NASUH ÖZER

Instagram...

Facebook...

YouTube...

3 büyük sosyal medya platformunda da yapay zeka ile manipüle edilmiş videolar kol geziyor.

Bu videolarda içinde sanatçıların, siyasetçilerin ekonomistler, hatta bakanların olduğu ünlü simalar izleyiciye ya bir ürün tanıtıyor, ya da kârlı yatırım tavsiyesinde bulunarak bir şirkete ortak olmaya davet ediyor.

Videodaki görüntü ve ses gerçekten ilk bakıldığında o kişiye ait gibi. Ancak tabii ki gerçek bu değil.

Yapay zeka ile artık sesiniz, görüntünüz kopyalanarak hiç ağzınızdan hiç çıkmamış kelimeleri sarf ettiniz bir video hazırlanabilir. Bunun için sadece bir fotoğrafınızın yanında ses kaydınıza ihtiyaç var.

Gerçekten her şey bu kadar basit. Bu iki veri olduğunda saniyeler içinde bir videonuz üretilebilir. Çünkü sesiniz yapay zeka ile çok kolay bir şekilde klonlanabiliyor.

Bazen de gerçek videolardaki ses kaydı değiştiriliyor ki bu inandırıcılığı artıran bir faktör olarak dolandırıcıların elini güçlendiriyor. Çünkü dudak hareketleri de ağızdan çıkan kelimelerle birebir uyumlu hale getiriliyor. İkna ihtimali katbekat artıyor.

Kimi zaman ürün tanıtan bir ünlü çıkıyor karşımıza, kimi zamanda bir bakan yatırım yapmak için davette bulunuyor.

Ve maalesef bu videolara aldanarak parasını, kredi kartı ve hesap bilgilerini kaptıran çok sayıda insan var. Kopyalanıp 'dark web'e satılan bilgiler de dolandırıcıların bonusu.

Haberleri ve sosyal medyayı çok yakından takip eden dolandırıcılar gündeme en uygun sahte içeriği kısa sürede hazırlayarak dolaşıma sokuyorlar. Özellikle Facebook gibi sosyal medya platformlarında, yaşlı bireyler en cazip hedef haline geliyor.

Peki bu sahte reklamlar karşımıza nasıl çıkıyor?

Arama motorları ve sosyal medya platformları yapışkan reklam ismi verilen sistemle en son arama sonuçlarımıza göre karşımıza reklam içeriği düşürüyor. Dolandırıcılar arama motorları trendlerini, sosyal medyayı yakından takip ederek trendlere uygun videoları hazırlayıp dolaşıma sokuyor. Yani internette ne arıyorsak karşımıza o çıkıyor.

Dolandırıcılar iknanın anahtarının çıkarlara hitap etmekten geçtiğini çok iyi bildikleri için cazip ve yüksek kazançlı teklifler içeren videolar hazırlıyor. Tabii içeriklerde yine tanınmış kişileri kullanılıyor.

Bu yapay zeka ürünü çıktılar Deepfake videosu olarak isimlendiriliyor.

Günümüzde zaten yeterince tehlikeli olan bu videolar, birkaç yıl sonra gerçekten ayırt edilmez hale gelecek.

Deepfake ve gerçek video arasındaki fark nasıl anlaşılır?

- Göz kırpma: Deepfake videolarında kişiler daha az göz kırpar.

- Yüz uyumsuzlukları: Vücut dili ve yüz ifadeleri arasında tutarsızlık olabilir.

- Gözlerin odaklanması: Gözlerin odaklandığı noktalarda gariplik fark edebilirsiniz.

- Bulanık ağız: Ağız çevresinde bulanıklık varsa şüphelenmelisiniz.

- Işık ve gölge uyumsuzluklarını inceleyin.

- Görüntüdeki kişinin diğer fotoğraf, video veya ses kayıtlarını karşılaştırın.

- Sesin uyumsuz olması, içeriğin sahte olabileceğine işaret edebilir.

- Deepfake tespit yazılımlarını kullanarak içeriklerin doğruluğunu kontrol edin.

- Sahte vaatler genellikle "7.000 TL yatır, ayda 3.000 TL kazan" gibi gerçekçi görünmeyen tekliflerle başlıyor.

- Devlet yetkilileri, sosyal medya üzerinden özel fırsatlar sunmaz.

- Özellikle kamu şirketlerine yatırım teklifi videoları için E-Devlet gibi resmi kanallardan doğrulama yapılmalı.

- En önemli iki nokta: Kişisel bilgiler paylaşılmamalı ve şüpheli videolara dayanarak asla para transferi yapılmamalı.

Benim asıl sormak istediğim soru ise sosyal medya platformlarına yönelik. Sosyal medyada Filistin içerikleri ve ABD Başkanı Trump'ın paylaşımlarının engellendiğine şahit olduk. Hatta Trump'ın video ve konuşmalarının başka kullanıcılar tarafından paylaşılmasının engellendiğini de gördük.

Bu eylemler sırasında kusursuz çalışan algoritmalar, siyasiler, bakanlar, ünlüler ve ekonomistlerin yapay zeka ile hazırlanan sahte içeriklerini tespit edemiyor mu?

Telif hakkını tespit etmek için kusursuz çalışan sosyal medya algoritmaları bu dolandırıcıların oluşturduğu garip videoları ayırt edemiyor mu?

Normalde yükleme sırasında tarama yaparak videoda telif varsa engelleyen yazılımlar, devlet yetkililerinin deepfake videosu reklam olarak paylaşılırken bunu tespit edemez mi?

Milyonlarca insanın verilerini ücretsiz elde ederek, reklam verenlerden milyon dolarlar kazanan sosyal ağlar kullanıcıları korumakla da yükümlü değil mi?