"Oryantalizm, maksatlı ve tasarlanmış bir projedir"

Oryantalizm, Avrupa'nın doğu toplumlarını tanıyarak ardından yapacağı hamlelerin daha sağlam bir zemin oluşturmak sebebiyle hayat bulduğunun altı çizildi. Oryantalizmi maksatlı ve tasarlanmış bir proje olarak görmemiz gerektiğini belirten Prof.Dr. Mahmud Erol Kılıç sözlerine şöyle devam etti, "Batının oryantalistleri var, bizde Garbiyât çalışan yok. Bu durumdan ders çıkartmamız lazım. Bir topluma yönelik yapacağınız operasyonun gerçekleşebilmesi için o toplumu tanımanız gerekiyor. Bu sebeple oryantalizmin ortaya çıkışında çok saf olmayan sebepler olduğu ileri sürülse de 80'li yıllardan sonra oryantalizm bilimsel bağımsızlık kazanmıştır."
19. Yüzyıl oryantalist gravürlerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı veya fantezi mahsulü olup olmadığı sorularının da üzerinde durulduğu programda, sonuç olarak bu tasvirlerin zamanını yansıtan en önemli belgeler olduğu ifade edildi.
Konu ile ilgili fikirlerini Yazar Fatih Çıtlak şu sözlerle belirtti, "Belli bir amaç ve maksat doğrultusunda değil, olduğu gibi resmedilmesi sebebiyle bu gravürlerin günümüz algısına tesiri zararsız olmuştur. Şunun altını çiziyorum, kişinin gördüğünü resmetmiş olması şartıyla zararsızdır. Mesela haremde halvete giren dervişlerin de resmedildiği olmuştur. Bu tasvirleri o ortama şahit olmadan yapmışlardır."
Doğu topraklarını gezen oryantalistlerin hemen her bölgede bir sufi ile karşılaşmasının rastlantısal olmadığını belirten Profesör Kılıç, devletin ve toplumun tüm kademelerinde İslam irfan geleneğinin hâkim olduğunu, modern şehirlerde böyle bir yapıyla karşılaşamayacağımızı ifade etti. Tarikatlarda giyim kuşam geleneğinin farklılık arz etmesinin sebebi ötekileştirmek değil, kimlik ifadesidir görüşü belirtildi.
Programın son bölümünde, 6 Mayıs'ın Hıdrellez yıl dönümü olması sebebiyle Hıdrellez'in folklorik ve ilmi yönleri masaya yatırıldı.