Sürgün edilen Osmanlı hanedanlığının son ferdi vefat etti

Sürgün edilen 155 Osmanlı hanedanı üye ve mensubundan hayatta olan son kişi Bilun Alpan Hanımsultan, 100 yaşında Beyrut'ta vefat etti.

Bilun Hanımsultan, 18 Ocak 2019 tarihinde öğle namazını müteakip Al-Basta al-Tahta Camii'nde kılınacak cenaze namazından sonra Beyrut'ta Bashura Mezarlığına defnedilecek. Bilun Hanımsultan 2017 yılında hayatını konu alan "Bilun-Sürgünün Son Tanığı" belgeseli için, "Sürgün çirkin bir kelime. Memleketime kızgın değilim, sadece kırgınım. Küçüktüm ama kötü bir şeyler olduğunu hissettim" ifadesini kullanmıştı.

BİLUN HANIMSULTAN KİMDİR?

Bilun Hanımsultan, Sürgün Kanunu'nun kapsamına giren ve 1924 Mart'ında İstanbul'dan kalkan tren ve gemilerle vatanı terk etmeye mecbur bırakılan 155 kişiden hayatta olan son kişiydi. Onun vefatıyla 1924 sürgününün son şahidi de vefat etmiş oldu.

Bilun Hanımsultan 1918 yılında İstanbul'da doğdu. Sultan Abdülmecid Han'ın tahta geçmeyen oğullarından Şehzade Mehmed Burhaneddin Efendi'nin oğlu Şehzade İbrahim Tevfik Efendi'nin kızı Fatma Zehra Sultan'ın kızıdır. Sürgün sırasında 29 yaşında olan Fatma Zehra Sultan, zevci Selami Süleyman Alpan ve kızı 6 yaşındaki Bilun ile önce gemiyle Köstence'ye, oradan Bükreş'e gitti. Orada 6 ay kadar oturduktan sonra Fransa'ya geçtiler. 1 sene Paris'te, 1.5 sene de Nice'de yaşadılar. Damad Selami Süleyman Beyefendi'nin babası Kazım Paşa Hayfa'daki evini onlara verince oraya naklettiler. Daha sonra da Beyrut'a yerleştiler. Fatma Zehra Sultan 1965'te İstanbul'da vefat etti. Kabri Çemberlitaş'ta Sultan İkinci Mahmud Han Türbesi haziresindedir.
OSMANOĞULLARI NASIL SÜRGÜN EDİLDİ?

Osmanoğulları için resmî ismiyle "Hilâfetin ilgâ ve Hanedan-ı Osmanî'nin Türkiye Cumhuriyeti memaliki haricine çıkarılmasına dair 3 Mart 1340 (1924) tarih ve 431 numaralı Sürgün Kanunu"nun çıktığı 3 Mart 1924 günü, son padişah Sultan Mehmed Vahîdeddin Han, son halife Abdülmecid Efendi ve şehzade unvanını taşıyan 35 kişiyle birlikte ailenin toplam 37 erkek üyesi bulunuyordu. Sadece saltanat davası güdebilecek bu 37 kişiyi kapsaması beklenirken bizdeki sürgünün kapsamı, başka ülkelerdekinden farklı olarak çok geniş tutulmuştu. Sultan denilen padişah ve şehzade kızları (42 kişi), bu sultanların sultanzade denilen erkek (16 kişi) ve hanımsultan denilen kız çocukları (15 kişi), ayrıca padişah, halife ve şehzadelerin zevceleri (27 kişi, aslında bu kategoride olanlar, mecbur olmadığı halde gidenler sebebiyle daha çoktur) ve sultanların zevçleri (18 kişi) ile birlikte kanunun saydığı kişi sayısı asgari 155'e ulaşmaktaydı. Aralarında Seniha Sultan gibi 72 yaşında pir-i fani olan da vardı, Melike Hanımsultan gibi annesinin kucağında 15 günlük bebek olan da. Sultan çocuklarından evli olanlarının zevç ve zevceleri de kanunda açıkça belirtilmediği halde sürgün edilmiştir. Yine kanunen sürgüne gitmesi gerekmediği halde, çocuklarından ayrılamayan anneler, annelerinden ayrılamayan çocuklar, kızı ölmüş bulunduğu için torunlarıyla giden anneanneler, kalfa, ağa, mürebbiye, muallim gibi efendilerinden ayrılamayan ve bendegân denilen hizmetlilerle birlikte gerçek sürgün sayısı 250'yi buluyordu.