Kuyucu Murat Paşa’nın şüpheli ölümü

Osmanlı Devlet idaresinde aktif görev alan üst düzey bürokratlar arasında daha ilk dönemlerden itibaren yaşanan rekabet, zaman zaman sonu ölümle biten tatsız olayların yaşanmasına neden olmuştur. Sultan I. Ahmet devrinde Kuyucu Murat Paşa ile Nasuh Paşa arasında yaşananlar da bahsedilen bu acımasız rekabete sadece bir örnektir.
Kuyucu Murat Paşa, Celali isyanlarına karşı aldığı kanlı tedbirlerle hafızalarda yer edinmiş bir Osmanlı veziriydi. Hırvat asıllı olan paşa, sarayda eğitim görmüş, Mahmut Paşa ile Mısır'da bulunmuş, Yemen'in fethinde yararlılıklar göstererek yükselmiş, üç defa da Diyarbakır Beylerbeyliği makamına getirilmişti. İranlılara karşı verilen mücadelede düşmana esir düşen Murat Paşa'ya, İstanbul'a döndükten sonra vezirlik makamı tevcih edilmişti. Macaristan sınırında düşman ile mücadele halindeyken ise Celali isyanlarını bastırmada başarısız olan Sadrazam Derviş Paşa'nın yerine sadaret makamına getirildiği haberini almıştı. Beş yıl kadar sadarette kalan Murat Paşa, ilerleyen yaşına rağmen isyanlarla neredeyse yaşanmaz hale gelen Anadolu'da sükûneti sağladı, isyancıların üstesinden geldi, padişahın bile çekindiği bir vezir olarak iktidarını sürdürdü, ta ki karşısına rakip olarak Diyarbakır Beylerbeyi Nasuh Paşa çıkana dek...
SARAYA BALTACI OLARAK GİRDİ
Nasuh Paşa Arnavut'tu. Sarayda baltacılık hizmeti ile başlayan memuriyet hayatında muhtelif görevlerde bulunmuş, zekâsı ve yeteneği ile vezir rütbesi alarak Halep Valiliğine tayin olmuştu. Bulunduğu memuriyetlerde büyük bir servet toplamış, devrin en zengin vezirlerinden biri haline gelmişti. Lakin paşanın gözü sadaret makamındaydı. Nasuh Paşa, Kuyucu Murat Paşa'nın Celâlilere karşı Anadolu'da yürüttüğü harekâta katılmamış, Canbolatoğlu ve Kalenderoğlu ile yaşanan çarpışmalar kendisine yakın bölgelerde cereyan etmesine ve Murat Paşa'dan acele gelmesine dair emirler almasına rağmen bu seferlere iştirak etmemişti. Amacı paşanın başarısız olmasını sağlamaktı. Ayrıca Nasuh Paşa hakkında, padişaha mektup yazarak kırk bin altın takdim etmek ve İran'a düzenlenecek olan seferin masraflarını karşılamak şartıyla sadrazamlık makamına talip olduğu yolunda dedikodular da iyice ayyuka çıkmıştı. Kuyucu Murat Paşa, tüm bu olanlardan dolayı Nasuh Paşa'yı idam ettirmek istemişse de padişahın rıza göstermemesi üzerine bu isteğini gerçekleştiremedi. Bunun üzerine kendisi için en ciddi rakip olarak gördüğü Nasuh Paşa'dan kurtulabilmek için onu Mısır'a tayin ettirmeyi başardı. Sadrazamlık beklerken Mısır'a tayin haberine bozulan Nasuh Paşa, görevine gitmeden evvel devlet erkânına bir ziyafet düzenledi. Bu ziyafete en büyük hasmı Kuyucu Murat Paşa da katıldı. Lakin bu ziyafetten bir kaç gün sonra evinde aniden rahatsızlanan Murat Paşa 5 Ağustos 1611 yılında vefat etti. Bu şüpheli ölümün sebebi olarak tüm dikkatler Nasuh Paşa'ya çevrilmişse de hiçbir şey anlaşılamadı. Devlet erkânının yeni sadrazamın kim olacağı merakı birkaç hafta sürmüş nihayet 22 Ağustos 1611 yılında Nasuh Paşa, sadaret makamına getirildiği haberini almıştı.

MEZARI TAM OLARAK BİLİNMİYOR

Mührü alan Nasuh Paşa iktidarını padişahın kızı Ayşe Sultan ile evlenerek daha da pekiştirdi. Ancak bu sınırsız güç onun da sonunu getirdi. Paşanın Anadolu'da kanunsuz vergi ve haraç toplatması, sarayda istediği gibi azil ve tayinler yapması, Sultan I. Ahmet'in çok sevdiği Şeyhülislâm Hocazâde Mehmet Efendi, Dârüssaâde Ağası Mustafa Ağa ve Padişahın hocası Sâfî Mustafa Efendi'nin düşmanlıklarını kazanmasına neden oldu. Sonunda Kırım Hanını tahta geçirmek iddiasıyla 17 Ekim 1614 yılında idam edildi. Nereye defnedildiği tam olarak bilinmemekle beraber Maktul (Makbul) İbrahim Paşa'nın Okmeydanı'ndaki mezarı yanına gömüldüğüne dair rivayetler bulunmakta...
Kaynak: Starpazar / MuratKutlu