Egemenlik artık milletin olacak

Yeni Anayasa'da 61 ve 82 Anayasalarının izlerini silecek en önemli değişiklik, milletin "egemenlik" hakkıyla ilgili olacak. Anayasa'nın 6. maddesinde düzenlenen ve "Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir" dendikten sonra, "Türk Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır" ifadesinin yerine, egemenliği gerçekten millet iradesine bırakacak tanım konulacak. Yapılan çalışmalarda egemenlik hakkı tanımlanırken, egemenlik hakkının hiçbir kişi ve zümreye bırakılmayacağı, hiçbir kişi veya organın, kaynağını Anayasa'dan almayan devlet yetkisini kullanamayacağı vurgulanacak.

YENİDEN YAZILACAK

Mevcut Anayasa'nın 6. maddesinde "egemenlik" hakkı, "Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir. Türk Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır. Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir devlet yetkisi kullanamaz" şeklinde tanımlanıyor.

Yeni Anayasa, 'seçimlere dayanan temsili demokrasi'yi temel alacak şekilde yazılacak. Egemenliğin kullanılmasını, asıl sahibi olan milletin seçtiği temsilcilere iade etmeyi amaçlayacak. Bu anlayışa uygun olarak yeni Anayasa'nın egemenliği düzenleyen maddesi de yeniden yazılarak, egemenliğin gerçekten "kayıtsız ve şartsız" olarak millete ait olduğu vurgulanacak.

ANAYASAL ORGAN

Eleştirilerin odağını oluşturan söz konusu maddedeki "Türk Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır" ifadesi ise yeni Anayasa'da tamamen yerini, "millet iradesi"ne bırakacak. Yapılan çalışmalarda, egemenliğin, "Egemenlik, kayıtsız ve şartsız milletindir. Millet egemenliğini, halkoylaması yoluyla doğrudan veya seçimle oluşan Anayasal organlar eliyle kullanır. Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kişi veya organ, kaynağını Anayasa'dan almayan devlet yetkisi kullanamaz" şeklinde düzenlenmesi öngörüldü.

ALTERNATİF METİN

Alternatifli hazırlanan metinde "Egemenlik kayıtsız ve şartsız milletindir" denildikten sonra, "Millet, egemenliğini halkoylaması yoluyla doğrudan veya yasama yürütme ve yargı organları eliyle kullanır" ifadesinin konulabileceği de belirtildi.

16 TEMEL iLKE

Cumhurbaşkanlığı ile AK Parti'nin koordineli olarak yaptıkları çalışmada yeni anayasanın 16 ilke çerçevesinde ele alınması kararlaştırılmıştı. Bu ilkeler özetle şöyle sıralanıyor:

- EGEMENLİK: Millet, egemenliğini, seçtiği organları eliyle kullanmalı.

- VESAYETSİZ: Seçilmiş siyasi organlar üzerinde vesayete izin verilmemeli.

- İDEOLOJİSİZ: Devletin resmi ideolojisi bulunmamalı.

- BAŞLANGIÇSIZ: Metne dahil olan bir başlangıç bölümü yer almamalı.

-ÖZGÜRLÜKÇÜ: Hak ve özgürlükler eksiksiz olarak güvenceye alınmalı.

- YASAKSIZ: Bireyin ve toplumun gelişimini engelleyen yasaklar olmamalı.

- BAŞKANLIK: Demokratik ve istikrarlı yürütme için başkanlık sistemi benimsenmeli.

- YERLİ VE MİLLİ: Başka ülkelerden aktarma değil, yerli ve milli olmalı.

- TEK MECLİS: Etkin ve verimli bir yasama organı için tek Meclis sistemi benimsenmeli.

- BAĞIMSIZ YARGI: Yargının bağımsız ve tarafsızlığı sağlanmalı, yargıda çok başlılık giderilmeli.

- YETKİ VE SORUMLULUKLAR: Devletin temel organlarının görev, yetki ve sorumlulukları açıkça yazılmalı.

- SİYASETE KATILIM: Siyasetin alanı ve siyasete katılım genişletilmeli.

- ÜNİTER YAPI: Devletin üniter yapısı korunarak yerel yönetimler güçlendirilmeli.

- SADE TÜRKÇE: Kanun tekniğine uygun olarak sade bir Türkçe ile yazılmalı.

- HALK OYU: TBMM'de kabul edildikten sonra halkoyuna sunularak yürürlüğe girmeli.

Star