liderlik döneminde aldığı çeşitli kararlar ve takındığı tutumlar şiddetle eleştirilmesine neden olmuştur:

2003 yılında Kıbrıs Sorunu'na yeni çözümler önermesi ve adada yapılan referanduma öncülük etmesine rağmen, Kıbrıs Cumhuriyeti'ni verdiği Hayır oyundan sorumlu tutmakta etkisiz kaldı. Yine 2003 yılında ABD'nin Irak'a yaptığı müdahele sırasında Kofi Annan'ın liderliğindeki Birleşmiş Milletler'in devre dışı kalarak ABD'nin güdümünde hareket etmesi Kofi Annan'ın eleştirildiği önemli noktalardandır.

2006 yılında, siyasi mercilere sunduğu "Annan Planı" ile Kıbrıs'ta bir barış sağlamaya çalışmış, bu plan Kıbrıs Türkleri tarafının referandumda kabul etmesine rağmen Kıbrıs Rumlarının referandumda hayır demesi üzerine yürülüğe girmemiştir.

2012 yılında Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği temsilcisi olarak 2011-2012 Suriye ayaklanması için bir çözüm yolu aranmasına yardım etmeye devam etmeye çalıştı.

2 Ağustos 2012 tarihinde Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun Kofi Annan'ın Suriye özel temsilciliği görevini bıraktığını açıkladı.

80 yaşındaki Kofi Annan, 18 Ağustos 2018'de hayatını kaybetti.