12 yıllık eğitim modelinde yeni dönem: Lise eğitimiyle ilgili hangi formüller masada? 2+2 ve 3+1 formülleri nedir? Eğitimci yazar A Haber’de değerlendirdi

Uzun süredir tartışılan 12 yıllık kesintisiz eğitim sistemi yeniden gündemde. Lise eğitiminin süresine ve yapısına ilişkin kapsamlı bir değişikliğin hazırlıkları sürerken, iki formül üzerinde yoğunlaşılıyor. Peki lise eğitimi ile ilgili hangi formüller masada? 2+2 ve 3+1 formülleri nedir? İşte eğitimci-yazar Süleyman Beledioğlu tarafından A Haber canlı yayında yapılan o açıklamalar... PLANLANAN YENİ TASARIDA DEĞİŞİKLİKLER NE YÖNDE? Uzun süredir uygulanan 4+4+4 eğitim sistemi yeniden düzenleniyor. Yeni tasarıda özellikle üçüncü 4'lü kademede değişiklik yapılması planlanıyor. Eğitimci-yazar Süleyman Beledioğlu'na göre, ilk kademeye herhangi bir müdahale söz konusu değil, değişim daha çok ortaöğretim ve lise aşamasını kapsayacak. Bakanlık, hazırlanan ön çalışmayı Başkan Recep Tayyip Erdoğan'a sunacak. Yeni sistemin detaylarının bu sürecin ardından kamuoyuyla paylaşılması bekleniyor. 12 YILLIK KESİNTİSİZ EĞİTİM DEĞİŞİYOR MU? 3+1 Mİ, 2+2 FORMÜLÜ MÜ MASADA? 3+1 MODELİNDE NELER OLACAK? Beledioğlu'na göre 3+1 modeli, lise eğitiminde esnek bir yapıyı öngörüyor. Bu modele göre öğrenciler, üç yılın sonunda diploma alarak eğitimlerini sonlandırabilecek ya da isterlerse bir yıl daha okuyarak öğrenimlerine devam edebilecek. Eğitimci, açıklamanın devamında şu sözlere yer veriyor: 'Tabii orada akıldaki soru şu: 3 yılda diploma alan öğrenciler, mesela böyle oldu ya bu üniversite sınavına nasıl girecek falan, işte bütün bunların soruları projenin kendi içerisinde karşımıza çıkacak.' 2+2 FORMÜLÜ NEDİR? Kamuoyunda en çok tartışılan formül ise 2+2 modeli. Bu sisteme göre öğrenciler, ilk iki yılın sonunda isterlerse diplomalarını alabilecek. Eğitimci-yazar 2+2 formülünü şu şekilde değerlendirdi: 'İsteyen öğrenciler 2 yılın sonunda diplomasını alıp ya ön lisans programları için üniversite giriş sınavı ile ilgili bir düzenleme de beraberinde gelebilir. Bakın gelir demiyoruz çünkü henüz daha taslak netleşmedi ve onlar 2 yıllık üniversitelerde ön lisans programları için üniversite sınavına girebilirler. Diğer 2 yılda ise, burası oldukça önemli, öğrenciler devam ediyorlar. Onlar da lisans programlarını tercih edecek öğrenciler yollarına devam edecekler. Sanki bu bizim Batı ülkelerinde gördüğümüz o akademik liseler var gerek Amerika'da gerek gymnasium dedikleri Almanya'daki sistemde gördüğümüz daha üst liseler, tam öyle değil ama üst liseleri andıran bir proje olarak karşımıza çıkıyor. Ama ben sahada çalışan, bu işe kafa yoran bir eğitimci olarak yani kamuoyunda şu çok konuşuluyor: 2+2 benimsendikten sonra son 2 yılın kariyer planlama ya da üniversite hazırlık olması yönünde sanki bir bakanlığa yönelik sürekli bir bilgi akışı gidiyor. Bu böyle yapılmaması gerekiyor yalnız. Çünkü lise lisedir. Hazırlık kurumları hazırlık kurumudur. Onları karıştırdığımız zaman bundan hem çocuklarımız zarar görecektir hem aileler zarar görecektir hem de öğrenciler ve öğretmenler zarar görecektir. Tabii burada bu özellikle 2 yıl ya da 3 yılın sonunda diploma alınmasıyla ilgili şu görüş de tabii çok öne çıkıyor. Bugün öğretmenlerin %93'ü, yöneticilerin %97'si 2+2 üzerinde hemfikir olmuş gibiler. Peki neden? Çünkü onlar şöyle bakıyorlar olaya: Aslında kariyerine bir son verip hayata atılmak isteyen, bir takım öğrencileri biz zorla okulda tuttuğumuzda davranışlar açısından ya onlara göre istenmedik bir ortamda bulunuyorlar. Diğer öğrencilere olumsuz bir mesaj veriyorlar. Bu da eğitimi zorluyor şeklinde bir anlayış da var, görüş de var. Onun için muhtemelen 2+2 gelecek ve doğrusu da bu olacak diye biz düşünüyoruz.' YENİ SİSTEMDE ÜNİVERSİTE SINAVI DEĞİŞİR Mİ? 'Üniversiteye giriş sınavında da bir değişikliğe gidilir mi?' sorusunda Beledioğlu, 'Evet, hepimiz buna hazırlanmalıyız.' diyerek şu değerlendirmelerde bulundu: 'Çünkü gerek 3+1'in sonunda yapılacak üniversite sınavı gerekse de 2'nin o 2+2'deki ilk yılın sonunda yapılacak üniversite sınavıyla aslında her ikisini de kapsayan son yılın sonundaki üniversite sınavı iyi konumlandırılmalı. Tabii burada şöyle bir durum daha var. O hani bir pürüz gördünüz açısından yani burası nasıl olacak diye soruyorsunuz. Mesela diyelim ki 2+2'de bu kendini daha çok hissettiriyor. 2 yılın sonunda diploma verdik öğrencilere. Meslek liselerindeki staj, uygulama açığıyla ilgili ne yapılacak? İşte bütün bunları Bakanlık bildirecektir. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in bir röportajda verdiği güzel bir cümle var. 'Çeşitli alternatiflerimiz var. Onları açıklayacağız' diyor ki yasallaşma sürecinden bahsediyor. Kısacası bu karga tulumba gerçekleşecek bir şey değil. ' MAARİF MODELİ YENİDEN DÜZENLENECEK Mİ? Eğitimci Beledioğlu, yeni sistemin Maarif Modeli ile uyumlu hale getirilmesi gerektiğini de vurguladı. 'Bir tane daha çok önemli noktayı burada söylemek istiyorum. O da şu: Bakın Maarif Modeli yeni çıktı. Maarif Modeli bütüncül bir projeydi. Yani biz başından sonuna incelediğimiz bir projeydi. Maarif Modelini siz son 2 yılı makasla kestiğiniz anda bu tarafı olmadığı zaman bir tarafı eksik kalıyor. O zaman Maarif Modelinde bir revize yapılması lazım. Ayrıca müfredat yeniden düzenlenmesi lazım. Yani kamuoyunun beklediği gibi sabahtan akşama bunun gerçekleşmesi söz konusu olmayabilir. Diyelim ki 1'den başladılar, 9. sınıftan başladılar. Yani 10, 11, 12'yi kapsamaz.' açıklamasında bulundu.