Gurbetçilere yeni emeklilik sistemi!

Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları Türkiye'de daha önce sigortaları olsun ya da olmasın borçlanarak emeklilik hakkı kazanabiliyor. Yani yurt dışındaki günlerinin parasını ödeyerek emeklilik hesabında kullanabiliyor. 1 Ağustos'tan itibaren yurt dışı emeklilik ile ilgili şartlarda bazı değişiklikler oldu. Sosyal Güvenlik Kurumu da bununla ilgili bir genelge yayımlayarak tüm detayları belirledi. İşte yeni düzenleme... KİMLER BORÇLANABİLİYOR? Yurt dışında 18 yaşından itibaren çalışılan dönemler borçlanılabiliyor. Kadınlar ise hem çalıştıkları yılları hem de 18 yaşından sonra yurt dışında bulundukları süreleri borçlanabiliyor. NASIL HESAPLANIYOR? Borçlanma miktarı daha önce brüt asgari ücret ile bunun 7.5 katı arasında belirlenecek tutarın yüzde 32'si kadar oluyordu. Ancak yeni düzenleme ile 01/08/2019 (dahil) tarihinden itibaren yapılacak başvurularda, 1 günlük borçlanma tutarı, başvuru tarihinde geçerli olan günlük prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla başvuru sahibince seçilen kazancın yüzde 45'i alınmak suretiyle belirlenecek. BU YIL İÇİN KAÇ LİRA OLACAK? 01/01/2019 - 31/12/2019 arasında sigorta primine esas günlük kazanç alt sınırı 85,28, üst sınırı 639,60 lira olarak belirlendi. Buna göre; 01/08/2019-31/12/2019 arasında 1 günlük borçlanma tutarının alt sınırı 38,38, üst sınırı ise 287,82 lira olarak uygulanacak. Böylece 1 aylık borçlanma tutarı en az bin 151 lira 28 kuruş olacak. Örneğin; 01/08/2019 tarihinde yurt dışında geçen 5400 gün sigortalılık süresini, günlük 85,28 lira kazanç üzerinden borçlanmak isteyen sigortalının 1 günlük borçlanma tutarı 85,28 x % 45 = 38,38 TL, toplam borç tutarı ise 38,38 x 5.400 = 207.252 TL olacaktır. SİGORTALILIK STATÜSÜ NASIL BELİRLENECEK? 1 Ağustos'tan önce yapılan borçlanmalar sigortalılar için 4A yani SSK kapsamında değerlendiriliyordu. 01/08/2019 (dahil) tarihinden itibaren borçlandırılan yurt dışı süreleri 4/b yani Bağ-Kur kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilecek. Örneğin, 09/11/1980-27/04/2017 arasında Almanya'da geçen çalışmalarını 01/08/2019 tarihinde borçlanma talebinde bulunan sigortalının, Türkiye'de 20/05/2019- 05/06/2019 arasında SSK hizmeti bulunmaktadır. Sigortalının 09/11/1980- 27/04/2017 arasında Almanya'da geçen çalışma sürelerinin borçlandırılması işlemleri talep tarihindeki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın 4/1-(b) kapsamında sonuçlandırılacaktır. HANGİ GÜNLERE SAYILACAK? Türkiye'de sigortası olup dışarı gidenler ve Türkiye'de hiç sigortası olmayanlar için farklı uygulamalar var. İlkinde borçlanılan süreler buradaki sigorta tarihinden geriye doğru sayılırken, diğerinde borcun ödendiği tarihten geriye doğru sayılıyor. Türkiye'de sigortası olanlar için örnek: Türkiye'de 02/10/2018-15/10/2018 arasında SSK kapsamındaki sigortalı, 15/11/2019 tarihli yurt dışı borçlanma talep dilekçesiyle 01/01/1990-31/12/2006 arasında Almanya'da geçen 6120 gün sigortalılık süresinin tamamını borçlanma talebinde bulunmuştur. Tahakkuk eden borçlanma tutarını 03/12/2019 tarihinde ödeyen sigortalının borçlanılan süreleri ve bu sürelere ait prime esas kazançları Türkiye'de ilk işe giriş tarihi olan 02/10/2018 tarihinden geriye götürülen sürelere ait ilgili aylara mal edilecektir. Türkiye'de sigortası olmayanlar için örnek: Türkiye'de sigortalılığı bulunmamakla birlikte, 15/11/2019 tarihli yurt dışı borçlanma talep dilekçesiyle 01/01/1990-31/12/2006 arasında Suudi Arabistan'da geçen 6120 gün sigortalılık süresinin tamamını borçlanan ve tahakkuk eden borçlanma tutarını 03/12/2019'da ödeyen sigortalının borçlanılan süreleri ve bu sürelere ait prime esas kazançları, borçlanma tutarının tamamının ödendiği tarih olan 03/12/2019'dan geriye götürülen sürelere ait ilgili aylara mal edilecektir. NEREYE BAŞVURULACAK? Başvuru sahiplerinin borçlanma işlemleri, 'Yurt Dışı Süreleri Borçlanma Talep Dilekçesi' (Ek- 1) veya 'Bulgaristan Hizmetlerini Borçlanma Talep Dilekçesi'nde (Ek-2) belirttikleri adresleri dikkate alınmaksızın; a) Kimlik paylaşım sisteminden tespit edilecek adresin bulunduğu ildeki, b) Kimlik paylaşım sisteminde adres kaydı bulunmuyor ise nüfusa kayıtlı olunan ildeki, c) (a) ve (b) bentlerine göre adres tespit edilemediği durumlarda ise müracaat edilen ildeki, d) Kimlik paylaşım sisteminde birden fazla kayıtlı adresi bulunan sigortalı veya hak sahiplerinin tercih ettikleri adresin bulunduğu ildeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri (SGİM) / Sosyal Güvenlik Merkezleri'nce (SGM) yürütülecektir. TAKVİM-FARUK ERDEM