Ve ABD’nin patronajlığı tartışmaya açıldı
1930'larda 'sterlin' ve 'frank' blokunun yanı sıra, 'dolar' bloku da kurulmuştu.
ABD 'Bretton Woods'un temellerini 1930'lardan atmıştı.
1941'de, 'Atlantik Sözleşmesi' ile kapitalist sistemin ve Atlantik İttifakı'nın liderliğini Birleşik Krallık'tan resmen devralan ABD, 1944 ile 1950 arası, Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası, Birleşmiş Milletler, GATT Anlaşması ve NATO'yla, küresel ekonomi, finans, diplomasi ve güvenlik sisteminin tamamıyla kendi uhdesinde olacağı 'modern' bir 'imparatorluk' oluşturdu. Kapitalist Sistem ve Atlantik İttifakı'ndaki ülkelerin dahil olacağı Bretton Woods Anlaşması'yla, 1947'den itibaren ABD Doları'nı tüm dünya için 'küresel para'ya dönüştürdü. Ancak; ABD'nin kurduğu sistemin en temel kuralı, ABD'nin 'Dolar'ı diğer ülkeler karşı 'silah' veya 'tehdit unsuru' olarak asla kullanmayacağına dair 'centilmenlik anlaşması'ydı.
Ve, ABD bu kuralı Başkan Trump'la deldi; hatta, yerle yeksan etti. Bu nedenle, ABD'nin küresel imparatorluğunun dayandığı temel sac ayaklarından birisini yıkılmak üzere. Avrupa Birliği dolar üzerinden yürüyen küresel ödeme sistemine alternatif olarak, euro bazlı yeni bir sistemi 2019'da hayata geçirdi. Bitirdiğimiz hafta sonu, dünya merkez bankalarının bir araya geldiği Jackson Hole'da, İngiltere Merkez Bankası Başkanı Carney'in ağzından, ilk kez bir başkanın ağzından, bu toplantıyı son 20 yıldır dikkatle takip eden dünya ekonomi çevreleri "Dolar'ın artık çok 'dominant' olduğunu ve yerini yeni bir 'dijital para'ya bırakması gerektiğini" duydular.
Merkel'in son iki yıldır ki mesajları, Macron'un G-7 Zirvesi için yaptığı açıklamalar ve dolara yönelik tartışmalar, ABD'nin giderek sertleşen, empatiden ve hoşgörüden yoksun 'patronajlığı'nın artık ciddi manada tartışmaya açıldığını gösteriyor. Tekrar vurguluyorum; küresel piyasalar için sert ve alışılmamış bir sonbahar geçireceğiz. Türkiye'nin bu küresel kavgadan azami istifade etmesini sağlayacak zemini sağlamlaştıralım.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
- Doğrudan yatırımlara ‘jeopolitik’ gölgesi (17.05.2024)
- Öncelikli hedef ‘dirençli ekonomi’ olmak (15.05.2024)
- ‘Çevreci’ öncelikler ve madenciliğin geleceği (13.05.2024)
- Küresel rekabette ‘yetenek’lerin anlamı ve değeri (10.05.2024)
- ABD ve ‘Yükselenler’ dünyayı taşıyor (08.05.2024)
- Küresel Gelecek ve ‘Enerji Verimliliği’ (06.05.2024)
- ‘Neoliberal Kapitalizm’ ve Küresel Sıkışma (03.05.2024)
- Küresel emtiaların gelecek 10 yılı (01.05.2024)
- IMF: Verimlilik odaklı reformlar hızlandırılmalı (29.04.2024)
- Batının ‘mükemmeliyetçilik’ sendromu (26.04.2024)