Paralel teminat işkencesi

Cemaate yakınlığıyla bilinen Bank Asya'nın teminat mektuplarını ödememek için işadamlarına 'işkence' çektirdiği ortaya çıktı. Olay Irak'ta birçok önemli işe imza atan SB Özel Group Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Özel'in başına geldi. Aslen Hakkarili olan Özel, sudan bahanelerle muhatap ile lehdar arasında adeta 'garanti sözleşmesi' sayılan teminat mektubunu kırdırmayan bankaya dava açtı. Irak'ta Erbil Steel Demir-Çelik Fabrikası'nı kuran, alışveriş, rezidans, iş merkezinin de bulunduğu Gulan Tower'ı inşa eden, Home İstanbul yapı marketlerinin sahibi Özel ile hem yaşadığı sıkıntıyı hem de Irak'taki yatırımlarını konuştuk.
BANK ASYA'YA DAVA AÇTIK
Irak'taki yatırımlarınızdan bahseder misiniz?
Erbil Steel 6 yıldır faaliyet gösteriyor. Yıllık 240 bin ton kapasiteye sahip olan bu tesisin hurda demiri alıp eriterek, inşaat demirine çeviriyor. 400'ü Hintli 800 kişiye istihdam sağlıyoruz. Irak'ın tüm demir-çelik ihtiyacını karşılayan iki şirketten biriyiz. Gulan Tower'ı İstanbul'un Taksim'inde yapıyoruz. 450 bin metrekare inşaat alanı var. Yüzde 70-80'i bitti. 180 rezidans, 110 ofis var. AVM'de kiralanabilir alan da 35 bin metrekare. Rezidansın yüzde 40'ını sattık ama şu anda karışıklıktan dolayı durduk. 2015'te tamamlamayı planlıyoruz.
Ne yaptınız peki?
İhaleyi kazanmışlardı. Onlara 1.6 milyon dolar teminat karşılığı avans olarak nakit para verdik. 1.6 milyon dolar da iş bitimi için teminat mektubu getirdiler. Bu ikisi de Bank Asya'nın mektuplarıydı. Taşeron gününde işi yapmadı. Teminat mektubunun da günü yaklaştı. "20 gün uzatın" dedik. Uzatmadılar. Bankaya gittik. "İki mektubu çözmek istiyoruz müteahhit taahhütlerini yerini getirmedi" dedik. Önce mesai bitene kadar bizi oyaladılar, almak istemediler. Daha sonra kamerayla avukatlarımız gitti. Sudan bahaneler ürettiler. "Bu yurtdışı işin mektubu, oradan bir bankadan SWIFT mesajı gerekiyor" diyerek oyaladılar. Biz de İş Bankası Erbil şubesinden istedikleri mesajı aldık. Ertesi gün bize "teminatları ödemeyeceğiz, şubeye gittiniz merkeze gelmeniz gerekir" dediler. Baktık 3.2 milyon TL ödenmiyor. 10 gün önce bankaya dava açtık.
Daha önce Bank Asya ile çalışıyor muydunuz?
Mağdur olduk. İlk defa bu bankanın mektubunu önümüze getirdiler. Bir iki işte daha getiren oldu. Onları arayıp "Biz Bank Asya'ya güvenmiyoruz, teminat mektubunu başka bir bankayla değiştirin" diye uyardık. Bakın, ben iş yapıyorum. Teminat mektubu garanti sözleşmesi gibidir. Bu yapılan düpedüz insanları kandırmaktır. Ben bir işi ihale ettiğimde teminat mektubu getirilen bankaya güvenmeyip de kime güveneceğim? Gulan Tower'ın yapımı da aksıyor.

2001'de 100 firmaydı şimdi 1.700

Irak'ta yatırıma ne zaman başladınız?
2001'den bu yana oradayım. 2005'e kadar orada Türkiye'den giden işadamlarına sıcak bakmıyorlardı. Hükümetin çalışmalarıyla bakış açısı değişti. 2001-2005 arasında buradan giden işadamı sayısı 100'ü geçmezdi. 2005'ten sonra konsolosluk açıldı, bankaların şubeleri kuruldu, THY uçuşa başladı. Şu anda kayıtlı 1.700 firmamız var. Havalimanlarından yollara, hastaneden okullara nereye baksanız bakın Türkiye levhası görürsünüz. Hükümete ne kadar teşekkür etsek az.

Babamın adını okula verememiştim

Hakkâri'de yatırımınız yok mu?
10 yıl önce gittim birçok şey yaşadım yatırımdan vazgeçtim. Geçen ay ise bölgeye huzurun geldiğini gördüm. 10 yıl önce gittiğimde uçakla Van'a indik Şemdinli'ye kadar 12 yerde aranmıştım. 2.5-3 saatlik yolu 6 saatte gitmiştim. Geçen ay ise gece 24.00'te köyden döndüm. Kimse durdurmadı. Bu çözüm süreci sayesinde oldu. Artık her türlü yatırımı yaparım. Maden konusunda düşüncelerim var. Bakın orada sosyal sorumluluk projeleri yaptık. Babamın adına okul açmak istedim bundan 10 yıl önce. Ama babamın adı Kürtçe diye okulun adını koymak istemediler. Şu anda köylere Kürtçe tabelalar asılıyor.

İyi kardeş Türkiye ile büyür

Irak'ın üçe bölünmesi konuşuluyor. Bu orada Türkiye'den giden yatırımcıları etkiler mi?
Şiistan, Kürdistan ve Sünnistan olarak üçe bölünse bizim için daha iyi olur. 10 yıldır savaş devam ediyor. İnsanlar birbirini öldürüyor. Barzani sürekli Şiileri ve Sünnileri bölgeye huzur gelmesi konusunda uyarıyor. Şöyle düşünün: 3 kardeş var. Birinin durumu çok iyi, zengin, refahı yükseliyor. Ama diğer iki kardeş kavga ediyor. O kavga iyi kardeşe de yansıyor. Bölünme olursa zengin olan kardeş daha da iyi olacak. Türkiye ile büyüyecek.

Talep etsek peşmerge Irak fabrikamızı korur

Irak'ta başka yatırımınız var mı?
Koçtaş ile beraber Home İstanbul adlı yapı market açtık. Erbil'de İstanbul'u çok seviyorlar. Daha sonra Koçtaş ile ayrıldık ama biz devam ediyoruz. Çalışan 170 kişiyi Hakkari ve Van'dan götürdük. Süleymaniye, Bağdat, Kerkük ve Duhok gibi illere yayılacaktık. Karışıklıktan dolayı şu anda durduk.
IŞİD saldırıları sizi etkiliyor mu?
Güvenlik açısından sıkıntımız yok. Ama 70-80 Hintli çalışanımız aileleri izin vermediği için ülkelerine döndü. İşlerimizi durdurmadık ama Bağdat'a gidemiyoruz. Dolayısıyla mal göndermemiz de engelleniyor. Kürt bölgesini peşmergeler koruyor.
Fabrikaları da koruyor mu peşmergeler?
Müracaat edersek yaparlar. Ama şu anda öyle bir tehlike yok. IŞİD daha çok Sünni bölgelerinden destek aldığı için orada büyüyor.
Kaynak: Dilek Güngör / Sabah