Bilim Kurulu Üyesi Kayıpmaz: Koronavirüs tedavisinde hekime başvurmadan aspirin kullanmayın

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, dünyayı etkisi altına alan ve ölümcül seyreden yeni tip koronavirüs (kovid-19) salgınının tedavisinde hekime başvurmadan aspirin kullanılmaması gerektiğini belirtti. A HABER UYGULAMASI İÇİN TIKLAYIN (IOS) A HABER UYGULAMASI İÇİN TIKLAYIN (ANDROID) A HABER UYGULAMASI İÇİN TIKLAYIN (HUAWEI) Kayıpmaz, yaptığı açıklamada, her ilacın akılcı biçimde kullanılması gerektiğini söyledi. Aspirin ve parasetemol gibi ateş düşürücü ilaçlar, ağrı kesiciler ve antibiyotiklere karşı dikkatli olunması gerektiğini vurgulayan Kayıpmaz, 'Her ilaçta olduğu gibi kan sulandırıcı ilaçların da dikkatli biçimde ve uygun hastada kullanılması gerekiyor.' dedi. Bilim Kurulunun bu konuda yayımladığı bir rehber olduğuna işaret eden Kayıpmaz, 'Damar içindeki pıhtılaşmaya giden bir hastalık olan Kovid-19'da tedavide kan sulandırıcı ilaçlardan da yararlanıyoruz. Bunların hastanede yatarak tedavisi gereken hastalarda ve kan tetkiklerinde belirli yükseklik olan kişilerde kullanılması gerektiğini biliyoruz.' ifadelerini kullandı. Doç. Dr. Kayıpmaz, toplardamarlarda pıhtı oluşma riski yüksek olan, hastanede yatarak Kovid-19 tedavisi gören hastalarda taburculukta evde kullanması için kan sulandırıcı ilaçların önerildiğini belirterek, şöyle devam etti: 'Toplardamarlarda pıhtı oluşma riski olanlarsa ileri yaşta, fazla kilolu-obez, kanser hikayesi olan, geçmişte damar içi pıhtılaşma öyküsü bulunan ve yoğun bakımda yatarak tedavi gören hastalardır. Bu hasta grubunda, herhangi bir sistemden kanama riski düşükse en az 14 gün süreyle aspirin kullanılabilir. Aspirin dışında da kullanılabilecek enoksoparin gibi kan sulandırıcılar da mevcuttur.' 'HEKİM GÖRÜŞÜ ÖNEMLİ' Kan sulandırıcı ilaçların kullanımında hastanın durumunu değerlendiren hekimin görüşünün önemli olduğunu vurgulayan Kayıpmaz, şu uyarıları yaptı: 'Hekim, kişide pıhtılaşma için bir risk düşünüyorsa başlanabilir. Özellikle hastanede yatan hastalarda kan sulandırıcı tedaviler, bu aspirin veya düşük moleküler ağırlıklı heparinle olabiliyor. Başlanması hastalığın ilerleyen dönemlerinde damarlara pıhtı atmasını önemli ölçüde engelliyor. Şununla karşılaşmaya başladık. Hasta Kovid-19 geçiriyor. Bir süre sonra hastanın akciğer damarlarında pıhtı meydana gelebiliyor. Pulmoner emboli dediğimiz hadise. Bundan dolayı hastanın damar içindeki pıhtılaşmasını önlemek adına kan sulandırıcı ilaçların kullanılması önemli. Ancak bilinçsiz şekilde, direkt doktor tavsiyesi olmadan aspirin veya düşük moleküler ağırlıklı heparin kullanmak uygun değildir. Hekim, uygun görüyorsa hasta özelinde kullanılabilir. Bilinçsiz kullanılan aspirinse kanama, Reye sendromu gibi sonuçlara yol açabildiğinden doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır.' KORONAVİRÜS İKİNCİ KEZ BULAŞIR MI? İyileşen koronavirüs hastalarına virüsün ikinci kez bulaşıp bulaşmayacağına ilişkin sorular her gün yeniden gündeme geliyor. Uzmanlar her ne kadar hastalığa tekrar yakalanma ihtimalinin düşük olduğunu söylese de yine de tedbiri elden bırakmamak gerektiğinin altını çiziyor. Koronavirüsün duyulduğu ilk günden bu yana dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları tarafından gerek hastalığın tedavisi gerekse aşı çalışmalarına ilişkin binlerce çalışma yürütüldü. Bu çalışmalar sayesinde virüsle ilgili her gün yeni bilgilere ulaşılıyor. Hastalığı atlatan kişilerin tekrar koronavirüsle karşılaşıp karşılaşmayacağı ise henüz net bir cevabı bulunamayan sorular arasında. Çin'in Wuhan kentinden çıkan virüsün yapısında ara ara değişiklikler oldu, küçük mutasyonlar geçirdi. İlk baştaki virüsün türevi olan mutasyon, geçirmişi olan ikinci başka virüslere tekrar enfekte olunduğu görüldü. Hastalığı geçirmiş de olsak iyileşmiş de olsak karşılaşmamış da olsak mutlaka mesafe ve maskeye her halükarda dikkat etmemiz gerekiyor. İYİLEŞEN HASTA TEKRAR ENFEKTE OLABİLİR Mİ? Dünya genelindeki istatistiklere bakıldığında ikinci kez koronavirüse yakalanan vakalar görmek mümkün fakat bu sayı oldukça düşük. Ancak bu risk kişilerin bağışıklık sistemi, maruz kaldıkları virüs oranı ve taşıdığı kronik hastalıklar gibi birçok detaya göre artıyor veya azalıyor. Koronavirüs'ün sürekli olarak mutasyon geçiriyor olması da bu riski artıran diğer bir faktör olarak tanımlanıyor. Koronavirüs'e ikinci kez yakalanma riski durumu ile ilgili Dünya Sağlık Örgütü, (DSÖ), Koronavirüs'ü yenmiş hastalara virüsün tekrar bulaşıp bulaşmayacağına ilişkin 'tam bir cevabın' bulunmadığını, bu konuda araştırmaların 'aktif şekilde' devam ettiğini bildirdi.