Tarımda don spekülasyonu

Martın başındaki yalancı bahara aldanarak çiçeklenen meyve ağaçlarını ayın son günleri yağan kar ve dolu vurdu. Donun yarattığı hasar, meyve bahçelerinden önce vatandaşın cebini yaktı. Tarım Bakanlığı yetkililerinin Karadeniz, Akdeniz'in kuzeyi ile İç ve Doğu Anadolu'da sürdürdükleri hasar tespit çalışmaları henüz tamamlanmadan meyve fiyatları yüzde 100'e kadar arttı.
HASAR TESPİT EDİLMEDİ
Görüşlerine başvurduğumuz çiftçiler, bakanlık ve sigorta eksperlerinin hasarın gerçek boyutuyla ilgili 10 gün içinde tam rakamları vereceklerini, bu tarihten önce zararın ne oranda gerçekleştiğiyle ilgili tüm açıklamaların spekülasyon olacağını belirtti. Antalya İhracatçılar Birliği Başkanı Mustafa Satıcı, henüz raflara yansıyan zammı açıklayacak bir hasar tespiti yapılmadığını, gözlemledikleri kadarıyla büyütüldüğü kadar bir zarar olmadığını ifade etti. Satıcı, "Kayıplar var ama Türkiye'de çok geniş bir coğrafyada ve yüksek çeşitlilikte tarım üretimi yapılıyor. Bir yerde ya da türde oluşan zararı diğerleri karşılıyor. Bu nedenle fiyatlardaki 3 kat artışı gerektirecek bir zarar söz konusu değil" dedi.

ARTIŞ DOĞAL DEĞİL
Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Salih Çalı da fiyat artışının don değil, geçen yıl depolara giren meyve miktarındaki azalma nedeniyle yaşandığını söyledi. Marmara Bölgesi'nde üretimle ilgili bir risk bulunmadığını anlatan Çalı, büyük şehirlerdeki fiyat artışının spekülasyona dayandığını ifade etti. Çalı, "Geçen yıl eylül-ekim gibi depolara konan meyveler azaldı. Marmara'da son yağışlar nedeniyle üretim iyi. Ancak şu anda kayısı ve fındıktaki fiyat artışı da doğal değil" şeklinde konuştu. Mersin Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Refik Canatan da, Toroslar'ın yükseklerinde yağan dolu nedeniyle erik, şeftali ve elma ağaçlarının zarar gördüğünü, bunun etiketlere haziran ayında yansıyacağını belirtti. Canatan, bölgenin kuzeyinde ciddi hasar olduğunu ancak henüz net bir oran vermenin mümkün görünmediğini vurgulayarak, "Zarar henüz tespit edilmedi. Bir fiyat artışı söylemek için henüz erken" dedi.

Sigortaya direnme hâlâ devam ediyor
Doğu Karadeniz Bölgesi'ne yağan kar, 2014 fındık üretimine büyük zarar verdi. Tarım Bakanlığı yetkilileri ve sigorta eksperlerinin bölgede yaptığı hasar tespit çalışmaları sürerken, devletin verdiği yüzde 50 prim teşviğine rağmen fındık üreticisinin hâlâ sigorta yaptırmamakta ısrar ettiği ortaya çıktı. Ulusal Fındık Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Özer Akbaşlı, bir dönüm fındık arazisinin sigorta masrafının tek bir fındık ocağının mahsulüyle karşılanabileceğini belirtti. Akbaşlı şöyle konuştu: "Buna rağmen üreticilerimiz sigorta işini ciddiye almıyor. Oysa bunun gibi don dönemlerinde zarar tazmin ediliyor. Fındığın yüzde 100'ü yandıysa sigorta zararın yüzde 63'ünü karşılıyor. Böylece çiftçinin maliyeti çok artmamış, fiyatlar yükselmemiş oluyor. Don nedeniyle sadece bir haftada fındığın fiyatı yüzde 26 arttı."

Kaynak: Sabah